บทบาทของยากลุ่ม statins ในผู้ป่วยที่ได้รับการปลูกถ่ายหัวใจ สำหรับป้องกันการเกิดภาวะ Cardiac Allograft Vasculopathy

Main Article Content

วรรณิดา ใจสมคม

บทคัดย่อ

การเปลี่ยนหัวใจหรือปลูกถ่ายหัวใจเป็นวิธีการรักษาผู้ป่วยโรคหัวใจล้มเหลวระยะสุดท้ายที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยทางเลือกอื่น โดยนำหัวใจของผู้บริจาคมาใส่แทนที่ตำแหน่งหัวใจเดิมของผู้ป่วย ภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญของการปลูกถ่ายหัวใจได้แก่ การปฏิเสธอวัยวะ โดยหนึ่งในสาเหตุเกิดจาก cardiac allograft vasculopathy (CAV) คือภาวะที่ผนังหลอดเลือดชั้นในของหัวใจที่ปลูกถ่ายหนาตัวขึ้น ซึ่งสามารถพบได้ร้อยละ 33 หลังการปลูกถ่ายหัวใจ 5 ปี และร้อยละ 50 หลังการปลูกถ่ายหัวใจ 10 ปี ภาวะ CAV สามารถป้องกันได้ด้วยการใช้ยากลุ่ม statin ทั้งนี้ International Society of Heart and Lung Transplantation ใน ค.ศ. 2010 แนะนำว่าควร เริ่มยา statins ภายใน 2 สัปดาห์หลังได้รับการปลูกถ่ายหัวใจเพื่อป้องกัน CAV นอกจากนี้การใช้ statins ในผู้ป่วยปลูกถ่ายหัวใจยังมีประโยชน์ที่ชัดเจนในการลดอัตราการเสียชีวิต ลดการปฏิเสธอวัยวะ ลดการเกิดความผิดปกติของหลอดเลือดหัวใจ และลดการเกิดมะเร็งลงได้อย่างมีนัยสำคัญ (odds ratio [OR] = 0.26, 0.37, 0.33 และ 0.30 เท่า ตามลำดับ) ยาที่มีหลักฐานทางวิชาการมากที่สุดได้แก่ simvastatin และ pravastatin การพิจารณาขนาดยาต้องคำนึงถึงอันตรกิริยากับยากดภูมิคุ้มกันและการทำงานของไตร่วมด้วย จึงควรเริ่มยาในขนาดต่ำเพื่อป้องกันการเกิดอาการไม่พึงประสงค์เกี่ยวกับกล้ามเนื้อ จากการศึกษาล่าสุดสำหรับผู้ป่วยปลูกถ่ายหัวใจ การใช้ high-intensity statin สามารถลดการกลับเข้านอนโรงพยาบาลจากภาวะหัวใจล้มเหลวที่เกี่ยวของกับ CAV และการเสียชีวิตได้มากกว่ากลุ่ม low to moderate-intensity statin อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ดังนั้น ยากลุ่ม statins ไม่เพียงแค่ช่วยลดระดับไขมันและป้องกันการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ แต่ยังช่วยเพิ่มอัตราการรอดชีวิต และลดอาการแทรกซ้อนที่รุนแรงในผู้ป่วยที่ได้รับการปลูกถ่ายหัวใจได้

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Patmanee P, Kanogsuthornrat K, Khuwatthanasam rit K. Self–care behaviors of persons after heart transplantation. Thai Journal of Cardio-Thoracic Nursing. 2019; 30: 60-73.

Thai Red Cross. Organ donate annual report. Bangkok: Thai Red Cross; 2020.

Ponikowski P, Voors AA, Anker SD, Bueno H, Cleland JGF, Coats AJS, et al. 2016 ESC Guidelines for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure: The Task Force for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure of the European Society of Cardiology (ESC) developed with the special contribution of the Heart Failure Association (HFA) of the ESC. Eur Heart J. 2016; 37: 2129-200.

