แนวโน้มการสั่งใช้ยากลุ่ม NSAIDs และ Long-acting Benzodiazepines ที่มีความเสี่ยงต่อความไม่ปลอดภัยในผู้สูงอายุ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาแนวโน้มการสั่งใช้ยากลุ่ม nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) และ long-acting benzodiazepines (BZDs) ที่มีความเสี่ยงต่อความไม่ปลอดภัยในผู้สูงอายุ และเปรียบเทียบแนวโน้มการสั่งใช้ยาช่วงก่อนและหลังมีนโยบายโรงพยาบาลส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุผลโดยกระทรวงสาธารณสุข (Rational Drug Use (RDU) Service Plan Policy) วิธีการ: ตัวชี้วัดของการสั่งใช้ยาประกอบด้วย 1) ร้อยละการสั่งใช้ยา NSAIDs ≥ 2 สัปดาห์ ในผู้ป่วยอายุ ≥ 65 ปี ที่มีโรคข้อเสื่อม โดยไม่มีการสั่งยากลุ่ม proton pump inhibitors (PPIs) ร่วมด้วย และ 2) ร้อยละการสั่งใช้ยา long-acting BZDs ในกลุ่มอายุ ≥ 65 ปี นานเกิน 30 วัน และศึกษาเปรียบเทียบแนวโน้มการสั่งใช้ยาก่อน (ปีงบประมาณ 2557-2559) และหลังมีนโยบาย RDU Service Plan (ปีงบประมาณ 2560-2561) โดยใช้ข้อมูลจากฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์สำหรับบริการผู้ป่วยนอกของโรงพยาบาลสังกัดกระทรวงสาธารณสุข 15 แห่งที่ยินดีให้ข้อมูล ตัวแปรที่ศึกษาประกอบด้วย อายุ รหัสวินิจฉัยโรค รายการยาที่สนใจศึกษา และระยะเวลาการสั่งใช้ยา วิเคราะห์ข้อมูลในหน่วยใบสั่งยาในแต่ละไตรมาส และคำนวณเป็นค่าร้อยละของการสั่งใช้ยาในแต่ละไตรมาสของแต่ละตัวชี้วัด การวิเคราะห์แนวโน้มการเปลี่ยนแปลงการสั่งใช้ยาใช้อนุกรมเวลาแบบเป็นช่วง ผลการวิจัย: จำนวนใบสั่งยา NSAIDs ≥ 2 สัปดาห์ในผู้ป่วยอายุ ≥ 65 ปีที่มีโรคข้อเสื่อม และจำนวนใบสั่งยา long-acting BZDs ในผู้ป่วยอายุ ≥ 65 ปี มีค่าระหว่าง 77-120 ใบสั่งยา/ไตรมาส/โรงพยาบาล และ 132-179 ใบสั่งยา/ไตรมาส/โรงพยาบาล การสั่งใช้ยา NSAIDs ≥ 2 สัปดาห์ แต่ไม่มีการสั่งยากลุ่ม PPIs ร่วมด้วยในผู้ป่วยอายุ ≥ 65 ปีที่มีโรคข้อเสื่อมมีค่าประมาณร้อยละ 51 ในปีงบประมาณ 2557 และมีแนวโน้มลดลงทั้งในช่วงก่อนและหลังประกาศนโยบายฯ (ร้อยละ 0.19 และ 0.23 ต่อไตรมาส) แต่ไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ การศึกษาไม่พบแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงในตัวชี้วัดเกี่ยวกับ NSAIDs อย่างชัดเจนเมื่อเทียบระหว่างก่อนและหลังประกาศนโยบายฯ (ลดลงร้อยละ 0.05, P=0.897) การสั่งใช้ยา long-acting BZDs ในกลุ่มอายุ ≥ 65 ปีนานเกิน 30 วัน มีประมาณร้อยละ 30 ในไตรมาสที่ 2 ปีงบประมาณ 2557 ในช่วงก่อนประกาศนโยบายฯ มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเฉลี่ยร้อยละ 0.77 ต่อไตรมาส (P<0.001) และช่วงหลังจากประกาศนโยบายฯ มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นแต่น้อยกว่าในช่วงแรก (ร้อยละ 0.10) และไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ ไม่พบแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจนเมื่อเทียบระหว่างก่อนและหลังประกาศนโยบายฯ (ลดลงร้อยละ 0.67, P=0.100) สรุป: การสั่งใช้ยากลุ่ม NSAIDs และ long-acting BZDs ที่มีความเสี่ยงต่อความไม่ปลอดภัยในผู้สูงอายุ มีร้อยละ 30-50 และไม่มีแนวโน้มลดลงอย่างชัดเจนภายหลังมีนโยบาย RDU Service Plan
Article Details
ผลการวิจัยและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความถือเป็นความคิดเห็นและอยู่ในความรับผิดชอบของผู้นิพนธ์ มิใช่ความเห็นหรือความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ หรือคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ทั้งนี้ไม่รวมความผิดพลาดอันเกิดจากการพิมพ์ บทความที่ได้รับการเผยแพร่โดยวารสารเภสัชกรรมไทยถือเป็นสิทธิ์ของวารสารฯ
References
World Health Organization. Older population and health system: A profile of Thailand [online]. [cited Oct 20, 2018]. Available from: www.who.int/ageing /projects/intra/phase_one/alc_intra1_cp_thailand.pdf.
