แบบแผนและผลลัพธ์ทางคลินิกจากการใช้ยาต้านจุลชีพรักษาผู้ป่วยปอดอักเสบ ในโรงพยาบาลที่ติดเชื้อดื้อยา Acinetobacter baumannii

Main Article Content

วันวิสาข์ ขนานแข็ง
พีรยา ศรีผ่อง

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาแบบแผนการใช้ยาต้านจุลชีพ ผลลัพธ์ทางคลินิก และอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาต้านจุลชีพในการรักษาโรคปอดอักเสบในโรงพยาบาลจากการติดเชื้อ Acinetobacter baumannii ที่ดื้อยาหลายขนาน (multidrug-resistant A. baumannii หรือ MDR A. baumannii) และดื้อยาชนิดรุนแรง (extensively drug-resistant A. baumannii หรือ XDR A. baumannii) วิธีการ: ผู้วิจัยเก็บข้อมูลย้อนหลังจากเวชระเบียนอิเล็กทรอนิกส์ของผู้ป่วยที่รับการรักษา ณ หอผู้ป่วยอายุรกรรม โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา ตั้งแต่เดือน กรกฎาคม-ธันวาคม พ.ศ. 2559 ผลการวิจัย: ผู้ป่วยผ่านเกณฑ์คัดเข้างานวิจัยทั้งหมด 94 ราย การศึกษาพบแบบแผนการใช้ยาต้านจุลชีพตามกลุ่มยาทั้งหมด 17 แบบแผน แบบแผนยาที่ผู้ป่วยได้รับมากที่สุด คือ การใช้ colistin ฉีดร่วมกับยากลุ่ม carbapenems 31 ราย (ร้อยละ 33.0) ผู้ป่วยกลุ่มนี้ 4 รายมีผลลัพธ์ทางคลินิกดีขึ้นเมื่อได้ยาต้านจุลชีพ 72 ชั่วโมง เมื่อติดตามจนสิ้นสุดการรักษาด้วยยาต้านจุลชีพพบว่า 8 รายหายจากโรค และ 22 รายเสียชีวิตในโรงพยาบาล การใช้ยาต้านจุลชีพที่มี colistin ให้ผลลัพธ์ทางคลินิกไม่ต่างจากการใช้ยาต้านจุลชีพที่ไม่มี colistin ผู้ป่วยที่มีการใช้ยาต้านจุลชีพร่วมกันหลายชนิดมีอัตราการเสียชีวิตในโรงพยาบาลน้อยกว่าผู้ที่ใช้ยาต้านจุลชีพชนิดเดียว (P=0.049) การศึกษาพบอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาต้านจุลชีพในผู้ป่วย 13 ราย (ร้อยละ 13.8) ส่วนใหญ่ คือ พิษต่อไตจาก colistin (11 ราย) จากผู้ใช้ colistin ชนิดยาฉีด 37 ราย  สรุป: แบบแผนยาต้านจุลชีพที่ใช้ในการรักษาผู้ป่วยปอดอักเสบในโรงพยาบาลที่ติดเชื้อ MDR A. baumannii และ XDR A. baumannii มากที่สุด คือ การใช้ colistin ฉีด ร่วมกับ ยากลุ่ม carbapenems อย่างไรก็ตาม ผลลัพธ์ทางคลินิกของการรักษายังไม่ดีนัก  ผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาด้วย colistin ฉีด ควรมีการติดตามการเกิดพิษต่อไต

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

1. Peleg AY, Seifert H, Paterson DL. Acinetobacter baumannii: emergence of a successful pathogen. Clin Microbiol Rev 2008; 21: 538-82.

2. Thummeepak R, Kitti T, Sitthisak S. Epidemiology and virulence factors of multidrug-resistant Acineto bacter baumannii. Thammasat Medical Journal 2015; 15: 322-32.

3. Carey RB, Banerjee SN, Srinivasan A. Multidrug-resistant Acinetobacter infections, 1995–2004. Presented at the 46th Interscience Conference on Antimicrobial Agents and Chemotherapy; 2006 Sep 27-30; San Francisco, USA.

4. Kuo SC, Chang SC, Wang HY, Lai JF, Chen PC, Shiau YR, et al. Emergence of extensively drug-resistant Acinetobacter baumannii complex over 10 years: nationwide data from the Taiwan Surveil lance of Antimicrobial Resistance (TSAR) program. BMC Infect. Dis. 2012; 12: 200.

5. Saelao S, Utiswannakul A. Therapy for patient with multidrug-resistant Acinetobacter baumannii. Journal of Health Research 2008; 22: 131-6.

6. National Antimicrobial Resistance Surveillance of Thailand. Antibiogram [online]. 2000. [cited Oct 10, 2016]. Available from: narst.dmsc.moph.go.th/antibi ograms/anti2000.pdf

7. Visalsawadi J. Increasing of carbapenem-resistant and multiple drug-resistant Acinetobacter bauman nii in Maharat Nakhon Ratchasima Hospital. Maharat Nakhon Ratchasima Hospital Medical Bulletin 2008; 32: 19-28.

