ผลการบริบาลทางเภสัชกรรมต่อคุณภาพชีวิตด้านการบำบัดด้วยยาใน ผู้ป่วยโรคมะเร็งที่ได้รับยาเคมีบำบัด : การทดลองแบบสุ่มและมีกลุ่มควบคุม

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาคุณภาพชีวิตด้านการใช้ยาในผู้ป่วยโรคมะเร็งที่ได้รับยาเคมีบำบัดที่ได้รับการบริบาลทางเภสัชกรรมเปรียบเทียบกับกลุ่มที่ได้รับบริบาลตามปกติ วิธีการ: การศึกษานี้เป็นการทดลองแบบสุ่มและมีกลุ่มควบคุมแบบอำพรางฝ่ายเดียวในผู้ป่วยโรคมะเร็งที่ได้รับการรักษาด้วยยาเคมีบำบัด ณ โรงพยาบาลสมุทรปราการ โดยเปรียบเทียบระหว่างกลุ่มที่ได้รับการบริบาลทางเภสัชกรรม ได้แก่ การให้ความรู้และคำปรึกษาเรื่องโรค/ยา/อาการไม่พึงประสงค์จากยาและการปฏิบัติตัวของผู้ป่วยที่ได้รับยาเคมีบำบัด การค้นหาและแก้ไขปัญหาที่เกิดจากยาที่พบ กับกลุ่มควบคุมที่ได้รับการบริบาลตามมาตรฐานปกติของโรงพยาบาล ผลลัพธ์หลักคือ คุณภาพชีวิตด้านการใช้ยาของผู้ป่วยที่วัดด้วยเครื่องมือ Patient-Reported Outcomes Measure of Pharmaceutical Therapy for Quality of Life (PROMPT-QoL) ก่อนและหลังการให้บริบาลทางเภสัชกรรมของทั้ง 2 กลุ่ม นำผลต่างของคะแนนคุณภาพชีวิตด้านการใช้ยาของผู้ป่วย 2 กลุ่มมาเปรียบเทียบกัน โดยใช้สถิติ Independent sample t-test ระยะเวลาในการดำเนินการคือ เดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2563 – เดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2564 ผลการวิจัย: ผลต่างของคะแนนคุณภาพชีวิตด้านการใช้ยาที่ประเมินจาก PROMPT-QoL ระหว่างครั้งที่ 1 และครั้งที่ 2 ในกลุ่มศึกษามากกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติในทุกมิติของแบบสอบถาม (P<0.01) คะแนนรวมของทั้งแบบสอบถามพบว่า มีคะแนนรวมทั้งแบบสอบถามดีขึ้น 17.48±9.43 และ 3.08±5.90 ในกลุ่มศึกษาและกลุ่มควบคุม ตามลำดับ ซึ่งแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.001) สรุป: การให้บริบาลทางเภสัชกรรมสามารถเพิ่มคะแนนคุณภาพชีวิตด้านการใช้ยาในกลุ่มผู้ป่วยโรคมะเร็งที่ได้รับยาเคมีบำบัดได้มากกว่าการได้รับบริบาลตามปกติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ จึงควรสนับสนุนการให้บริการดังกล่าวแก่ผู้ป่วยโรคมะเร็งที่ได้รับยาเคมีบำบัด