การพัฒนาและตรวจสอบสมการทำนายค่าฮีโมโกลบิน เอ วัน ซี ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ณ โรงพยาบาลพนัสนิคม
Article Sidebar
เผยแพร่แล้ว:
ก.พ. 10, 2019
คำสำคัญ:
ระดับน้ำตาลในเลือด ฮีโมโกลบิน เอ วัน ซี โรคเบาหวาน การควบคุมระดับน้ำตาล
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อพัฒนาและตรวจสอบสมการทำนายค่าฮีโมโกลบิน เอ วัน ซี ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 วิธีการ: การวิจัยนี้เป็นการศึกษาแบบภาคตัดขวางในผู้ป่วยนอกที่มารับบริการที่คลินิกเบาหวาน ณ โรงพยาบาลพนัสนิคม ผู้ป่วยที่ผ่านเกณฑ์คัดเลือกถูกจำแนกออกเป็น 2 กลุ่ม ด้วยวิธีการสุ่มตัวอย่างแบบเป็นระบบ โดยผู้ป่วยที่เข้าร่วมวิจัยทุกลำดับที่ 4 อยู่ในกลุ่มทดสอบสมการ และผู้ป่วยลำดับอื่น ๆ อยู่ในกลุ่มสร้างสมการ ข้อมูลที่เก็บจากเวชระเบียนและการซักประวัติ ได้แก่ อายุ ดัชนีมวลกาย จำนวนรายการยารักษาเบาหวาน (no.DRUG) ระยะเวลาการเป็นโรคเบาหวาน และผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ ได้แก่ ระดับน้ำตาลในเลือดขณะอดอาหาร (FPG) ค่าฮีโมโกลบิน เอ วัน ซี (HbA1c) การศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลหาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับค่า HbA1c เพื่อนำไปสร้างสมการถดถอยพหุคูณด้วยวิธี Stepwise และทดสอบความแม่นยำของสมการทำนายค่า HbA1c ผลการวิจัย: ผู้ป่วยจำนวน 197 คนเข้าร่วมการวิจัย จำแนกเป็นกลุ่มสร้างสมการ 148 คน และกลุ่มทดสอบสมการ 49 คน จากผลการวิเคราะห์พบว่า ค่า FPG และ no.DRUG เป็นปัจจัยที่สามารถทำนายค่า HbA1c ได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (R2 = 0.405; P<0.001) ซึ่งเขียนเป็นสมการทำนายได้ คือ HbA1c = 3.896 + 0.020(FPG) + 0.278(no.DRUG) เมื่อทดสอบสมการทำนายพบค่าความคลาดเคลื่อนของ HbA1c เฉลี่ยร้อยละ 0.8 ค่าความคลาดเคลื่อนทั่วไปในการทำนายร้อยละ 10.35 และค่าความสัมพันธ์ของค่าจากสมการทำนายสอดคล้องกับค่าผลตรวจทางห้องปฏิบัติการในระดับค่อนข้างสูง (r=0.75) สรุป: ค่า FPG และ no.DRUG เป็นตัวแปรหลักสำคัญที่ร่วมกันทำนายค่า HbA1c ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 การทดสอบพบว่า สมการดังกล่าวมีความแม่นยำในการทำนายอยู่ในเกณฑ์ดี และสามารถนำไปใช้ประโยชน์ในการติดตามการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดในผู้ป่วยเบาหวานที่ไม่ได้รับการตรวจค่า HbA1c บ่อยในโรงพยาบาล
Article Details
บท
บทความวิจัย
ผลการวิจัยและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความถือเป็นความคิดเห็นและอยู่ในความรับผิดชอบของผู้นิพนธ์ มิใช่ความเห็นหรือความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ หรือคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ทั้งนี้ไม่รวมความผิดพลาดอันเกิดจากการพิมพ์ บทความที่ได้รับการเผยแพร่โดยวารสารเภสัชกรรมไทยถือเป็นสิทธิ์ของวารสารฯ
References
1. Alqahtani N, Khan WAG, Alhumaidi MH, Ahmed YAAR. Use of glycated hemoglobin in the diagnosis of diabetes mellitus and pre-diabetes and role of fasting plasma glucose, oral glucose tolerance test. Int J Prev Med. 2013;4:1025-9.
