การทดสอบความตรงและความเที่ยงของแบบวัดคุณภาพชีวิต สำหรับผู้ป่วยมะเร็งต่อมไทรอยด์ฉบับภาษาไทย

Main Article Content

จุฑามาส วสุพงศ์อัยยะ
สงวน ลือเกียรติบัณฑิต
ธีรพล เปรมประภา

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อพัฒนาและทดสอบความตรงและความเที่ยงของแบบวัด Quality of Life-Thyroid Version (QOL-TV) ฉบับภาษาไทย วิธีการวิจัย:แบบวัดต้นฉบับภาษาอังกฤษถูกแปลโดยวิธีการแปลแบบ forward-backward แบบวัดต้นฉบับประกอบด้วยคำถาม 56 ข้อ ใน 4 มิติ คือ มิติความสุขสบายทางกาย ใจ สังคม และจิตวิญญาณ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ทดสอบคุณสมบัติของแบบวัดเป็นผู้ป่วยโรคมะเร็งต่อมไทรอยด์ 334 คนในโรงพยาบาลสงขลานครินทร์ การทดสอบความเที่ยงใช้การวิเคราะห์ความสอดคล้องภายใน การวิจัยใช้การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจเพื่อค้นหาจำนวนมิติที่เหมาะสมในตัวอย่างชาวไทย การทดสอบความตรงตามเกณฑ์ใช้การหาความสัมพันธ์ระหว่างมิติของแบบวัด QOL-TV กับ FACT-G นอกจากนี้ยังทดสอบความตรงโดยหาความสามารถของแบบวัดในการจำแนก ผลการวิจัย:ความเที่ยงของ QOL-TV ในทุกมิติอยู่ในระดับที่ยอมรับได้ (Cronbach’s alpha > 0.7) การวิเคราะห์องค์ประกอบพบว่า แบบวัด QOL-TV ประกอบด้วย 6 มิติ ได้แก่ ความสุขสบายทางกาย ความสุขสบายทางใจ การปลอดความเครียดจากการรักษา การปลอดความกังวลเรื่องโรคในอนาคต ความสุขสบายทางสังคม และความสุขสบายทางจิตวิญญาณ โดยรวมแล้ว ความสัมพันธ์ระหว่าง QOL-TV กับ FACT-G มีขนาดและทิศทางเป็นไปตามสมมติฐาน ซึ่งบ่งชี้ความตรงตามเกณฑ์ที่เกี่ยวข้องของแบบวัด บางมิติของ QOL-TV สามารถจำแนกแยกความแตกต่างของคุณภาพชีวิตในผู้ป่วยตามคะแนน ECOG การมีโรคร่วม และระยะเวลาการรักษา แต่ FACT-G ไม่สามารถแยกความแตกต่างได้เลย ทั้ง QOL-TV และ FACT-G สามารถจำแนกความแตกต่างของคุณภาพชีวิตตามการได้รับหรือหยุดยาฮอร์โมน และระยะของโรค ขนาดอิทธิพลที่พบก็มีค่าใกล้เคียง มีเพียงการจำแนกความแตกต่างตามอายุผู้ป่วยที่ FACT-G สามารถจำแนกความแตกต่างได้ดีกว่า QOL-TV สรุป: ผลการศึกษาสรุปได้ว่า แบบวัด QOL-TV มีความเที่ยง ความตรง อยู่ในระดับที่น่าพอใจ ผู้ป่วยโรคมะเร็งต่อมไทรอยด์เข้าใจเนื้อความในแบบวัดได้ดี บุคลากรทางการแพทย์สามารถนำแบบวัดไปประเมินผลลัพธ์การรักษา

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

1. PellegritiG, Frasca F, Regalbuto C, Squatrito S, Vigneri R. Worldwide increasing incidence of thyroid cancer: update on epidemiology and risk factors. Journal of Cancer Epidemiology [Online]. 2013 [cited 2013 May 1]; Available from: URL:http://dx.doi.org/10.1155/2013/965212.

2. Khuhaprema T, Srivatanakul P, Sriplung H, Wiangnon S, Sumitsawan Y, Attasara P. Cancer in Thailand volume V [online]. 2010 [cited 2010 Aug 13]. Available from: URL: http://www.nci.go. th/File_download/Nci%20Cancer%20Registry/Book%20Cancer%20In%20Thailand%202010%20for%20Print.pdf.

3. Robbins J, Merino M, Boice J, Ron E, Ain K, Alexander R, Norton J, Reynolds J. Thyroid cancer: A lethal endocrine neoplasm. Ann Intern Med 1991;115:133-47.

4. McDougall IR. Management of thyroid cancer and related nodular disease. London: Springer-Verlag Limited; 2006.

5.Mendoza A, Shaffer B, Karakla D, Mason ME, Elkins D, Goffman TE. Quality of life with well-differentiated thyroid cancer: treatment toxicities and their reduction. Thyroid 2004;14:133-40.

