ปัจจัยที่สัมพันธ์กับภาวะกระดูกบางในทารกคลอดก่อนกำหนดน้ำหนักตัวน้อยกว่า 1500 กรัม
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความชุกและปัจจัยที่สัมพันธ์กับภาวะกระดูกบางในทารกคลอดก่อนกำหนดน้ำหนักตัวน้อยกว่า 1,500 กรัม วิธีการ: การวิจัยส่วนที่เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาสืบค้นจำนวนประชากรทารกคลอดก่อนกำหนดน้ำหนักตัวน้อยกว่า 1500 กรัมทั้งหมด และที่ได้รับการวินิจฉัยพบภาวะกระดูกบางที่เข้ารับการรักษา ณ สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติ มหาราชินี ระหว่างวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2560 ถึง 30 มิถุนายน พ.ศ. 2565 เพื่อคำนวณหาความชุก จากนั้นศึกษาในรูปแบบ retrospective unmatched case-control study โดยเก็บข้อมูลจากเวชระเบียนผู้ป่วยในของทารกที่ผ่านเกณฑ์การวิจัยซึ่งถูกสุ่มตัวอย่างมาแบบเป็นระบบ ตัวอย่างถูกแบ่งเป็นกลุ่มควบคุมที่ไม่พบภาวะกระดูกบาง 220 รายและกลุ่มศึกษาที่พบภาวะกระดูกบางที่มีรหัส ICD-10 คือ E83.3 ในเวชระเบียนจำนวน 55 ราย ผลการวิจัย: การศึกษาพบภาวะกระดูกบางในทารกคลอดก่อนกำหนดน้ำหนักน้อยกว่า 1500 กรัม จำนวน 130 ราย จาก 654 ราย (ร้อยละ 19.88) เมื่อวิเคราะห์สถิติการถดถอยพหุลอจิสติก พบปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเกิดภาวะกระดูกบาง 7 ปัจจัย ได้แก่ ภาวะทารกตัวเล็ก (OR 8.26; 95%CI 2.66 – 25.64) โรคปอดเรื้อรัง (OR 4.94; 95%CI 2.13 – 11.44) ภาวะเลือดออกในทางเดินอาหารส่วนต้น (OR 4.82; 95%CI 1.74 – 13.34) ภาวะน้ำดีคั่ง (OR 3.49; 95%CI 1.37 – 8.89) การได้รับอินซูลิน (OR 14.36; 95%CI 1.93 – 106.76) ทารกเริ่มได้รับฟอสฟอรัสเมื่ออายุมากกว่า 2 วัน (3 วัน, OR 3.13; 95%CI 1.11 – 8.78; ≥ 4 วัน, OR 7.05; 95%CI 2.21 – 22.45) และระยะเวลาได้รับอาหารทางหลอดเลือดดำนานกว่า 28 วัน (OR 6.19; 95%CI 2.63 – 14.53) สรุป: ภาวะกระดูกบางยังพบได้บ่อยในทารกคลอดก่อนกำหนดน้ำหนักตัวน้อยกว่า 1500 กรัม บุคลากรทางการแพทย์ควรเฝ้าระวังการเกิดภาวะแทรกซ้อนในทารกที่มีปัจจัยที่สัมพันธ์กับภาวะกระดูกบาง ได้แก่ ภาวะทารกตัวเล็ก โรคปอดเรื้อรัง ภาวะเลือดออกในทางเดินอาหารส่วนต้น ภาวะน้ำดีคั่ง การได้รับอินซูลิน ทารกเริ่มได้รับฟอสฟอรัสเมื่ออายุมากกว่า 2 วัน และระยะเวลาได้รับอาหารทางหลอดเลือดดำนานกว่า 28 วัน อย่างใกล้ชิด และให้โภชนบำบัดแก่ทารกอย่างเหมาะสมตั้งแต่ระยะเริ่มต้น
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ผลการวิจัยและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความถือเป็นความคิดเห็นและอยู่ในความรับผิดชอบของผู้นิพนธ์ มิใช่ความเห็นหรือความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ หรือคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ทั้งนี้ไม่รวมความผิดพลาดอันเกิดจากการพิมพ์ บทความที่ได้รับการเผยแพร่โดยวารสารเภสัชกรรมไทยถือเป็นสิทธิ์ของวารสารฯ
References
Faienza MF, D'Amato E, Natale MP, Grano M, Chiarito M, Brunetti G, et al. Metabolic bone disease of prematurity: Diagnosis and Management. Front Pediatr. 2019; 7: 143. doi: 10.3389/fped.2019.00143.
