การบูรณาการในระบบสุขภาพชุมชน

บทคัดย่อ

ระบบสุขภาพชุมชนเป็นอุดมการณ์ทางสุขภาพของประเทศไทยที่มีแนวคิดพื้นฐานจากแนวคิดสาธารณสุขมูลฐาน บริการปฐมภูมิเป็นการรื้อฟื้นแนวคิดสาธารณสุขมูลฐานขึ้นมาปรับใช้ให้สอดคล้องกับบริบทสุขภาพในปัจจุบัน การบูรณาการเป็นแนวคิดที่ใช้ในการอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างส่วนต่าง ๆ ในระบบสุขภาพชุมชนในลักษณะการทำงานร่วมกันเพื่อประสิทธิภาพและประสิทธิผลที่ดีขึ้นของระบบ ดังนั้นแล้ว ระบบสุขภาพชุมชน สาธารณสุขมูลฐาน บริการปฐมภูมิ และการบูรณาการจึงมีความสัมพันธ์กันในเชิงคุณค่า ที่จะทำให้เกิดกระบวนการดูแลสุขภาพเพื่อให้ประชาชนมีสุขภาพดีและเป็นสังคมสุขภาวะซึ่งเป็นเป้าหมายสูงสุดของระบบสุขภาพชุมชน การบูรณาการในระบบสุขภาพ หมายถึง การรวมเข้าด้วยกันของ คน กลุ่มคน องค์กร องค์ความรู้ วิทยาการ ฯลฯ ที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพอย่างผสมผสานเพื่อให้เกิดความร่วมมือในระดับต่าง ๆ ในการจัดการระบบสุขภาพ โดยหวังผลให้เกิดการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต พฤติกรรม หรือธรรมเนียมปฏิบัติเกี่ยวกับสุขภาพ ที่จะนำไปสู่สุขภาวะของกลุ่มเป้าหมาย การบูรณาการในระบบสุขภาพให้ความสำคัญกับความกลมกลืนเข้ากันได้ของแต่ละส่วนที่เข้ามาบูรณาการ เป้าหมายของการพัฒนาระบบบูรณาการเป็นตัวกำหนด รูปแบบ ความเข้มข้น และขอบเขตของการบูรณาการ ในทุกระบบที่มีการบูรณาการควรให้ความสำคัญกับการบูรณาการระบบริหารจัดการ (administrative integration) และการบูรณาการแบบแผนการทำงาน (normative integration) เป็นพื้นฐานเสมอ เนื่องจากทั้งสองส่วนนี้จะมีผลต่อการเชื่อมต่อ ความสัมพันธ์ และความยั่งยืนของการบูรณาการในระยะยาว การพัฒนาระบบสุขภาพที่สะท้อนภาพการบูรณาการต่างแสดงให้เห็นถึงผลลัพธ์ที่ดีขึ้นของระบบทั้งด้านการบริหารจัดการและผลลัพธ์การดูแลในกลุ่มเป้าหมาย นโยบายการพัฒนาระบบสุขภาพของประเทศไทยหลายเรื่องสะท้อนภาพการบูรณาการ แต่อย่างไรก็ตามในปัจจุบันยังมีการศึกษาที่จำกัดเกี่ยวกับการพัฒนาระบบสุขภาพของไทยโดยใช้กรอบแนวคิดการบูรณาการมาอธิบาย จึงควรส่งเสริมให้มีการศึกษาเพิ่มเติมในด้านนี้เพื่อให้เกิดความรู้ที่จะนำไปสนับสนุนการพัฒนาระบบสุขภาพไทยให้ก้าวหน้าต่อไป