รูปแบบการมีส่วนร่วมของชุมชนในการดูแลผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย ที่ได้รับการปลูกถ่ายไต

รูปแบบการมีส่วนร่วมของชุมชนในการดูแลผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย

ผู้แต่ง

  • นาตยา คำสว่าง -
  • สุภาภรณ์ สุดหนองบัว

คำสำคัญ:

รูปแบบการมีส่วนร่วมของชุมชน, ไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย, การปลูกถ่ายไต

บทคัดย่อ

การดูแลแบบมีส่วนร่วมสำคัญต่อคุณภาพชีวิตผู้ป่วยปลูกถ่ายไต การวิจัยและพัฒนาโดยผสมผสานด้วยแผนสำรวจบุกเบิกครั้งนี้มี 4 ระยะ มี วัตถุประสงค์ดังนี้ ระยะที่ 1 ศึกษาการมีส่วนร่วมโดยสัมภาษณ์เชิงลึก อาสาสมัคร 10 คน ระยะที่ 2 ศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการมีส่วนร่วม ของชุมชนในการดูแลผู้ป่วยไตวายเรื้อรังฯ  อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ  พบว่ามี 5 ปัจจัย (ได้ตีพิมพ์ไปแล้ว) ระยะที่ 3 พัฒนารูปแบบการมีส่วน ร่วมของชุมชนโดยนำปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการมีส่วนร่วมฯ อย่างมี นัย  สำคัญทางสถิติจากระยะที่ 2 มาเป็นข้อมูลสร้างประเด็นคำถามในการสนทนากลุ่มกับอาสาสมัคร 18 คน และระยะที่ 4 ประเมินประสิทธิผลรูป แบบด้วยการวิจัย แบบกึ่งทดลองในกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมกลุ่มละ  30 คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติถดถอยพหุคูณและ paired t ซึ่งพบว่าปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการ  มีส่วนร่วมฯ ได้แก่ รายได้สูง บทบาท ทางสังคมของเจ้าหน้าที่รัฐ การเข้าร่วมกิจกรรมชุมชนสม่ำเสมอ การ ดูแลผู้ป่วยของชุมชน และแรงสนับสนุนทางสังคมรูป แบบการมีส่วนร่วม  NEWTAI model มี 6 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) ส่งเสริมแรงสนับสนุนทาง สังคมให้เพียงพอ 2) ดูแลผู้ป่วยอย่างรู้แจ้ง 3) สนับสนุนด้านการเงิน  4)  จัดตั้งทีมดูแลผู้ป่วยในชุมชน 5) จัดกิจกรรมสม่ำเสมอและสร้างความ เชื่อมั่นในบริการปฐมภูมิ 6) ผสานภาคีเครือข่ายและเชื่อมต่อข้อมูล โดย ประสิทธิผลของ  รูปแบบฯ นั้นพบว่าหลังการทดลองกลุ่มทดลองมีส่วน ร่วมและดูแลผู้ป่วยมากกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญ ทางสถิติ  (p < 0.001) จึงควรนำรูปแบบนี้ไปใช้ ในการดูแลผู้ป่วยปลูกถ่ายไตต่อไป

Author Biographies

นาตยา คำสว่าง, -

หอผู้ป่วยหนักอายุรกรรม 1 โรงพยาบาลพุทธชินราช พิษณุโลก จังหวัดพิษณุโลก 65000

สุภาภรณ์ สุดหนองบัว

คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร จังหวัดพิษณุโลก 65000

References

National Kidney Foundation. Global fact about kidney disease [Internet]. 2015 [cited 2019 March 21]. Available from:URL: https://www.kidney.org/kidneydisease/globalfacts-about-kidney-disease

The Nephrology Society of Thailand. Thailand renal replacement therapy year. Bangkok, Thailand: The Nephrology Society of Thailand; 2015.

Garcia-Garcia G, Harden P, Chapman J. The global role of kidney transplantation. Indian J Nephrol 2012;22(2):77-82.

Organ Donation in Thailand. Annual report 2017. Bangkok, Thailand: Organ Donation in Thailand; 2017.

Bath J, Wakerman J. Impact of community participation in primary health care: what is the evidence? Aust J Prim Health 2015;21

(1):2-8.

