การเสริมสร้างความแข็งแกร่งทางเศรษฐกิจฐานรากผ่านการพัฒนาระบบส่งเสริม ผลิตภัณฑ์สุขภาพเชิงรุกในบริบทภูมิภาค: การศึกษาเชิงวิจัยและพัฒนา

Main Article Content

กมลรัตน์ นุตยกุล
ศิรภรณ์ กรุยรุ่งโรจน์
สิทธิศักดิ์ อมรสมานลักษณ์
มิ่งขวัญ ธนเศรษฐกร

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อพัฒนาและทดลองต้นแบบของรูปแบบการรับรองและส่งเสริมผลิตภัณฑ์สุขภาพชุมชนเชิงรุกที่มีประสิทธิภาพและปฏิบัติได้ที่เอื้อต่อการพัฒนาผลิตภัณฑ์เกษตรมูลค่าเพิ่มและสร้างความสามารถในการแข่งขันของเกษตรกรรวมถึงวิสาหกิจชุมชนที่จัดเป็นเศรษฐกิจฐานรากในส่วนภูมิภาค วิธีการ: การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ โดยมีขั้นตอน คือ 1) การพัฒนาต้นแบบของรูปแบบการรับรองและส่งเสริมผลิตภัณฑ์สุขภาพชุมชนเชิงรุก และ 2) นำต้นแบบฯ มาทดลองปฏิบัติ ในพื้นที่นำร่อง 12 จังหวัดได้แก่  เชียงใหม่ เพชรบูรณ์ นครสวรรค์ จันทบุรี นครราชสีมา อำนาจเจริญ กระบี่ กาฬสินธุ์ สมุทรปราการ อ่างทอง สงขลา และประจวบคีรีขันธ์ เพื่อให้เห็นสภาพปัญหาและความเป็นไปได้ในการปฏิบัติ  ผลการวิจัย : ผลการพัฒนาและทดสอบต้นแบบฯ ในระดับกระบวนการบริหาร คือ การบูรณาการการทำงานระหว่างหน่วยงานตลอดจนขั้นตอนและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง พบว่าเกิดความสำเร็จทั้ง 12 จังหวัด คือ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดมีการบูรณาการแผนการทำงานกับหน่วยงานต่าง ๆ ในพื้นที่ทำให้ได้ข้อมูลของผู้ประกอบการหรือผลิตภัณฑ์เป้าหมายในการวางแผนพัฒนา ส่วนความสำเร็จในระดับกระบวนการวิชาการ คือ การพัฒนาเพื่อให้สามารถอนุญาตสถานที่หรืออนุญาตผลิตภัณฑ์ได้ พบความสำเร็จใน 5 จังหวัด ได้แก่ กาฬสินธุ์ สมุทรปราการ อ่างทอง สงขลา และประจวบคีรีขันธ์ นอกจากนี้ ยังมีการอนุญาตผลิตภัณฑ์ใหม่ที่ยังไม่เคยมีอยู่ในรายการสารที่อนุญาตให้ใช้ในอาหารของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (positive list) ที่จังหวัดสงขลา 1 รายการ คือ ชาใบขลู่  สรุป: ต้นแบบการรับรองและส่งเสริมเศรษฐกิจฐานรากดังกล่าวสามารถนำไปสู่การปฏิบัติและขยายผล โดยมีกิจกรรมสำคัญที่ควรพัฒนาต่อยอด ได้แก่ 1) การให้ความรู้กับเจ้าหน้าที่ทั้งส่วนกลางและส่วนภูมิภาคเพื่อให้มีความรู้ความเข้าใจและสามารถนำไปปฏิบัติได้ในขั้นตอนกระบวนการการบูรณาการการทำงานกับหน่วยงานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องในพื้นที่ 2) การทำงานเชิงรุก (proactive & fast track) เพื่อให้เกิดแต้มต่อในการแข่งขันของกลุ่มเกษตรกรและวิสาหกิจชุมชน และ 3) วิธีการสืบค้นข้อมูลรายการสาร positive list  รวมถึงการประเมินข้อมูลวิชาการเบื้องต้นกรณีที่ผลิตภัณฑ์เป็นสารที่ไม่มีในรายการ positive list ของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

National Statistical Office. Summary of important results: The household socio-economic survey 2015. Bangkok: National Statistical Office; 2016

Isranews Agency. Problems on land ownership, extreme inequality, Thai society with the minority rich and the majority poor [online] 2017 [cited Jul 7, 2022]. Available from: www.isranews.org/content-page/item/53793-land-61732.html

Office of the National Economic and Social Development Council. Master plan under the National Strategy 16th issues: Grassroots economy (2018 - 2037). Bangkok: Office of the National Economic and Social Development Council; 2022.

Thammasat University Research and Consultancy Institute. Full report: Development of guidelines for driving the new theory of the area development in the second stage based on philosophy of sufficiency economy project: Proposed to Pid Thong Laung Phra Foundation. Bangkok: Thammasat University Research and Consultancy Institute; 2017.

The Office of SMEs Promotion. Strategic plan for developing the entrepreneurs, small and medium-sized enterprises to the international level: Fiscal year 2022. Bangkok: The Office of SMEs Promotion; 2020.

Office of the National Economic and Social Development Council. The ad hoc master plan under the National Strategy as a result of the COVID-19 situation during 2021-2022. Bangkok: Office of the National Economic and Social Development Council; 2020.

Department of Community Development. Report on community health products database. Bangkok: Department of Community Development, Ministry of Interior; 2022.

Butyee C, Kraiphet S, Khaengamkham K. Manual for preparing safety assessment data to apply for certification of new foods (novel food). Bangkok: Risk Assessment Center, Foundation for the Promotion of Nutrition under the Royal Patronage of Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn, Mahidol University Institute of Nutrition; 2020.

Yoongthong W, et al. Research on development of proactive health product promotion system for competitiveness of local economy. Nonthaburi: Food and Drug Administration Foundation; 2021.