ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการปฏิบัติเกี่ยวกับการโฆษณาผลิตภัณฑ์สุขภาพของผู้อำนวยการ สถานีและผู้ดำเนินรายการวิทยุกระจายเสียง: กรณีศึกษาเขตบริการสุขภาพที่ 5

Main Article Content

กฤตธี พุทธิกานต์
สุรสิทธิ์ ล้อจิตรอำนวย

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการปฏิบัติเกี่ยวกับการโฆษณาผลิตภัณฑ์สุขภาพ (health product advertising: HPA) ของผู้อำนวยการสถานีและผู้ดำเนินรายการวิทยุกระจายเสียงในเขตบริการสุขภาพที่ 5 วิธีการ: การวิจัยเชิงสำรวจแบบตัดขวางนี้ทำโดยส่งแบบสอบถามที่พัฒนาขึ้นในการศึกษาไปยังผู้อำนวยการสถานีและผู้ดำเนินรายการวิทยุกระจายเสียง 612 รายในเขตบริการสุขภาพที่ 5  ตัวแปรที่เก็บในแบบสอบถามประกอบด้วยข้อมูลภูมิหลังของตัวอย่างและสถานี ความรู้เกี่ยวกับ HPA การปฏิบัติเกี่ยวกับ HPA โดยใช้กรณีศึกษา 3 กรณีเกี่ยวกับการรับ HPA และการปฏิบัติเกี่ยวกับกฎหมายของสำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.) ผลการวิจัย: ตัวอย่าง 207 ราย (ร้อยละ 33.82) ตอบแบบสอบถาม ตัวอย่างร้อยละ 56.5 เป็นผู้ดำเนินรายการ ตัวอย่างร้อยละ 93.2 ได้รับใบอนุญาตฯ ประเภทกิจการทางธุรกิจ ผู้อำนวยการ นักจัดรายการ และผู้ที่เป็นทั้งสองตำแหน่งมีความรู้เกี่ยวกับกฎหมาย HPA 12.87±3.40, 14.41±3.49 และ 15.60±3.79 (จากคะแนนเต็ม 26) ตามลำดับ ตัวอย่างร้อยละ 41.5, 53.6 และ 42.5 ตัดสินใจรับ/ไม่รับโฆษณาอย่างถูกต้องในกรณีศึกษาเกี่ยวกับการโฆษณาอาหาร  ยา และเครื่องสำอาง ตัวอย่างเพียงร้อยละ 10.1 ที่ตัดสินใจรับ/ไม่รับโฆษณาอย่างถูกต้องทั้ง 3 กรณีศึกษา  ตัวอย่างร้อยละ 1 มีระยะเวลาจัดเก็บบันทึกรายการที่เผยแพร่น้อยกว่า 45 วัน ตัวอย่างร้อยละ 91.8 มีระยะเวลาของการโฆษณาเป็นไปตามกฎหมายกำหนด ตัวอย่างร้อยละ 81.6 มีการทำสัญญากับผู้ว่าจ้าง ประสบการณ์ทำงานมีความสัมพันธ์กับการตัดสินใจรับ/ไม่รับโฆษณาอาหาร (P=0.014) สรุป: ผู้อำนวยการและนักจัดรายการวิทยุจำนวนมากไม่สามารถตัดสินใจรับ/ไม่รับ HPA ได้อย่างถูกต้องตามกฎหมาย ปัจจัยส่วนใหญ่ในการศึกษาไม่มีความสัมพันธ์กับการตัดสินใจรับ HPA จึงควรศึกษาเพิ่มเติมในประเด็นนี้

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

1. Bureau of Policy and Strategy, Ministry of Public Health. Thai public health 2005-2007. Bangkok: Publishing House of War Veterans Organization; 2007.

2. National Statistics Office. Mass media (radio, television, and press) in 2008 [online]. 2008 [cited 2015 Mar 19]. Available from: service. nso.go.th/nso /web/survey/surpop2-1-9.html.

3. Nielsen Company. Estimated total advertising expenditure by medium [online]. 2012 [cited 2012 Sept 25]. Available from: www.adasso thai.com/in dex.php/main/ad_expenditure.