Cohen JM, Uphoff NT. Participation's place in rural development: seeking clarity through specificity. World Dev 1980;8(3):213-35.

Chaunrueang C. The public participation in building strong community of Pak Kret City Municipality, Nonthaburi Province. J MCU Social Sci Rev 2016;5(2):115-27.

Wongpathomtip K. The participation in the zika virus disease prevention and control for health volunteers in Don Tum District,

Nakhon Pathom Province. J Office DPC 7 Khon Kaen 2017;24(2):59-67.

Koompai S. Factors affecting the participation of the people in modelled subdistrict administrative organizationsin Nakhon Si Thammarat. Veridian E-J Silpakorn Univ 2016;9(2):733-48.

Chindathanasan P, KhuwatsamritK, Prapaipanich W. Self-care behaviors in persons with kidney transplantation. Rama Nurs J 2013;19(1):87-101.

Rifkin SB. Examining the links between community participation and health outcomes: a review of the literature. Health Policy Plan 2014;29(Suppl 2):ii98-106.

Pisanti R, Poli L, Lombardo C, Bennardi L, Giordanengo L, Berloco PB, et al.The role of transplant-related stressors and social support in the development of anxiety among renal transplant recipients: the direct and buffering effects. Psychol Health Med 2014;19(6):650-5.

Zhao SM, Dong FF, QiuHZ,LiD. Quality of life, adherence behavior, and social support among renal transplant recipients in China: a descriptive correlational study. Transplant Proc 2018;50(10):3329-37.

Sutheewasinnon P, Pasunon P. Sampling strategies for qualitative research. Parichart J Thaksin Univ 2016;29(2):31-48.

Braun V, Clarke V. Using thematic analysis in psychology. Qual Res Psychol 2006;3(2):77-101.

Chantavanich S. Qualitative research method. Bangkok, Thailand: Chulalongkorn Printing House; 2009.

Sudnongbua S. Quality of life in elderly:dimension of health. Bangkok, Thailand: O.S. Printing House; 2018.

Hair JF, Black WC, Babin BJ, Anderson RE. Multivariate data analysis. 7th ed. New York City, New York State, USA: Pearson; 2010.

Bernard R. Fundamentals of biostatistics. Boston, Massachusetts State, USA: Brooks/Cole, Cengage Learning; 2011.

KamsawangN, SudhnongbouS. Factors affecting the community participation in kidney transplant recipients; an experience from the lower northern region of Thailand. APST 2021;26(1):1-8.

George AS, Mehra V, Scott K, Sriram V. Community participation in health systems research: a systematic review assessing the State of Research, the nature of interventions involved and the features of engagement with communities. PLoS ONE 2015;10(10):e0141091. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0141091

Ndemera H, BhenguB. Motivations and barriers to self-management among kidney transplant recipients in selected state hospitals in South Africa: a qualitative study. Health Sci J 2017;11(5):1-13.

Ladin K, Emersos Z, Butt E, Gordon D, Lavelle T. How important is social support in determining patients' suitability for transplantation? Results from a National Survey of Transplant Clinicians [Internet]. 2017 [cited 2021 Jan 20]. Available from: https://jme.bmj.com/content/early/2018/06/07/medethics-2017-104695.full

Seesing S. Factors promoting public participation in activities development of Phitsanulok Municipal Area, Phitsanulok Province. J Nakhonratchasima Coll 2014;9(2):57-63.

Cukor D, Pencille M, Pencille P. Psychosocial issues in dialysis patients. Handbook of dialysis therapy. Amsterdam, Netherlands: Elsevier; 2017. p.844-54.

Towey S. Social support [Internet]. 2017 [cited 2021 Jan 20]. Available from: https://www.takingcharge.csh.umn.edu/socialsupport

Valizadeh N, Mohammadi E, Zarei K, Khorashadizadeh F, Avval OS. The sources of stress in renal transplant patients. Evid Based Care J 2016;5(4):61-4.

Chamber HA, Tommay J, Stephens K, Crouch A, Whiteside M, Love P, et al. Facilitators of community participation in an aboriginal sexual health promotion initiative. Rural Remote Health 2018;18(2):1-11.

Baatiema L, Skovdal M, Rifkin S, Campbell C. Assessing participation in communitybased health planning and services programme in Ghana. BMC Health Serv Res 2013;13(1):1-13.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2022-09-12