สมรรถนะทางวิชาชีพเภสัชกรรมชุมชน: การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อสังเคราะห์ข้อมูลสมรรถนะที่พึงมีของเภสัชกรชุมชน วิธีการวิจัย: การศึกษาคัดเลือกวรรณกรรมฉบับเต็มที่ศึกษาเกี่ยวกับการพัฒนา การวัดและประเมินผล หรือการศึกษาที่กล่าวถึงชุดสมรรถนะเภสัชกรชุมชนในบริบทร้านยาทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษในวารสารวิชาการและระบบฐานข้อมูลจำนวนทั้งสิ้น 7 ฐานข้อมูล การสืบค้นใช้คำสำคัญ (competency OR competence) AND “community pharmacy” OR “community pharmacist” สมรรถนะ เภสัชกรชุมชน เภสัชกรรมชุมชน การสืบค้นเริ่มตั้งแต่เดือนมกราคม 2552 ถึง พฤษภาคม 2562 การศึกษาใช้การวิเคราะห์แก่นสาระของเรื่องเพื่อสรุปผล ผลการวิจัย: จาก 1,655 การศึกษาที่พบ มี 9 การศึกษาที่คุณสมบัติตรงตามเกณฑ์ เครื่องมือส่วนใหญ่ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามที่พัฒนาจากวิธีเดลฟาย สมรรถนะของเภสัชกรรมชุมชนในภาพรวมประกอบด้วย 4 มิติหลัก ได้แก่ 1. การดูแลผู้ป่วย คือ สามารถซักประวัติแยกโรค ให้การรักษาด้วยยา ตรวจสอบ ติดตาม และประเมินการรักษา 2. ด้านบุคลิกภาพ คือการปฏิบัติหน้าที่ภายใต้จรรยาบรรณวิชาชีพและมีทักษะการสื่อสารดี 3. ด้านการบริหารจัดการ คือ สามารถบริหารจัดการคลังสินค้า การเงิน คน และระบบเพื่อดำเนินธุรกิจได้ และ 4. ด้านวิชาชีพเภสัชกรรม คือ ให้บริการด้านข้อมูลยาและสุขภาพแก่ประชาชนและบุคลากรทางการแพทย์ และมีส่วนร่วมป้องกันและส่งเสริมสุขภาพ สรุป: เภสัชกรชุมชนมีบทบาทและความรับผิดชอบทั้งด้านการบริบาลและการบริหาร มิติของสมรรถนะจึงเกี่ยวข้องกับการค้นหาข้อมูลและให้บริการทั้งด้านยา สุขภาพ การป้องกันและส่งเสริมสุขภาพแก่ผู้ป่วย ชุมชน และบุคลากรการแพทย์ ตลอดจนการบริหารธุรกิจร้านยาให้มีกำไรภายใต้จรรยาบรรณวิชาชีพ