การสำรวจความคิดเห็นของผู้ประกอบการร้านยาต่อการเข้าร่วมในระบบหมอพร้อมสเตชัน: กรณีศึกษาจังหวัดอุดรธานี

Main Article Content

จิราวรรณ กุลวิทิต
นทพร ชัยพิชิต
ปาจรีย์ มงคล

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อสำรวจความคิดเห็นต่อการเข้าร่วมในระบบหมอพร้อมสเตชันของผู้ประกอบการร้านยา และปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเข้าร่วมดังกล่าว วิธีการ: การศึกษานี้เป็นการสำรวจภาคตัดขวางในกลุ่มตัวอย่างผู้ประกอบการร้านยาแผนปัจจุบันในจังหวัดอุดรธานี ระหว่างกรกฎาคม - สิงหาคม พ.ศ. 2565 แบบสอบถามในการวิจัย ประกอบด้วยคำถามเกี่ยวกับข้อมูลทั่วไปของร้านยา เหตุผลของการเข้าร่วมและไม่เข้าร่วมระบบหมอพร้อมสเตชัน และความคิดเห็นต่อระบบหมอพร้อมสเตชัน  ผลการวิจัย: ผู้วิจัยสำรวจร้านยา 102 ร้าน มีร้านยาเข้าร่วมในระบบหมอพร้อมสเตชัน 24 ร้าน เหตุผลสำหรับร้านยาที่ไม่เข้าร่วมระบบหมอพร้อมสเตชัน ได้แก่ บุคลากรไม่เพียงพอ (ร้อยละ 60.3) การเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคโควิด-19 (ร้อยละ 57.7) และพื้นที่ไม่เพียงพอต่อการให้บริการ (ร้อยละ 35.9) นอกจากนี้ ร้านยาส่วนใหญ่เห็นว่า การเข้าร่วมระบบหมอพร้อมสเตชันช่วยอำนวยความสะดวกแก่ประชาชนในการเดินทางเข้าสถานที่ต่าง ๆ ในช่วงที่มีการระบาดของโรคโควิด-19 และทำให้ร้านยามีบทบาทในการให้ความรู้ประชาชนมากขึ้น อย่างไรก็ตาม พบว่า เภสัชกรใช้เวลานานขึ้นในการให้บริการ การวิเคราะห์ปัจจัยแบบพหุตัวแปรพบว่า การเป็นร้านยาเดี่ยว (adjusted odds ratio [AOR]=0.02, 95% CI: 0.00-0.19, P=0.001) และระยะเวลาประกอบกิจการ 5-10 ปี (AOR=0.08, 95% CI: 0.01-0.66, P=0.019) สัมพันธ์กับการลดการเข้าร่วมระบบหมอพร้อมสเตชัน ในทางกลับกัน การมีผู้ประกอบการเป็นเภสัชกร (AOR=39.00, 95% CI: 2.68-599.32, P=0.007) สัมพันธ์กับการเพิ่มการเข้าร่วมระบบหมอพร้อมสเตชัน สรุป: ร้านยาแผนปัจจุบันประมาณสามในสี่ไม่ได้เข้าร่วมโครงการหมอพร้อมสเตชันเนื่องจากบุคลากรไม่เพียงพอและกังวลเกี่ยวกับการเพิ่มความเสี่ยงจากโรคโควิด-19 ผู้กำหนดนโยบายควรมีกลยุทธ์เพื่อสร้างแรงจูงใจให้ร้านยาเข้าร่วมโครงการของรัฐเพิ่มขึ้น ทั้งนี้เพื่อให้ประชาชนเข้าถึงบริการและเป็นการส่งเสริมบทบาทเภสัชกรในการให้บริการประชาชนต่อไป

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

World Health Organization. International Health Regu lations Emergency Committee on Novel Corona- virus in China 2020 [online]. 2020 [cited Mar 9, 2023]. Available from: www.who.int/news-room/eve nts/detail/2020/01/30/default-calendar/international-health-regulationsemergency-committee-on-novel-coronavirus-in-china.

Wilasang C, Jitsuk NC, Sararat C, Modchang C. Reconstruction of the transmission dynamics of the first COVID-19 epidemic wave in Thailand. Sci Rep 2022; 12: 2002. doi: 10.1038/s41598-022-06008-x.

World Health Organization. Thailand situation 2023 [online]. 2023 [cited Mar 9, 2023]. Available from: covid19.who.int/region/searo/country/th.

Permanent Secretary Ministry of Public Health. Moh Prompt Station's work manual for practitioners [online]. 2021 [cited Nov 5, 2023]. Available from: mohpromt.moph.go.th/mpc/wp-content/uploads/202 1/11/V7-Manual-MOHPROMT-STATION-03112564. pdf.

Thailand MOPH. MOHPROMT [online]. 2021 [cited Nov 5, 2023]. Available from: mohpromt.moph.go.th/ mpc/mp-pf/mohpromtstation/.

Puntaluck P. Understanding decision of pharmacy-owning pharmacists to enroll in the community pharmacy accreditation program in Nakhonratcha sima province [master thesis]. Bangkok: Chulalong korn University; 2008.

Khonglormyati J. Factors associated with the participation in the project on development of health services within pharmacies among drugstores in the 4th health region. Thai Journal of Pharmacy Practice 2016; 8: 358-70.

Yamane T. Statistics: An introductory analysis. 2nd ed. New York: Harper and Row; 1967.

Peduzzi P, Concato J, Kemper E, Holford TR, Fein stein AR. A simulation study of the number of events per variable in logistic regression analysis. J Clin Epidemiol. 1996; 49: 1373-79.

Sombatpoothon P. Factors on drug store with good pharmacy practice to abide the criterion of the quality pharmacy at Chonburi province [master thesis]. Phitsanulok: Naresuan University; 2021.

Kim HY. Statistical notes for clinical researchers: Chi-squared test and Fisher's exact test. Restor Dent Endod 2017; 42: 152-55.

Collins GS, Reitsma JB, Altman DG, Moons KGM. Transparent reporting of a multivariable prediction model for individual prognosis or diagnosis (TRI POD): the TRIPOD Statement. BMC Med. 2015; 13: 1. doi: 10.1186/s12916-014-0241-z.

Onprasert P, Sutheravut P. A development approach for pharmacy to reach standards of quality pharmacy: Yala province. Al-HIKMAH Journal. 2018; 6: 67–77.

Parinyarux P, Suwannaprom P. Attitudes and stage of change towards participation to the community pharmacy development and accreditation project of Pharma. Thai Pharmaceutical and Health Science Journal 2014; 9: 164-9.

Arkaravichien W, Kerdmongkol S, Chamaruk V, Arkaravichien T. Motivation and obstacle to join pharmacy accreditation project. HCU Journal 2007; 11: 16-25.

Herzberg F, Mausner B, Synderman BB,. The motivation to work. 2nd ed ed. New York: John Wiley & Sons; 1959.

Kesornjun P, Ruenchon M, Silpcharu T. The marketing strategies of pharmaceutical entrepre neurs in the preparation for entering the ASEAN economic community. Journal of Innovation Manage ment 2016; 1: 52-61.

Bujang MA, Omar ED, Baharum NA. A review on sample size determination for Cronbach's alpha test: A simple guide for researchers. Malaysian J Med Sci 2018; 25: 85-99.