ผลของการบริบาลทางเภสัชกรรมต่อคุณภาพชีวิตด้านการบำบัดด้วยยาในผู้ป่วยนอก

Main Article Content

ทศพร แสงทองอโณทัย
พรรณทิพา ศักดิ์ทอง

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาคุณภาพชีวิตด้านการใช้ยาในกลุ่มผู้ป่วยนอกที่ได้รับการบริบาลทางเภสัชกรรมเปรียบเทียบกับกลุ่มผู้ป่วยนอกที่ไม่ได้รับการบริบาลทางเภสัชกรรม วิธีการ: เป็นการวิจัยเชิงทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุมในผู้ป่วยนอก 414 คน ที่รับการรักษา ณ โรงพยาบาลกลางระหว่างเดือนมีนาคม 2559 ถึงเดือนตุลาคม 2559 การศึกษาแบ่งผู้ป่วยออกเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ได้รับบริการตามมาตรฐานปกติของโรงพยาบาลและกลุ่มศึกษา การประเมินคุณภาพชีวิตด้านการใช้ยาของผู้ป่วยโดยใช้แบบสอบถาม Patient-reported Outcomes Measure of Pharmaceutical Therapy for Quality of Life (PROMPT-QoL) จำนวน 43 ข้อ ซึ่งแบ่งออกเป็น 9 มิติ ผู้วิจัยเก็บข้อมูล 2 ครั้ง คือ ก่อนการแทรกแซงและหลังการแทรกแซงเมื่อผู้ป่วยกลับมาพบแพทย์ในครั้งถัดไป ผลการวิจัย: ผู้ป่วยกลุ่มที่ได้รับการบริบาลทางเภสัชกรรมมีคะแนนคุณภาพชีวิตด้านการใช้ยาบางมิติดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติเมื่อเทียบกับกลุ่มที่ได้รับบริการตามมาตรฐานปกติ ได้แก่ มิติที่ 2 การได้รับข้อมูลเรื่องยาและโรคจากแพทย์ เภสัชกร หรือพยาบาล (P<0.001) มิติที่ 3 ความพึงพอใจต่อผลของการใช้ยา (P<0.05) มิติที่ 5 ผลทางด้านจิตใจของการใช้ยา (P<0.001) และคะแนนรวมของทั้งแบบสอบถาม (P<0.001) สรุป: การบริบาลทางเภสัชกรรมโดยเภสัชกรส่งผลให้คุณภาพชีวิตด้านการใช้ยาของผู้ป่วยดีขึ้น แบบสอบถาม PROMPT-QoL เป็นเครื่องมือที่ได้มาตรฐานซึ่งสามารถนำมาประเมินคุณภาพชีวิตด้านการใช้ยาได้

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

1. Isetts BJ, Schondelmeyer SW, Heaton AH, Wadd WB, Hardie NA, Artz MB. Effects of collaborative drug therapy management on patients' perceptions of care and health-related quality of life. Res Social Adm Pharm 2006;2:129-42.

2. American Pharmacists A, National Association of Chain Drug Stores F. Medication therapy manage-ment in pharmacy practice: core elements of an MTM service model (version 2.0). J Am Pharm Assoc 2008 ; 48:341-53.

3. Hepler CD, Strand LM. Opportunities and responsibilities in pharmaceutical care. Am J Hosp Pharm 1990;47:533-43.

4. Cipolle RJ, Strand LM, Morley PC. Pharmaceutical care practice: the patient-centered approach to medication management services. 3rd ed. New York: McGraw-Hill; 2012.

5. Singhal PK, Raisch DW, Gupchup GV. The impact of pharmaceutical services in community and ambu-latory care settings: evidence and recommendations for future research. Ann Pharmacother 1999;33:1336-55.

6. Cheng Y, Raisch DW, Borrego ME, Gupchup GV. Economic, clinical, and humanistic outcomes (ECHOs) of pharmaceutical care services for minority patients: a literature review. Res Social Adm Pharm 2013; 9:311-29.

7. Sakthong P, Suksanga P, Sakulbumrungsil R, Winit-Watjana W. Development of Patient-reported Outcomes Measure of Pharmaceutical Therapy for Quality of Life (PROMPT-QoL): A novel instrument for medication management. Res Social Adm Pharm 2015;11:315-38.

8. Kheir NM, Mil JWFv, Shaw JP, Sheridan JL. Health-related quality of life measurement in pharma-ceutical care targeting an outcome that matters. Pharm World Sci 2004;26:125-8.

9. Greenhalgh J, Long AF, Flynn R. The use of patient reported outcome measures in routine clinical practice: lack of impact or lack of theory? Soc Sci Med 2005; 60:833-43.

10. Valderas JM, Kotzeva A, Espallargues M, Guyatt G, Ferrans CE, Halyard MY, et al. The impact of measuring patient-reported outcomes in clinical practice: a systematic review of the literature. Qual Life Res 2008;17:179-93.