United Nations. World population prospects 2019 [online]. [cited Nov 10, 2019]. Available from: popu lation.un.org/wpp/Download/Standard/Population/
Ruangritchankul S. Polypharmacy in the elderly. Ramathibodi Medical Journal 2018; 41: 95-104.
World Health Organization. Medication safety in polypharmacy [online]. [cited Nov 10, 2019]. Availa- ble from: apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665 /325454/WHO-UHC-SDS-2019.11-eng.pdf?ua=1.
Payne RA. The epidemiology of polypharmacy. Clin Med (Lond) 2016;16: 465–9.
Lavan AH, Paul Gallagher P. Predicting risk of adverse drug reactions in older adults. Ther Adv Drug Saf 2016; 7: 11–22.
Xing XX, Zhu C, Liang HY, Wang K, Chu YQ, Zhao LB, et al. Associations between potentially inappro priate medications and adverse health outcomes in the elderly: A systematic review and meta-analysis. Ann Pharmacother 2019; 53: 1005-19.
Smaje A, Weston-Clark M, Raj R, Orlu M, Davis D, Rawle M. Factors associated with medication adhe- rence in older patients: A systematic review. Aging Med (Milton) 2018; 1: 254-66.
Al Hamid A, Ghaleb M, Aljadhey H, Aslanpour Z. A systematic review of hospitalization resulting from medicine-related problems in adult patients. Br J Clin Pharmacol 2014; 78: 202-17.
Oscanoa TJ, Lizaraso F, Carvajal A. Hospital admissions due to adverse drug reactions in the elderly. A meta-analysis. Eur J Clin Pharmacol 2017; 73: 759-70.
Kongkaew C, Noyce PR, Ashcroft DM. Hospital admissions associated with adverse drug reactions: a systematic review of prospective observational studies. Ann Pharmacother 2008; 42:1017-25.
Kongkaew C, Hann M, Mandal J, Williams SD, Metcalfe D, Noyce PR, et al. Risk factors for hospital admissions associated with adverse drug events. Pharmacotherapy 2013; 33: 827-37.
Parameswaran Nair N, Chalmers L, Peterson GM, Bereznicki BJ, Castelino RL, Bereznicki LR. Hospi- talization in older patients due to adverse drug reactions-the need for a prediction tool. Clin Interv Aging 2016; 11: 497–505.
Pannoi T, Chapman R, Panza A. Prevalence of potentially inappropriate medication (PIM) and factors associated with PIM in elderly outpatient prescriptions at a district hospital in the southern region of Thailand. J Health Res 2014;28: 100-8.
Limpawattana P, Kamolchai N, Theeranut A, Pimporm J. Potentially inappropriate prescribing of Thai older adults in an internal medicine outpatient clinic of a tertiary care hospital. Afr J Pharm Phar macol 2013; 7: 2417-22.
Vatcharavongvan P, Puttawanchai V. Potentially inappropriate medications among the elderly in primary care in Thailand from three different sets of criteria. Pharm Pract (Granada) 2019; 17: 1494.
