ผลลัพธ์การให้คำแนะนำและติดตามอาการไม่พึงประสงค์ในผู้ป่วยมะเร็งเต้านม และมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงที่ได้รับยาเคมีบำบัดในโรงพยาบาลนางรอง

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาผลลัพธ์การให้คำแนะนำการใช้ยาเคมีบำบัดและติดตามอาการไม่พึงประสงค์จากยา (adverse drug events: ADEs) ในผู้ป่วยมะเร็งเต้านมและมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงที่ได้รับยาเคมีบำบัดในโรงพยาบาลนางรอง วิธีการ: การศึกษานี้เป็นการวิจัยแบบวัดผลก่อนและหลังในตัวอย่างกลุ่มเดียว ตัวอย่างเป็นผู้ป่วยมะเร็งเต้านม จำนวน 27 คน และผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรง จำนวน 19 คนที่รับยาเคมีบำบัดจากโรงพยาบาลนางรอง การแทรกแซงเป็นการให้คำแนะนำโดยเภสัชกร การศึกษาประเมินผลก่อนและหลังให้คำแนะนำโดยใช้แบบทดสอบความรู้ความเข้าใจในการใช้ยาเคมีบำบัดและแบบประเมินพฤติกรรมการดูแลตัวเองของผู้ป่วยที่ได้รับยาเคมีบำบัด การประเมิน ADEs ใช้เกณฑ์ Common Terminology Criteria for Adverse Events (CTCAE) และ Naranjo’s Algorithm ผลการวิจัย: ผู้ป่วยมะเร็งเต้านม มะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงทั้งผู้ป่วยรายใหม่และผู้ป่วยรายเก่ามีความรู้และพฤติกรรมการดูแลตัวเองหลังให้คำแนะนำเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ADEs ที่พบมากที่สุดในผู้ป่วยมะเร็งเต้านม คือ ผมร่วง และในผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรง คือ อ่อนเพลีย ADEs ในผู้ป่วยทั้งสองประเภทส่วนใหญ่มีความรุนแรงในระดับไม่ร้ายแรง (ร้อยละ 98.80 และร้อยละ 100 ตามลำดับ) ADEs มีความสัมพันธ์ระหว่างยาในระดับน่าจะใช่ร้อยละ 88.75 และร้อยละ 80.00 ในผู้ป่วยมะเร็งเต้านม และผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรง ตามลำดับ สรุป: การให้คำแนะนำการใช้ยาโดยเภสัชกรในผู้ป่วยมะเร็งที่รับยาเคมีบำบัดทำให้ผู้ป่วยมีความรู้ความเข้าใจมากขึ้นในการใช้ยาเคมีบำบัด ทราบถึงพฤติกรรมที่ควรปฏิบัติในการดูแลตัวเอง และทราบข้อมูล ADEs จากการใช้ยาเคมีบำบัด จึงควรสนับสนุนให้มีการแนะนำการใช้ยาโดยเภสัชกรในลักษณะนี้ต่อไปในอนาคต