2. American Diabetes Association. Standards of medical care in diabetes. Diabetes care. 2018; 41: S1-159.
3. Diabetes Association of Thailand, Endocrine Society of Thailand, Department of Medical Services, National Health Security Office. Clinical practice guideline for diabetes. Bangkok: Romyen Media; 2017: 1-210.
4. Bonora E, Calcaterra F, Lombardi S, Bonfante N, Formentini G, Bonadonna RC, et al. Plasma glucose levels throughout the day and HbA1c interrelationships in type 2 diabetes: implications for treatment and monitoring of metabolic control. Diabetes care. 2001;24:2023-9.
5. Charoenhirunyingyos W, Nitiyanant W, Thabsang P, Sriussadaporn S, Vannasaeng S. Blood glucose patterns in type 2 diabetic patients with optimal fasting plasma glucose but high HbA1c. J Med Assoc Thai. 2011;94:278-85.
6. Ketema EB, Kibret KT. Correlation of fasting and postprandial plasma glucose with HbA1c in assessing glycemic control; systematic review and meta-analysis. Arch Public Health. 2015;73:1-9.
7. Pichayapaiboon S. Area under the curve of glucose: an accurate indicator of glucose control in type 2 diabetic patients [dissertation]. Bangkok: Chulalong korn University; 2011.
8. Saiedullah M, Begum S, Shermin S, Rahman M, Khan M. Relationship of glycosylated hemoglobin with fasting and postprandial plasma glucose in nondiabetic, pre-diabetic and newly diagnosed diabetic subjects. Bangladesh Med J 2011;40:37-8.
9. Shrestha L, Jha B, Yadav B, Sharma S. Correlation between fasting blood glucose, postprandial blood glucose and glycated hemoglobin in non-insulin treated type 2 diabetic subjects. Sunsari Technical College Journal 2012;1:18-21.
10. Ketsuwan T. Correlation between HbA1c and blood levels in patients with type 2 diabetes mellitus. [master thesis]. Bangkok: Chulalongkorn University; 2016.
11. Mekvanich N. The relationship between fasting plasma glucose and hemoglobin A1c for creating average plasma glucose chart in diabetic patients of Pranangklao Hospital. Journal of the Medical Technologist Association of Thailand 2557; 42: 75-89.
12. Praditthakorn V. Developing and validating an equation to predict blood glucose level in diabetic patients at Police General Hospital. [master thesis]. Bangkok: Chulalongkorn University; 2011.
13. Nitin S. HbA1c and factors other than diabetes mellitus affecting it. Singapore Med J 2010; 51: 616 -22.
14. Phillips PJ. HbA1c and monitoring glycaemia. Aust Fam Physician. 2012;41:37-9.
15. Hinzmann R, Schlaeger C, Tran CT. What do we need beyond hemoglobin A1c to get the complete picture of glycemia in people with diabetes? Int J Med Sci. 2012;9:665-81.
16. Chew BH, Ghazali SS, Ismail M, Haniff J, Bujang MA. Age >/= 60 years was an independent risk factor for diabetes-related complications despite good control of cardiovascular risk factors in patients with type 2 diabetes mellitus. Exp Gerontol 2013;48:485-91.
17. Ewenighi C, Dimkpa U, Adejumo B, Onyeanusi J, Nnatuanya I, Simon U, et al. The effect of age, gender, level of adiposity and diabetes duration on glycated hemoglobin reduction after anti-diabetic therapy in type-2 diabetic patients. Journal of Diabetes Mellitus 2012;2:245-50.
18. Juarez DT, Sentell T, Tokumaru S, Goo R, Davis JW, Mau MM. Factors associated with poor glycemic control or wide glycemic variability among diabetes patients in Hawaii, 2006-2009. Prev Chro nic Dis. 2012;9:1-10.
19. Roush G, Salonga A, Bajaj N. A longitudinal study of sociodemographic predictors of hemoglobin A1c. Conn Med. 2011;75:325-8.
