อุบัติการณ์มะเร็งปากมดลูก จังหวัดเลยปี พ.ศ. 2560-2565
คำสำคัญ:
มะเร็งปากมดลูก, อุบัติการณ์, ทะเบียนมะเร็งบทคัดย่อ
มะเร็งปากมดลูก (Cervical Cancer, CC) เป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้น ๆ ของสตรีและยังคงเป็นมะเร็งที่พบเป็นอันดับที่ 4 ของโลก ปัจจุบันยังไม่มีรายงานอุบัติการณ์มะเร็งปากมดลูกจังหวัดเลย การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอุบัติการณ์มะเร็งปากมดลูกจังหวัดเลยระหว่าง ปี พ.ศ. 2560-2565 แบบเชิงพรรณนาย้อนหลัง (Descriptive retrospective cohort study) ในผู้ป่วยมะเร็งปากมดลูกรายใหม่ทุกรายที่ได้รับการบันทึกลงในฐานข้อมูลทะเบียนมะเร็งระดับประชากรจังหวัดเลย (Loei Population-Based Cancer Registry, LPBCR) โดยโปรแกรม Thai Cancer Based (TCB) และได้รับการวินิจฉัยระหว่างวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2560 ถึงวันที่ 31 ธันวาคม พ.ศ 2565 จำนวน 228 คน คำนวณค่าอุบัติการณ์อย่างหยาบ (Crude incidence rate) และอุบัติการณ์ที่ปรับอายุมาตรฐาน (Age-standardized rate, ASR) นำเสนอค่า ASR พร้อมช่วงเชื่อมั่น 95% โดยผลการศึกษาพบว่า อุบัติการณ์ปรับอายุมาตรฐานภาพรวม (Overall Age Standardized Rate, ASR) 10.0 ต่อแสนประชากรหญิงต่อปี (ช่วงเชื่อมั่น 95% อยู่ระหว่าง 9.14, 10.82) ASR สูงที่สุดในปี พ.ศ. 2562 เป็น 12.6 ต่อแสนประชากรหญิงต่อปี (ช่วงเชื่อมั่น 95% อยู่ระหว่าง 11.73, 13.41) และ ASR ต่ำที่สุดปี พ.ศ. 2564 เป็น 8.1 ต่อแสนประชากรหญิงต่อปี (ช่วงเชื่อมั่น 95% อยู่ระหว่าง 7.27, 8.95) โดยสรุปอุบัติการณ์มะเร็งปากมดลูกจังหวัดเลยพบต่ำ เมื่อเทียบกับพื้นที่ใกล้เคียงและประเทศไทย เพื่อใช้เป็นข้อมูลพื้นฐานในการวางแผนป้องกันและควบคุมมะเร็งปากมดลูกในพื้นที่ต่อไป
References
กองยุทธศาสตร์และแผนงาน กระทรวงสาธารณสุข. (2565). สถิติสาธารณสุข พ.ศ. 2564. ค้นเมื่อ 20 เมษายน 2566, จาก https://spd.moph.go.th/wp-content/uploads/2022/11/Hstatistic64.pdf
ปิยวัฒน์ เลาวหุตานนท์, อาคม ชัยวีระวัฒนะ, & วีรวุฒิ อิ่มสำราญ. (2561). แนวทางการตรวจคัดกรอง วินิจฉัยและรักษา
โรคมะเร็งปากมดลูก. สถาบันมะเร็งแห่งชาติ กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข.
พรพิมล ใสเกลี้ยม, สุพจน์ คำสะอาด, นิธิ ศรีสุขุมชัย, & สใบแพร สีหะวงศ์. (2564). การศึกษาอัตรารอดชีพผู้ป่วยมะเร็งที่มารับการรักษาในโรงพยาบาลเลย จังหวัดเลย. ศรีนครินทร์เวชสาร, 36(3), 671–678.
สถาบันมะเร็งแห่งชาติ กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข. (2565). งานคัดกรองมะเร็งปากมดลูก. สถาบันมะเร็งแห่งชาติ. ค้นเมื่อ 15 มีนาคม 2566, จาก https://nci.go.th/th/screening02.html
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2562). รายงานการคาดประมาณประชากรของประเทศไทย พ.ศ. 2553-2583 (ฉบับปรับปรุง). สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ: 962 ถนนกรุงเกษม แขวงวัดโสมนัส เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร.
สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. (2565ก). จ.เลยคัดกรองมะเร็งปากมดลูก ด้วยเทคนิค ‘HPV DNA Test’ เพิ่มประสิทธิภาพค้นหาผู้ป่วยระยะเริ่มต้น. ค้นเมื่อ 10 ธันวาคม 2566, จาก https://www.nhso.go.th/news/3610
สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. (2565ข). ตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยวิธี เอชพีวี ดีเอ็นเอ (HPV DNA). ค้นเมื่อ 10 ธันวาคม 2566, จาก https://www.nhso.go.th/news/3753
สำนักสารนิเทศ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. (2566). โครงการ Quick Win. ค้นเมื่อ 19 ตุลาคม 2566, จาก https://pr.moph.go.th/?url=pr/detail/2/04/198506
หัชชา ศรีปลั่ง. (2553). วิเคราะห์คุณภาพข้อมูลมะเร็งและศึกษาสถานการณ์โรคมะเร็งและความสัมพันธ์กับแนวโน้มและการกระจายของปัจจัยเสี่ยงจากแหล่งข้อมูลต่างๆ [Technical Report]. แผนงานพัฒนาระบบข้อมูลข่าวสารสุขภาพแห่งชาติ. ค้นเมื่อ 21 สิงหาคม 2566, จาก https://kb.hsri.or.th/dspace/handle/11228/3006
Bouvard, V., Wentzensen, N., Mackie, A., Berkhof, J., Brotherton, J., Giorgi-Rossi, P., et al. (2021). The IARC Perspective on Cervical Cancer Screening. The New England journal of medicine, 385(20), 1908–1918. https://doi.org/10.1056/NEJMsr2030640
Doll, R. (1976). Comparison between Registries. Age- Standardized Rates, in: Waterhouse JAH, Muir CS, Correa P, Powell J (eds.), Cancer Incidence in Five Continents, Vol. III (IARC Scientific Publications No. 15), Lyon, France: International Agency for Research on Cancer, pp. 453-459.
Esteban, D., Whelan, S., Laudico, A., & Parkin DM. (1995). Manual for Cancer Registry Personnel. Lyon: International Agency for Research on Cancer and International Association of Cancer Registries (IARC Technical Reports, No. 10) Retrieved Nov 8, 2023, from https://www.iarc.fr/en/publications/pdfs-online/treport-pub/treport-pub10/index.php.
Fritz, A., Percy, C., Jack, A., Shanmugaratnam, K., Sobin, L., Parkin, D.M., et al. (2013). International classification of diseases for oncology (ICD-O) – 3rd edition, 1st revision. World Health Organization.
Globocan. (2020). Cancer today. Retrieved March 3, 2023, from http://gco.iarc.fr/today/home
Health Data Center ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร กระทรวงสาธารณสุข. (2563). รายงานการคัดกรองมะเร็งปากมดลูกในสตรีอายุ 30-60 ปี ปีงบประมาณ 2563-2566. ค้นเมื่อ 21 สิงหาคม 2566, จาก https://hdcservice.moph.go.th/hdc/reports/report.php?source=pformated/format1.php&cat_id=59acae7a68f02c8e2c0cb88dfc6df3b3&id=4eab25b045dc0a9453d85c98dc2fdef0
IARC. (2020). Cancer Tomorrow. Retrieved March 3, 2023, from https://gco.iarc.fr/tomorrow/en/dataviz/trends?sexes=2&single_unit=50000&cancers=23&types=0
International Agency for Research on Cancer. (2022). Cervical cancer. Retrieved March 3, 2023, from https://www.iarc.who.int/cancer-type/cervical-cancer/
Jensen, O. M., Parkin, D. M., MacLennan, R., Muir, C. S., & Skeet, R. (1991). Cancer Registration: Principles and Methods. IARC Scientific Publications No. 95. International Agency for Research on Cancer Lyon, France.
Journal of Medical Screening, 13.
Khuhaprema T., Srivatanakul P., Sriplung H., Wiangnon S., Sumitsawan Y., & Attasara P. (2007). Cancer in Thailand Vol. IV, 1998-2000. Bangkok Thailand: National Cancer Institute.
Khuhaprema, T., Attasara, P., Sriplung, H., Surapon, W., Sumitsawan, Y., & Sangrajrang, S. (2012). Cancer in Thailand Vol. VI, 2004-2006. Bangkok Thailand: National Cancer Institute.
National Cancer Institute. (2023). Thai Cancer Based Program. Bangkok Thailand. Retrieved Nov 8, 2023, from http://tcb.nci.go.th/CWEB/cwebBase.do?mode=initialApplication
Rojanamatin, J., Ukranun, W., Supaattagorn, P., Chiawiriyabunya, I., Wongsena, M., Chaiwerawattana, A. et.al. (2021). Cancer in Thailand Vol. X, 2016-2018. Bangkok Thailand: National Cancer Institute.
Segi, M., Fujisaku, S., Kurihara, M., Narai, Y., & Sasajima, K. (1960). The age-adjusted death rates for malignant neoplasms in some selected sites in 23 countries in 1954-1955 and their geographical correlation. The Tohoku journal of experimental medicine, 72, 91–103. https://doi.org/10.1620/tjem.72.91
Sriamporn, S., Khuhaprema, T., & Parkin, M. (2006). Cervical cancer screening in Thailand: An overview. Journal of Medical Screening, 13.
Sung, H., Ferlay, J., Siegel, R. L., Laversanne, M., Soerjomataram, I., & Jemal, A. (2021). Global Cancer Statistics 2020: GLOBOCAN Estimates of Incidence and Mortality Worldwide for 36 Cancers in 185 Countries. CA: A Cancer Journal for Clinicians, 71(3), 209–249.
WHO. (2020). Global strategy to accelerate the elimination of cervical cancer as a public health problem. Retrieved March 3, 2023, from https://www.who.int/publications/i/item/9789240014107
World Health Organization. (2022). Cervical cancer 2022. Retrieved March 3, 2023, from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cervical-cancer
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2024 คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