4. The Nielsen Company. Advertising information services data [online]. 2017 [cited 2018 Sept 15].Available from: www.adassothai.com/include/up load/images/th_exp_file/2018101203255639264.pdf.

5.Tangchroensathien V, Kongsawat S, Wadwongtham A, Eurchaikul C, Eupamayun Y, Taruekachong S, et al. Survey on radio advertisement of food, drug and cosmetics, 1993 [online]. 1993 [cited 2014 Sept 24]. Available from: kb.hsri.or.th/dspace/.

6. Kittisopee T, Anantachoti P, Tangcharoensathien V. Radio drug advertisement situation and regulation in Thailand. Bangkok: the Faculty of Pharmaceutical Science, Chulalongkorn University; 2005.

7. Chandrawongse M. Situation and impacts of drug and health product advertisements with legal problems on community radio broadcasts toward consumers in Chiang Mai province [independent study]. Chiang Mail: Chiang Mai University; 2011

8. Lomas K, Chanthapasa K. The situation of radio advertisement of drug and food claimed as drug in Phraibueng municipality, Sisaket province. Isan Journal of Pharmaceutical Sciences 2012; 8: 55-60

9. Suwanmanee O, Lerkiatbundit S. Illegal advertising of products classified as drugs by law among local radio. Thai Journal of Pharmacy Practice 2011; 3:41-55.

10. Rujirayunyong T. Situation of illegal advertising of health products among local radios in Lopburi in the era of the National Council for Peace and Order (NCPO). Thai Journal of Pharmacy Practice 2015; 7: 189-99.

11. Wongsao L. Risk management for reducing the problems of unlawful advertisings of health products by local radios: the case of Saraburi. In: The College of Pharmaceutical and Health Consumer Protection (CPHCP) of Thailand and Health Consumer Protection Program, editors. Proceedings of the conference for presenting academic work in the training program for board certificates in pharmaceutical and health consumer protection in the second semester; 2015 May 27-29; Bangkok, Thailand: CPHCP; 2015. p 28-9.

12. Surin N Surveillance of illegal advertisings of health products among community radios in Muangpan subdistrict, Pan district in Lumpang. In: The College of Pharmaceutical and Health Consumer Protection (CPHCP) of Thailand and Health Consumer Protection Program, editors. Proceedings of the conference for presenting academic work in the training program for board certificates in pharmaceutical and health consumer protection in the second semester; 2015 May 27-29; Bangkok, Thailand: CPHCP; 2015. p 45-6.

13. Wiriyanutai P. Situation of advertisings of health products among community radios in Ngao district in Lumpang. In: The College of Pharmaceutical and Health Consumer Protection (CPHCP) of Thailand and Health Consumer Protection Program, editors. Proceedings of the conference for presenting academic work in the training program for board certificates in pharmaceutical and health consumer protection in the second semester; 2015 May 27-29; Bangkok, Thailand: CPHCP; 2015. p 54-5.

14.Chanakha K. Prevalence of illegal health product advertisements on local radio broadcasts in Amphur Mueang, Buriram Province. Thai Journal of Pharma cy Practice 2016; 8:435-441.

15. Khanteekul N. Prevalence of illegal advertising of food and drugs among radio broadcasts in chiang mai after enforcing legal measures to the problem. Thai Journal of Pharmacy Practice 2017; 9:321-328.

16.Chumnakpol P. Knowledge of pharmaceuticals and food advertising: the study in the local radio station personnel in Zone area 1 at Fiscal Year 2009. FDA Journal 2010; 17: 33-40.

17. Jangjai D, Lerkiatbundit S. Effectiveness of the interventions for reducing illegal advertising of health products among local radio stations. Thai Journal of Pharmacy Practice 2014; 6: 22-40.

18. Jeamanukulkit W. The factor related to the illegal advertisement of health product in radio station of 6th regional health office. FDA journal 2017; 24: 57-64

19. Ampant P. Situations, problems and solutions to problems of the broadcasting radio station of Sisaket province in advertising health products. Research and Development Health System Journal 2015; 8: 26-37