11. Viswanathan M, Kahwati LC, Golin CE, Blalock SJ, Coker-Schwimmer E, Posey R, et al. Medication therapy management interventions in outpatient settings: a systematic review and meta-analysis. JAMA Intern Med 2015;175:76-87.

12. Mohammed MA, Moles RJ, Chen TF. Impact of pharmaceutical care interventions on health-related quality-of-life outcomes: A systematic review and meta-analysis. Ann Pharmacother 2016;50:862-81.

13. Murawski MM, Bentley JP. Pharmaceutical therapy-related quality of life: conceptual develop- ment. J Soc Adm Pharm 2001;18:2-14.

14. Ernst ME, Iyer SS, Doucette WR. Drug-related problems and quality of life in arthritis and low back pain sufferers. Value Health 2003;6:51-8.

15. Renberg T, Lindblad AK, Tully MP. Testing the validity of a translated pharmaceutical therapy-related quality of life instrument, using qualitative 'think aloud' methodology. J Clin Pharm Ther 2008;33:279-87.

16. Krska J, Morecroft CW, Poole H, Rowe PH. A novel instrument to measure medicines-related quality of life. Int J Clin Pharm 2013;35:488.

17. Krska J, Morecroft CW, Rowe PH, Poole H. Measuring the impact of long-term medicines use from the patient perspective. Int J Clin Pharm 2014; 36:675-8.

18. Nontapat Sonsa-ardjit. Psychometric properties of the Patient-reported Outcome Measure of Pharma-ceutical Therapy: Quality of Life (PROMPT-QoL) at King Chulalongkorn Memorial hospital [dissertation]. Bangkok: Chulalongkorn University; 2014.

19. Pattarin Sukarnjanaset. Psychometric properties of the Patient-reported Outcome Measure of Pharma-ceutical Therapy: Quality of Life (PROMPT-QoL) at Ramathibodi hospital [dissertation]. Bangkok: Chulalongkorn University; 2014.

20. Wipaporn Munpan. Psychometric properties of the Patient-reported Outcome Measure of Pharmaceutical Therapy: Quality of Life (PROMPT-QoL) at Phramong kutklao hospital [dissertation].Bangkok: Chulalongkorn University; 2014.

21. Athipat Cleesuntorn. Education in Thailand and the challenging issues [online]. 2016 [cited Jan 8, 2017]. Available from: www.en.moe.go.th/index.php? option=com_content&view=article&id=3660:education-in-thailand-and-the-challenging-ssues&catid=23:article.

22. Faul F, Erdfelder E, Buchner A, Lang AG. Statistical power analyses using G*Power 3.1: tests for correlation and regression analyses. Behav Res Methods 2009; 41:1149-60.

23. Cohen J. Quantitative methods in psychology; a power primer. Psychol Bull 1992;112: 155-9.

24. Cohen HJ. Statistical power analysis for the behavioral sciences. Hillsdale, NJ: Erlbaum; 1988.

25. Crawford SD, Couper MP, Lamias MJ. Web surveys: perceptions of burden. Soc Sci Comput Rev 2001;19:146-62.

26. Bernsten C, Bjorkman I, Caramona M, Crealey G, Frokjaer B, Grundberger E, et al. Improving the well-being of elderly patients via community pharmacy-based provision of pharmaceutical care. Drugs Aging 2001;18:63-77.

27. Butt M, Mhd Ali A, Bakry MM, Mustafa N. Impact of a pharmacist led diabetes mellitus intervention on HbA1c, medication adherence and quality of life: A randomised controlled study. Saudi Pharm J 2016; 24 : 40-8.

28. Clifford RM, Batty KT, Davis TME, Davis W, Stein G, Stewart G, et al. A randomised controlled trial of a pharmaceutical care programme in high-risk diabetic patients in an outpatient clinic. Int J Pharm Pract 2002; 10:85-9.

29. Cohen LB, Taveira TH, Khatana SA, Dooley AG, Pirraglia PA, Wu WC. Pharmacist-led shared medical appointments for multiple cardiovascular risk reduction in patients with type 2 diabetes. Diabetes Educ 2011;37:801-12.

30. Hanlon JT, Weinberger M, Samsa GP, Schmader KE, Uttech KM, Lewis IK, et al. A randomized, controlled trial of a clinical pharmacist intervention to improve inappropriate prescribing in elderly out-patients with polypharmacy. Am J Med 1996; 100: 428-37.

31. Jaeschke R, Singer J, Guyatt GH. Measurement of health status: ascertaining the minimal clinically important difference. Control Clin Trials 1989; 10: 407-15.

32. Crosby RD, Kolotkin RL, Williams GR. Defining clinically meaningful change in health-related quality of life. J Clin Epidemiol 2003; 56: 395-407.