6. Husson O, Haak HR, Oranje WA, Mols F, Reemst PH, van de Poll-Franse LV. Health-related quality of life among thyroid cancer survivors: a systematic review. Clin Endocrinol 2011;75:544-54.

7. Meier CA, Braverman LE, Ebner SA, Veronikis I, Daniels GH, Ross DS, et al. Diagnostic use of recombinant human thyrotropin in patients with thyroid carcinoma (Phase I/II study). J Clin Endocrinol Metab1994;78:188-96.

8. Kaplan MM. Progress in thyroid cancer. Endocrinol Metab Clin North Am 1990; 19(3):469-78.

9. นฤภัย สมฤดี, สงวน ลือเกียรติบัณฑิต, เต็มศักดิ์ พึ่งรัศมี, วันชัย ธรรมสัจการ. ความร่วมมือในการปฏิบัติตนระหว่างการรักษาและคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยมะเร็งต่อมไทรอยด์. สงขลานครินทร์เวชสาร 2553;28:81-8

10.Tagay S, Herpertz S, Langkafel M, Erim Y, Bockisch A, Senf W, Görges R. Health-related Quality of Life, depression and anxiety in thyroid cancer patients. Qual Life Res 2006;15:695-703.

11. Dow KH, Ferrell BR, Anello C. Balancing demands of cancer surveillance among survivors of thyroid cancer. Cancer Pract 1997; 5: 289-95.

12. Ferrell BR, Grant M, Dow KH. The quality of life scale-thyroid.[online]. 2000 [cited 2009 Jun 24]. Available from: URL: http://prc.coh.org/pdf/Thyroid %20QOL.pdf

13. วัชรี เลอมานกุล, ปารณีย์ มีแต้ม. การทดสอบคุณสมบัติของแบบสอบถาม SF-36 ภาษาไทยฉบับแปลใหม่. ไทยเภสัชสาร 2548;29:69-88.

14. Ratanatharathorn V, Sirilerttrakul S, Jirajarus M, Silpakit C, Maneechavakajorn J, Sailamai P, Sirisinha T. Quality of life, Functional Assessment of Cancer Therapy-General. J Med Assoc Thai 2001;84:1430-42.

15. Gning I, Trask PC, Mendoza TR, Harle MT, Gutierrez KA, Kitaka SA, et al. Development and initial validation of the thyroid cancer module of the M.D. Anderson Symptom Inventory. Oncology 2009;76:59-68.

16. Bullinger M, Alonso J, Apolone G, Leplège A, Sullivan M, Wood-Dauphinee S, et al. Translating health status questionnaires and evaluating their quality: the IQOLA Project approach. International Quality of Life Assessment. J Clin Epidemiol 1998; 51:913-23.

17. Bowen CW. Think-aloud method in chemistry education. J Chem Educ1994;71:184-90.

18. Bryant FB, Yarnold PR. Principal components analysis and exploratory and confirmatory factor analysis. In: Grimm LG, Yarnold PR, editors. Reading and understanding multivariate statistics, Washington DC: American Psychological Associa- tion; 1995. p.99-136.

19.Tabachnick BG, Fidell LS. Using multivariate statistics.3rd ed. (NY): HarperCollins;1996

20. Oken MM, Creech RH, Tormey DC, Horton J, Davis TE, McFadden ET, et al. Toxicity and response criteria of the Eastern Cooperative Oncology Group. Am J Clin Oncol 1982;5:649-55.

21. Nunnally JC, Bernstein IR. Psychometric Theory. 3rd edition. New York: McGraw-Hill; 1994.

22. Howell DC. Statistical methods for psychology.7th ed. Belmont (CA): Wadsworth; 2007.

23. Cohen J. Stattistial power analysis for the behavioral sciences. 2nd ed. Hillsdale (NJ): Lawrence Earlbaum Associates; 1988.

24. กรรณิการ์ สงรักษา, สงวน ลือเกียรติบัณฑิต. การพัฒนาแบบวัดคุณภาพชีวิตสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน Diabetes-39 ฉบับภาษาไทย. สงขลานครินทร์เวชสาร 2552;27:35-9.

25. Ferrell BR, Dow KH, Grant M. Measurement of the quality of life in cancer survivors. Qual Life Res 1995 ;4: 523-31.

26. Pratheepawanit N, Lerkiatbundit S, Thienthong S, Krisanaprakornkit W, Limwattananon C, Pakkhem A. Validation of FACT-G (Thai version) in low literate patients. Quality of Life Newsletter 2005; 34: 9-10.

27. Shah JP, Loree TR, Dharker D, Strong EW, Begg C, Vlamis V. Prognostic factors in differentiated carcinoma of the thyroid gland. Am J Surg 1992; 164:658-61.

28. Davids T, Witterick IJ, Eski S, Walfish PG, Freeman JL. Three-week thyroxine withdrawal: a thyroid-specific quality of life study. Laryngoscope 2006; 116: 250-3.

29. Roberts KJ, Lepore SJ, Urken ML. Quality of life after thyroid cancer: an assessment of patient needs and preferences for information and support. J Cancer Educ 2008; 23: 186-91.