Wilhelm MJ. Long-term outcome following heart transplantation: current perspective. J Thorac Dis. 2015; 7: 549-51.

Costanzo MR, Dipchand A, Starling R, Anderson A, Chan M, Desai S, et al. The International Society of Heart and Lung Transplantation guidelines for the care of heart transplant recipients. J Heart Lung Transplant. 2010; 29: 914-56.

Ramzy D, Rao V, Brahm J, Miriuka S, Delgado D, Ross HJ. Cardiac allograft vasculopathy: a review. Can J Surg. 2005; 48: 319-27.

Spartalis M, Spartalis E, Tzatzaki E, Tsilimigras DI, Moris D, Kontogiannis C, et al. Cardiac allograft vasculopathy after heart transplantation: current prevention and treatment strategies. Eur Rev Med Pharmacol Sci. 2019; 23: 303-11.

McCartney SL, Patel C, Del Rio JM. Long-term outcomes and management of the heart transplant recipient. Best Pract Res Clin Anaesthesiol. 2017; 31: 237-48.

Golbus JR, Adie S, Yosef M, Murthy VL, Aaronson KD, Konerman MC. Statin intensity and risk for cardiovascular events after heart transplantation. ESC Heart Fail. 2020; 7: 2074-81.

Lee MS, Tadwalkar RV, Fearon WF, Kirtane AJ, Patel AJ, Patel CB, et al. Cardiac allograft vasculopathy: A review. Catheter Cardiovasc Interv 2018; 92: E527-e36.

Arnett DK, Blumenthal RS, Albert MA, Buroker AB, Goldberger ZD, Hahn EJ, et al. 2019 ACC/AHA guideline on the primary prevention of cardiovas cular disease: A report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Clinical Practice Guidelines. Circulation. 2019; 140: e596-e646.

Ward NC, Watts GF, Eckel RH. Statin toxicity: mechanistic insights and clinical implications. Circ. Res. 2019; 124: 328-50.

Rocha KCE, Pereira BMV, Rodrigues AC. An update on efflux and uptake transporters as determinants of statin response. Expert Opin Drug Metab Toxicol. 2018; 14: 613-24.

Grundy SM, Stone NJ, Bailey AL, Beam C, Birtcher KK, Blumenthal RS, et al. 2018 AHA/ACC /AACVPR/AAPA/ABC/ACPM/ADA/AGS/APhA/ASPC/NLA/PCNA guideline on the management of blood cholesterol: A report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Clinical Practice Guidelines. Circulation 2019; 139: e1082-e143.

Sieg A, Weeks P, Krustchinsky L, Rajapreyar I. Statin therapy in cardiac allograft vasculopathy progression in heart transplant patients: Does potency matter? Transplant. Rev. 2016; 30: 178-86.

Vallakati A, Reddy S, Dunlap ME, Taylor DO. Impact of statin use after heart transplantation: A meta-analysis. Circ Heart Fail. 2016; 9: e3265.

Kobashigawa JA, Katznelson S, Laks H, Johnson JA, Yeatman L, Wang XM, et al. Effect of pravastatin on outcomes after cardiac transplanta tion. N Engl J Med 1995; 333: 621-7.

Kobashigawa JA, Moriguchi JD, Laks H, Wener L, Hage A, Hamilton MA, et al. Ten-year follow-up of a randomized trial of pravastatin in heart transplant patients. J Heart Lung Transplant. 2005; 24: 1736-40.

Wenke K, Meiser B, Thiery J, Nagel D, von Scheidt W, Krobot K, et al. Simvastatin initiated early after heart transplantation: 8-year prospective experience. Circulation. 2003; 107: 93-7.

Loetthiraphan S. Medication for dyslipidemia in cardiovascular disease prevention. Journal of Medicine and Health Sciences 2020; 27: 147-59.

