ความชุกและรูปแบบการใช้การแพทย์เสริมชนิดการบำบัดโดยการใช้สารชีวภาพในผู้ป่วยโรค เบาหวานชนิดที่ 2 ของเครือข่ายการบริการ สาธารณสุขอำเภอคำเขื่อนแก้ว จังหวัดยโสธร

Main Article Content

กัลศิณี โชติแสง
ทิพาพร กาญจนราช
ดุจฤดี ชินวงศ์

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความชุกและชนิดของการใช้การแพทย์เสริมชนิดการบำบัดโดยการใช้สารชีวภาพ (complementary medicine by biologically based therapy: CMBBT) ของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ขึ้นทะเบียนและรับการรักษาในเครือข่ายบริการสุขภาพอำเภอคำเขื่อนแก้ว จังหวัดยโสธร วิธีการ: การวิจัยครั้งนี้เป็นการสำรวจแบบภาคตัดขวางในตัวอย่าง 350 คนที่ได้จากการเลือกตัวอย่างแบบสุ่มอย่างง่าย การเก็บข้อมูลใช้วิธีการสัมภาษณ์ผู้ป่วยเกี่ยวกับ CMBBT ระหว่างเดือนตุลาคม-ธันวาคม 2560 ด้วยแบบสอบถามแบบมีโครงสร้าง ผลการวิจัย: ตัวอย่างร้อยละ 51.7 ไม่เห็นด้วยว่า ผลิตภัณฑ์ CMBBT มีประสิทธิภาพ ตัวอย่าง 91 คน (ร้อยละ 26.0) มีการใช้ CMBBT ใน 3 เดือนก่อนการสัมภาษณ์ โดยใช้ควบคู่กับการใช้ยาตามแพทย์สั่ง ความชุกของการใช้ CMBBT ในหนึ่งปีที่ผ่านมาของตัวอย่างเท่ากับร้อยละ 34.9 ทั้งนี้ CMBBT ที่ใช้มากที่สุดคือกลุ่มสมุนไพร (รวม 57 ชนิด) ได้แก่ ใบเตย เห็ดหลินจือ ย่านาง รองลงมาคือกลุ่มผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร (25 ชนิด) ได้แก่ สาหร่ายแดง กาแฟโสม ผลิตภัณฑ์จมูกรำข้าว สรุป: การใช้ CMBBT ในผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ของเครือข่ายการบริการสาธารณสุขอำเภอคำเขื่อนแก้ว จังหวัดยโสธร ส่วนใหญ่เป็นการใช้สมุนไพร ผลการวิจัยเป็นประโยชน์ในการวางแผนการส่งเสริมความรู้ การเฝ้าระวังอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ CMBBT ร่วมกับการใช้ยาแผนปัจจุบัน ทั้งแก่เภสัชกร บุคลากรการแพทย์ที่เกี่ยวข้อง และผู้ป่วย

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

1. World Health Organization. Global report on diabetes. [online] 2016 [cited Aug 27, 2018] Available from: apps.who.int/iris/bitstream/10665/204871/1/9789241565257_eng.pdf.

2. Internatioanl Diabetes Federation. Diabetes Atlas 8th ed [online] 2017 [cited Aug 27, 2018] Available from: www.idf.org/e-library/.../134-idf-diabetes-atlas-8th-edition.html.

3. Chang HY, Wallis M, Tiralongo E, Wang HL. Decision-making related to complementary and alternative medicine use by people with Type 2 diabetes: a qualitative study. J Clin Nurs. 2012; 21:3205-15.

4. The Association of Diabetes Mellitus of Thailand. The practice guidelines of diabetes mellitus 2017. Patumtani: Romyen Media; 2017.

5. Sornsuvit C, Phosuya C, Jaroonwanichkul D, Piriyachananusorn N. The use of herbal and dietary supplements and potential interactions with drugs in patients with chronic disease. Thai Pharmaceu tical and Health Science Journal 2012; 7: 149-54.

6. Division of Complementary and Alternative Medicine, Department for Development of Thai Traditional and Alternative Medicine. The World Health Organization’s suggestion on the preparation of appropriate information for consumers in traditional medicine, complementary medicine and alternative medicine. Bangkok: National Office of Buddhism Publishing House; 2007.

7. MacLennan AH, Wilson DH, Taylor AW. The escalating cost and prevalence of alternative medicine. Prev Med 2002; 35: 166-73.

8. Armstrong AR, Thiébaut SP, Brown LJ, Nepal B. Australian adults use complementary and alterna- tive medicine in the treatment of chronic illness: a national study. Aust N Z J Public Health. 2011; 35: 384-90. doi: 10.1111/j.1753-6405.2011.00745.x.

9. Esmonde L, Long AF. Complementary therapy use by persons with multiple sclerosis: benefits and research priorities. Complement Ther Clin Pract. 2008; 14:176-84.

10. Bishop FL, Lewith GT. Who uses CAM? A narrative review of demographic characteristics and health factors associated with CAM use. Evid Based Com plement Alternat Med. 2010; 7: 11-28.

11. Eisenberg DM, Kessler RC, Foster C, Norlock FE, Calkins DR, Delbanco TL. Unconventional medicine in the United States. Prevalence, costs, and patterns of use. N Engl J Med. 1993; 328: 246-52.

12. Kengkanpanich T, Leerapan P, Kengkanpanich M, Nunthasen K, Lattanand K. Factors related to herbal consumption for controlling blood sugar of patients with type 2 diabetest mellitus. Journal of Boromarajonani College of Nursing, Bangkok 2015; 31: 13-25.

13.Pimpa R, Manirat T, Imamee N, Tansakun S. Herbal using behaviors among diabetes, Kanchanaburi Province. Journal of Boromarajonani College of Nursing, Bangkok 2014; 30: 14-25.

14. Kumkaenkao Hospital. Report on patient care team on 2018. Yasothon: Kumkaenkao Hospital; 2018.

15. Sawatsri P. The use of herbs and indigenous food crop behaviors for blood sugar reduction among type 2 diabetic patients at subdistrict health promoting
hospital, Ongkharak Hospital Network, Nakhonnayok Province. Journal of Phrapokklao Nursing College 2015; 26: 35-47.

16. Venkataramanan S. The study of hepatotoxicity effect of Momordica charantia on rat’s liver. Anal Biochem 2016; 5(3Suppl): 20.

17. Yang HN, Kim DJ, Kim YM, Kim BH, Sohn KM, Choi MJ,et al. Aloe-induced toxic hepatitis.J Korean Med Sci 2010;25:492-5.

18. Tangkiatkumjai M. Existing evidence for safe use of herbal medicines in chronic kidney disease. Int J Pharm Pharm Sci 2015; 7:30-4.

19. Melis MS. Chronic administration of aqueous extract of Stevia rebaudiana in rats: renal effects. J Ethnopharmacol 1995; 47: 129-34.

20. Atangwho IJ, Yin KB, Umar MI, Ahmad M, Asmawi MZ. Vernonia amygdalina simultaneously suppresses gluconeogenesis and potentiates glucose oxidation via the pentose phosphate pathway in streptozotocin-induced diabetic rats. BMC Complement Altern Med. 2014;14: 426. doi: 10.1186/1472-6882-14-426.

21.Tangkiatkumjai M, Boardman H, Praditpornsilpa K. Association of herbal and dietary supplements with progression and complications of chronic kidney disease: A prospective cohort study. Nephrology 2015; 20:679-87.