20. Sanal TS, Nair NS, Adhikari P. Factors associated with poor control of type 2 diabetes mellitus: A systematic review and meta-analysis. Journal of Diabetology. 2011;2:1-10.
21. Shamshirgaran SM, Mamaghanian A, Aliasgarza deh A, Aiminisani N, Iranparvar-Alamdari M, Ataie J. Age differences in diabetes-related complications and glycemic control. BMC Endocr Disord. 2017; 17: 25.
22. Thorpe SR, Baynes JW. Role of the maillard reac tion in diabetes mellitus and diseases of aging. Drugs Aging. 1996; 9: 69-77.
23. Abdullah A, Peeters A, Courten M, Stoelwinder J. The magnitude of association between overweight and obesity and the risk of diabetes: A meta-analysis of prospective cohort studies. Diabetes Res Clin Pract. 2010; 89: 309-19.
24. Chung JO, Cho DH, Chung DJ, Chung MY. Associations among body mass index, insulin resistance, and pancreatic beta-cell function in Korean patients with new-onset type 2 diabetes. Korean J Intern Med. 2012; 27: 66-71.
25. Garca-Estevez DA, Araujo-Vilar D, Saavedra-Gon zalez A, Fiestras-Janeiro G, Cabezas-Cerrato J. Analysis of the relationship between body mass index, insulin resistance, and beta-cell function: a cross-sectional study using the minimal model. Metabolism. 2004;53:1462-6.
26. Matthaei S, Stumvoll M, Kellerer M, Haring HU. Pathophysiology and pharmacological treatment of insulin resistance. Endocr Rev. 2000;21:585-618.
27. Intarapiroj T, Pueakpong P. Adipose tissue hormones: Leptin, Adiponectin and Resistin. Thai Bulletin of Pharmaceutical Sciences 2011;6:1-18.
28. Benoit SR, Fleming R, Philis-Tsimikas A, Ji M. Predictors of glycemic control among patients with Type 2 diabetes: A longitudinal study. BMC Public Health. 2005;5:1-9.
29. de Pablos-Velasco P, Parhofer KG, Bradley C, Eschwege E, Gonder-Frederick L, Maheux P, et al. Current level of glycaemic control and its associated factors in patients with type 2 diabetes across Europe: data from the PANORAMA study. Clin Endocrinol. 2014;80:47-56.
30. Donnelly LA, Morris AD, Evans JM. Adherence to insulin and its association with glycaemic control in patients with type 2 diabetes. QJM. 2007;100:345-50.
31. Willey CJ, Andrade SE, Cohen J, Fuller JC, Gurwitz JH. Polypharmacy with oral antidiabetic agents: an indicator of poor glycemic control. Am J Manag Care. 2006;12:435-40.
32. Badedi M, Solan Y, Darraj H, Sabai A, Mahfouz M, Alamodi S, et al. Factors associated with long-term control of type 2 diabetes mellitus. J Diabetes Res. 2016:19.
33. Bruce DG, Davis WA, Davis TME. Glycemic control in older subjects with type 2 diabetes mellitus in the fremantle diabetes study. J Am Geriatr Soc. 2000;48:1449-53.
34. Khattab M, Khader YS, Al-Khawaldeh A, Ajlouni K. Factors associated with poor glycemic control among patients with type 2 diabetes. J Diabetes Complications. 2010;24:84-9.
35. Verma M, Paneri S, Badi P, Raman PG. Effect of increasing duration of diabetes mellitus type 2 on glycated hemoglobin and insulin sensitivity. Indian J Clin Biochem. 2006;21:142-6.
36. Goud M, Nayal B, Devi S, Sathisha TG, Shivas hanker S, Devaki RN. Relation of calculated HbA1c with fasting plasma glucose and duration of diabetes. Int J Appl Biol Pharm. 2011;2:58-61.
37. Intensive blood-glucose control with sulphonyl ureas or insulin compared with conventional treat ment and risk of complications in patients with type 2 diabetes (UKPDS 33). Lancet. 1998;352:837-53.
38. College of Sports Science and Technology. BMI [online]. 2017 [cited Aug 30, 2017]. Available from: ss.mahidol.ac.th/th2/index.php?option=com_k2&view=item&layout=item&id=2&Itemid=136.