8. Lee YT, Tsao SM, Hsueh PR. Clinical outcomes of tigecycline alone or in combination with other antimicrobial agents for the treatment of patients with healthcare-associated multidrug-resistant Acine tobacter baumannii infections. Eur J Clin Microbiol Infect Dis 2013; 32: 1211-20.

9. Sirijatuphat R, Thamlikitkul V. Preliminary study of colistin versus colistin plus fosfomycin for treatment of carbapenem-resistant Acinetobacter baumannii infections. Antimicrob Agents Chemother 2014; 58: 5598-601.

10. Kim WY, Moon JY, Huh JW, Choi SH, Lim CM, Koh Y, et al. Comparable efficacy of tigecycline versus colistin therapy for multidrug-resistant and extensively drug-resistant Acinetobacter baumannii pneumonia in critically ill patients. PLoS One 2016; 11: 1-11.

11. Viehman JA, Nguyen HM, Doi Y. Treatment options for carbapenem-resistant and extensively drug-resistant Acinetobacter baumannii infections. Drugs 2014; 74: 1315-33.

12. Koomanachai P, Tiengrim S, Kiratisin P, Thamli kitkul V. Efficacy and safety of colistin (colistime thate sodium) for therapy of infections caused by multidrug-resistant Pseudomonas aeruginosa and Acinetobacter baumannii in Siriraj Hospital, Bangkok , Thailand. Int J Infect Dis 2007; 11: 402-6.

13. Kalin G, Alp E, Akin A, Coskun R, Doganay M. Comparison of colistin and colistin/sulbactam for the treatment of multidrug resistant Acinetobacter baumannii ventilator-associated pneumonia. Infec tion 2014; 42: 37-42.

14. Tuon FF, Rocha JL, Merlini AB. Combined therapy for multi-drug-resistant Acinetobacter baumannii infection--is there evidence outside the laboratory? J Med Microbiol 2015; 64: 951-9.

15. Yilmaz GR, Guven T, Guner R, Kocak Tufan Z, Izdes S, Tasyaran MA, et al. Colistin alone or combined with sulbactam or carbapenem against A. baumannii in ventilator-associated pneumonia. J Infect Dev Ctries 2015; 9:476-85.

16. Puttilerpong Ch, Chawanasit W, Laohawaleesan W, Rungsang W, Ritteeverakul P. Antimicrobial use in hospital-acquired pneumonia with multidrug -resistant Acinetobacter baumannii at King Chula longkorn Memorial Hospital. Thai Pharmaceutical and Health Science Journal 2011; 6: 32-8.

17.Gilbert DN, Chambers HF, Eliopoulos GM, Saag MS, editors. The Sanford Guide to Antimicrobial Therapy 2015. 45th ed. Virginia: Antimicrobial Therapy; 2015.

18. Maharat Nakhon Ratchasima Hospital. The guide to prescription and monitoring for nephrotoxic drugs [online]. 2016. [cited Sep 15, 2016]. Available from: www.medkorat.in.th/admin/ckfinder/userfiles/files/Guidelines%20for%20drug%20use.pdf

19. Maharat Nakhon Ratchasima Hospital. The guide to prescription sulbactam for the treatment of Acinetobacter baumannii [online]. 2016. [cited Sep 15, 2016]. Available from: www.medkorat.in.th/adm in/ckfinder/userfiles/files/Sulbactam.pdf

20. Maharat Nakhon Ratchasima Hospital. Fosfomycin Disodium inj [online]. 2016. [cited Sep 15, 2016]. Available from: www.medkorat.in.th/admin/ckfinder/ userfiles/files/fosfomycinUPDATE%2023%20DEC%202015.pdf

21. Knaus WA, Draper EA, Wagner DP, Zimmerman JE. APACHE II: A severity of disease classification system. Crit Care Med 1985; 13: 818–29.

22. Sun HY, Chen YC, Wang YW, Gau CS, Chang SC. A prospective study of antimicrobial-related adverse drug reactions in hospitalized patients. J Microbiol Immunol Infect 2008; 41: 151-59.

23. Hartzell JD,Neff R, Ake J, Howard R, Olson S, Paolino K, et al. Nephrotoxicity associated with intravenous colistin (colistimethate sodium) treat ment at a tertiary care medical center. Clin Infect Dis 2009; 48:1724–28.

24. Wang HE, Muntner P, Chertow GM, Warnock DG. Acute kidney injury and mortality in hospitalized patients. Am J Nephrol 2012; 35: 349–55.

25. Brown JR, Rezaee ME, Marshall EJ, Matheny ME. Hospital mortality in the united states following acute kidney injury. Biomed Res Int. 2016; 2016: 1-7.

26. Kallel H, Hergafi L, Hakim A, Dammak H, Chelly H, Hamida CB, et al. Safety and efficacy of colistin compared with imipenem in the treatment of ventilator–associated pneumonia: a matched case- control study. Intensive Care Med 2007;33: 1162-7.