Chiewchantanakit D, Kiatying-Angsulee N, Sirisin suk Y. Medication use situation in Thai elderly: The computerized database from four tertiary care hospitals. Thai Journal of Hospital Pharmacy 2013; 23: 9-20.
The American Geriatrics Society 2015 Beers Criteria Update Expert Panel. American Geriatrics Society 2015 updated Beers criteria for potentially inappro priate medication use in older adults. J Am Geriatr Soc 2015; 63: 2227-46.
O'Mahony D, O'Sullivan D, Byrne S, O'Connor MN, Ryan C, Gallaher P. STOPP/START criteria for potentially inappropriate prescribing in older people: version 2. Age Ageing 2015; 44: 213-8.
Health Administration Division. Service Plan: Rational Drug Use Manual 2016 [online]. [cited Oct 20, 2018]. Available from: dmsic.moph.go.th/dmsic /admin/files/userfiles/files/Manual_Service%20Plan %20RDU_Sept2016.pdf
Health Data Center, Ministry of Public Health. RDU service plan indicators [online]. [cited Nov 10, 2019]. Available from: hdcservice.moph.go.th/hdc/ reports/page.php?cat_id=03b912ab9ccb4c07280a89bf05e5900e.
Avery AJ, Dex GM, Mulvaney C, Serumaga B, Spencer R, Lester HE, Campbell SM, et al. Development of prescribing-safety indicators for GPs using the RAND appropriateness method. Br J Gen Pract 2011; 61: e526-36.
Stocks SJ, Kontopantelis E, Akbarov A, Rodgers S4, Avery AJ, Ashcroft DM. Examining variations in prescribing safety in UK general practice: cross sectional study using the Clinical Practice Research Datalink. BMJ 2015; 351:h5501.
Kunstler BE, Lennox A, Bragge P. Changing prescribing behaviours with educational outreach: an overview of evidence and practice. BMC Med Educ 2019; 19: 311.
Department of Older Person. Older statistics [online]. [cited Oct 10, 2019]. Available from: www. dop.go.th/th/know/1
Guthrie B, Kavanagh K, Robertson C, Barnett K, Treweek S, Petrie D, et al. Data feedback and behavioural change intervention to improve primary care prescribing safety (EFIPPS): multicentre, three arm, cluster randomised controlled trial. BMJ 2016; 354:i4079.
Thai Rheumatism Association. Guideline for the treatment of osteoarthritis of knee 2016 [online]. [cited Nov 10, 2019]. Available from: www.thairheu matology.org/wp-content/uploads/2016/08/Guidelin e-for-Management-of-OA-knee.pdf
National Institute for Health and Care Excellence. Management of osteoarthritis [online]. [cited Nov 10 , 2019]. Available from: pathways.nice.org.uk›path ways › management-of-osteoarthritis
Scarpignato C, Lanas A, Blandizzi C, Lems WF, Hermann M, Hunt RH. Safe prescribing of non-steroidal anti-inflammatory drugs in patients with osteoarthritis an expert consensus addressing benefits as well as gastrointestinal and cardio vascular risks. BMC Med 2015; 13: 55.
Wongrakpanich S, Wongrakpanich A, Melhado K, Rangaswami J. A comprehensive review of non-steroidal anti-inflammatory drug use in the elderly. Aging Dis 2018; 9: 143-50.
Opondo D, Visscher S, Eslami S, Verheij RA, Korevaar JC, Abu-Hanna A. Quality of co-prescribing NSAID and gastroprotective medica tions for elders in the Netherlands and its association with the electronic medical record. PLoS One 2015; 10: e0129515.
Byrne CJ, Cahir C, Curran C, Bennett K. High-risk prescribing in an Irish primary care population: trends and variation. Br J Clin Pharmacol 2017; 83: 2821-30.
Bradley MC, Motterlini N, Padmanabhan S, Cahir C, Williams T, Fahey T, et al. Potentially inappropriate prescribing among older people in the United Kingdom. BMC Geriatr 2014; 14: 72.
Hwang SH, Han S, Choi H, Park C, Kim SM, Kim TH. Trends in the prescription of benzodiazepines for the elderly in Korea. BMC Psychiatry 2017; 17: 303.
Dreischulte T, Guthrie B. High-risk prescribing and monitoring in primary care: how common is it, and how can it be improved? Ther Adv Drug Saf 2012; 3: 175-84.