2. American Diabetes Association. Standards of medical care in diabetes. Diabetes care. 2018; 41: S1-159.
3. Diabetes Association of Thailand, Endocrine Society of Thailand, Department of Medical Services, National Health Security Office. Clinical practice guideline for diabetes. Bangkok: Romyen Media; 2017: 1-210.
4. Bonora E, Calcaterra F, Lombardi S, Bonfante N, Formentini G, Bonadonna RC, et al. Plasma glucose levels throughout the day and HbA1c interrelationships in type 2 diabetes: implications for treatment and monitoring of metabolic control. Diabetes care. 2001;24:2023-9.
5. Charoenhirunyingyos W, Nitiyanant W, Thabsang P, Sriussadaporn S, Vannasaeng S. Blood glucose patterns in type 2 diabetic patients with optimal fasting plasma glucose but high HbA1c. J Med Assoc Thai. 2011;94:278-85.
6. Ketema EB, Kibret KT. Correlation of fasting and postprandial plasma glucose with HbA1c in assessing glycemic control; systematic review and meta-analysis. Arch Public Health. 2015;73:1-9.
7. Pichayapaiboon S. Area under the curve of glucose: an accurate indicator of glucose control in type 2 diabetic patients [dissertation]. Bangkok: Chulalong korn University; 2011.
8. Saiedullah M, Begum S, Shermin S, Rahman M, Khan M. Relationship of glycosylated hemoglobin with fasting and postprandial plasma glucose in nondiabetic, pre-diabetic and newly diagnosed diabetic subjects. Bangladesh Med J 2011;40:37-8.
9. Shrestha L, Jha B, Yadav B, Sharma S. Correlation between fasting blood glucose, postprandial blood glucose and glycated hemoglobin in non-insulin treated type 2 diabetic subjects. Sunsari Technical College Journal 2012;1:18-21.
10. Ketsuwan T. Correlation between HbA1c and blood levels in patients with type 2 diabetes mellitus. [master thesis]. Bangkok: Chulalongkorn University; 2016.
11. Mekvanich N. The relationship between fasting plasma glucose and hemoglobin A1c for creating average plasma glucose chart in diabetic patients of Pranangklao Hospital. Journal of the Medical Technologist Association of Thailand 2557; 42: 75-89.
12. Praditthakorn V. Developing and validating an equation to predict blood glucose level in diabetic patients at Police General Hospital. [master thesis]. Bangkok: Chulalongkorn University; 2011.
13. Nitin S. HbA1c and factors other than diabetes mellitus affecting it. Singapore Med J 2010; 51: 616 -22.
14. Phillips PJ. HbA1c and monitoring glycaemia. Aust Fam Physician. 2012;41:37-9.
15. Hinzmann R, Schlaeger C, Tran CT. What do we need beyond hemoglobin A1c to get the complete picture of glycemia in people with diabetes? Int J Med Sci. 2012;9:665-81.
16. Chew BH, Ghazali SS, Ismail M, Haniff J, Bujang MA. Age >/= 60 years was an independent risk factor for diabetes-related complications despite good control of cardiovascular risk factors in patients with type 2 diabetes mellitus. Exp Gerontol 2013;48:485-91.
17. Ewenighi C, Dimkpa U, Adejumo B, Onyeanusi J, Nnatuanya I, Simon U, et al. The effect of age, gender, level of adiposity and diabetes duration on glycated hemoglobin reduction after anti-diabetic therapy in type-2 diabetic patients. Journal of Diabetes Mellitus 2012;2:245-50.
18. Juarez DT, Sentell T, Tokumaru S, Goo R, Davis JW, Mau MM. Factors associated with poor glycemic control or wide glycemic variability among diabetes patients in Hawaii, 2006-2009. Prev Chro nic Dis. 2012;9:1-10.
19. Roush G, Salonga A, Bajaj N. A longitudinal study of sociodemographic predictors of hemoglobin A1c. Conn Med. 2011;75:325-8.
20. Sanal TS, Nair NS, Adhikari P. Factors associated with poor control of type 2 diabetes mellitus: A systematic review and meta-analysis. Journal of Diabetology. 2011;2:1-10.