Wiggins BS, Saseen JJ, Page RL, 2nd, Reed BN, Sneed K, Kostis JB, et al. Recommendations for management of clinically significant drug-drug interactions with statins and select agents used in patients with cardiovascular disease: A scientific statement from the American Heart Association. Circulation. 2016; 134: e468-e95.

Wenke K, Meiser B, Thiery J, Nagel D, von Scheidt W, Steinbeck G, et al. Simvastatin reduces graft vessel disease and mortality after heart transplantation: a four-year randomized trial. Circulation 1997; 96: 1398-402.

Keogh A, Macdonald P, Kaan A, Aboyoun C, Spratt P, Mundy J. Efficacy and safety of pravastatin vs simvastatin after cardiac transplan tation. J Heart Lung Transplant. 2000; 19: 529-37.

Mehra MR, Uber PA, Vivekananthan K, Solis S, Scott RL, Park MH, et al. Comparative beneficial effects of simvastatin and pravastatin on cardiac allograft rejection and survival. J Am Coll Cardiol. 2002; 40: 1609-14.

See VY, Jr., DeNofrio D, Goldberg L, Chang G, Sasseen B, Kolansky DM, et al. Effect of atorvastatin on postcardiac transplant increase in low-density lipoprotein cholesterol reduces development of intimal hyperplasia and progression of endothelial dysfunction. Am J Cardiol. 2003; 92: 11-5.

Stojanovic I, Vrtovec B, Radovancevic B, Radovan cevic R, Yazdanbakhsh AP, Thomas CD, et al. Survival, graft atherosclerosis, and rejection incidence in heart transplant recipients treated with statins: 5-year follow-up. J Heart Lung Transplant. 2005; 24: 1235-8.

Magnani G, Carinci V, Magelli C, Potena L, Reggiani LB, Branzi A. Role of statins in the management of dyslipidemia after cardiac transplant: randomized controlled trial comparing the efficacy and the safety of atorvastatin with pravastatin. J Heart Lung Transplant. 2000; 19: 710-5.

O'Rourke B, Barbir M, Mitchell AG, Yacoub MH, Banner NR. Efficacy and safety of fluvastatin therapy for hypercholesterolemia after heart transplantation: results of a randomised double blind placebo controlled study. Int J Cardiol. 2004; 94: 235-40.

Patel DN, Pagani FD, Koelling TM, Dyke DB, Baliga RR, Cody RJ, et al. Safety and efficacy of atorvastatin in heart transplant recipients. J Heart Lung Transplant. 2002; 21: 204-10.

Marzoa-Rivas R, Crespo-Leiro MG, Paniagua-Marin MJ, Llinares-García D, Muñiz-Garcia J, Aldama-López G, et al. Safety of statins when response is carefully monitored: a study of 336 heart recipients. Transplant Proc. 2005; 37: 4071-3.

Samman A, Imai C, Straatman L, Frolich J, Humphries K, Ignaszewski A. Safety and efficacy of rosuvastatin therapy for the prevention of hyperlipidemia in adult cardiac transplant recipients. J Heart Lung Transplant. 2005; 24: 1008 -13.

Grigioni F, Carigi S, Potena L, Fabbri F, Russo A, Musuraca AC, et al. Long-term safety and effectiveness of statins for heart transplant recipients in routine clinical practice. Transplant Proc. 2006; 38: 1507-10.

Potena L, Grigioni F, Ortolani P, Magnani G, Fabbri F, Masetti M, et al. Safety and efficacy of early aggressive versus cholesterol-driven lipid-lowering strategies in heart transplantation: a pilot, randomized, intravascular ultrasound study. J Heart Lung Transplant 2011; 30: 1305-11.

Luo CM, Chou NK, Chi NH, Chen YS, Yu HY, Chang CH, et al. The effect of statins on cardiac allograft survival. Transplant Proc. 2014; 46: 920-4.