21. Shamshirgaran SM, Mamaghanian A, Aliasgarza deh A, Aiminisani N, Iranparvar-Alamdari M, Ataie J. Age differences in diabetes-related complications and glycemic control. BMC Endocr Disord. 2017; 17: 25.
22. Thorpe SR, Baynes JW. Role of the maillard reac tion in diabetes mellitus and diseases of aging. Drugs Aging. 1996; 9: 69-77.
23. Abdullah A, Peeters A, Courten M, Stoelwinder J. The magnitude of association between overweight and obesity and the risk of diabetes: A meta-analysis of prospective cohort studies. Diabetes Res Clin Pract. 2010; 89: 309-19.
24. Chung JO, Cho DH, Chung DJ, Chung MY. Associations among body mass index, insulin resistance, and pancreatic beta-cell function in Korean patients with new-onset type 2 diabetes. Korean J Intern Med. 2012; 27: 66-71.
25. Garca-Estevez DA, Araujo-Vilar D, Saavedra-Gon zalez A, Fiestras-Janeiro G, Cabezas-Cerrato J. Analysis of the relationship between body mass index, insulin resistance, and beta-cell function: a cross-sectional study using the minimal model. Metabolism. 2004;53:1462-6.
26. Matthaei S, Stumvoll M, Kellerer M, Haring HU. Pathophysiology and pharmacological treatment of insulin resistance. Endocr Rev. 2000;21:585-618.
27. Intarapiroj T, Pueakpong P. Adipose tissue hormones: Leptin, Adiponectin and Resistin. Thai Bulletin of Pharmaceutical Sciences 2011;6:1-18.
28. Benoit SR, Fleming R, Philis-Tsimikas A, Ji M. Predictors of glycemic control among patients with Type 2 diabetes: A longitudinal study. BMC Public Health. 2005;5:1-9.
29. de Pablos-Velasco P, Parhofer KG, Bradley C, Eschwege E, Gonder-Frederick L, Maheux P, et al. Current level of glycaemic control and its associated factors in patients with type 2 diabetes across Europe: data from the PANORAMA study. Clin Endocrinol. 2014;80:47-56.
30. Donnelly LA, Morris AD, Evans JM. Adherence to insulin and its association with glycaemic control in patients with type 2 diabetes. QJM. 2007;100:345-50.
31. Willey CJ, Andrade SE, Cohen J, Fuller JC, Gurwitz JH. Polypharmacy with oral antidiabetic agents: an indicator of poor glycemic control. Am J Manag Care. 2006;12:435-40.
32. Badedi M, Solan Y, Darraj H, Sabai A, Mahfouz M, Alamodi S, et al. Factors associated with long-term control of type 2 diabetes mellitus. J Diabetes Res. 2016:19.
33. Bruce DG, Davis WA, Davis TME. Glycemic control in older subjects with type 2 diabetes mellitus in the fremantle diabetes study. J Am Geriatr Soc. 2000;48:1449-53.
34. Khattab M, Khader YS, Al-Khawaldeh A, Ajlouni K. Factors associated with poor glycemic control among patients with type 2 diabetes. J Diabetes Complications. 2010;24:84-9.
35. Verma M, Paneri S, Badi P, Raman PG. Effect of increasing duration of diabetes mellitus type 2 on glycated hemoglobin and insulin sensitivity. Indian J Clin Biochem. 2006;21:142-6.
36. Goud M, Nayal B, Devi S, Sathisha TG, Shivas hanker S, Devaki RN. Relation of calculated HbA1c with fasting plasma glucose and duration of diabetes. Int J Appl Biol Pharm. 2011;2:58-61.
37. Intensive blood-glucose control with sulphonyl ureas or insulin compared with conventional treat ment and risk of complications in patients with type 2 diabetes (UKPDS 33). Lancet. 1998;352:837-53.
38. College of Sports Science and Technology. BMI [online]. 2017 [cited Aug 30, 2017]. Available from: ss.mahidol.ac.th/th2/index.php?option=com_k2&view=item&layout=item&id=2&Itemid=136.