Chinoy A, Mughal MZ, Padidela R. Metabolic bone disease of prematurity: causes, recognition, preven- tion, treatment and long-term consequences. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed. 2019; 104: F560-f6.
Czech-Kowalska J. Mineral and nutritional require- ments of preterm infant. Semin Fetal Neonatal Med. 2020; 25: 101071. doi: 10.1016/j.siny.2019.101071.
O'Reilly P, Saviani M, Tou A, Tarrant A, Capra L, McCallion N. Do preterm bones still break? Incidence of rib fracture and osteopenia of prematurity in very low birth weight infants. J Paediatr Child Health. 2020; 56: 959-63.
Jensen EA, White AM, Liu P, Yee K, Waber B, Monk HM, et al. Determinants of severe metabolic bone disease in very low-birth-weight infants with severe bronchopulmonary dysplasia admitted to a tertiary referral center. Am J Perinatol. 2016; 33: 107-13.
Chan GM, Armstrong C, Moyer-Mileur L, Hoff C. Growth and bone mineralization in children born prematurely. J Perinatol. 2008; 28: 619-23.
Xie LF, Alos N, Cloutier A, Béland C, Dubois J, Nuyt AM, et al. The long-term impact of very preterm birth on adult bone mineral density. Bone Rep. 2019; 10: 100189. doi: 10.1016/j.bonr.2018.100189.
Avila-Alvarez A, Urisarri A, Fuentes-Carballal J, Mandiá N, Sucasas-Alonso A, Couce ML. Metabolic bone disease of prematurity: Risk factors and associated short-term outcomes. Nutrients. 2020; 12: 3786. doi: 10.3390/nu12123786.
Chen W, Yang C, Chen H, Zhang B. Risk factors analysis and prevention of metabolic bone disease of prematurity. Medicine (Baltimore). 2018; 97: e12861. doi: 10.1097/MD.0000000000012861.
Rustico SE, Calabria AC, Garber SJ. Metabolic bone disease of prematurity. J Clin Transl Endocrinol. 2014; 1: 85-91.
Viswanathan S, Khasawneh W, McNelis K, Dykstra C, Amstadt R, Super DM, et al. Metabolic bone disease: a continued challenge in extremely low birth weight infants. J Parenter Enteral Nutr. 2014; 38: 982-90.
Koonsiripaiboon J, Tantracheewathorn S. Preva- lence and risk factors of osteopenia of prematurity of very low birth weight infants at faculty of medicine Vajira hospital. Vajira Medical Journal 2020; 64: 371-80.
Angelika D, Etika R, Mapindra MP, Utomo MT, Rahardjo P, Ugrasena IDG. Associated neonatal and maternal factors of osteopenia of prematurity in low resource setting: A cross-sectional study. Ann Med Surg (Lond). 2021; 64: 102235. doi: 10.1016/j.amsu.2021.102235.
Ukarapong S, Venkatarayappa SKB, Navarrete C, Berkovitz G. Risk factors of metabolic bone disease of prematurity. Early Hum Dev. 2017; 112: 29-34.
Schlesselman JJ. Sample size requirements in cohort and case-control studies of disease. Am J Epidemiol. 1974; 99: 381-4.
Intarat N, Lertmaharit S. Analysis of matching data in retrospective studies using conditional logistic regression model. Data Management & Biostatistics Journal 2007; 2: 19-26.
Abdallah EAA, Said RN, Mosallam DS, Moawad EMI, Kamal NM, Fathallah MGE. Serial serum alkaline phosphatase as an early biomarker for osteopenia of prematurity. Medicine (Baltimore). 2016; 95: e4837. doi: 10.1097/MD.00000000000048 37.
Figueras-Aloy J, Álvarez-Domínguez E, Pérez-Fer nández JM, Moretones-Suñol G, Vidal-Sicart S, Botet-Mussons F. Metabolic bone disease and bone mineral density in very preterm infants. J Pediatr. 2014; 164: 499-504.
Yakubovich D, Strauss T, Ohana D, Taran C,Snapiri O, Karol DL, et al. Factors associated with early phosphate levels in preterm infants. Eur J Pediatr. 2020; 179: 1529-36.
Working Group to Review Thailand's Antenatal Care Guidelines. Antenatal guide for healthcare workers. Tangwiwat P, editor. Nonthaburi: Department of Health; 2022.
Hosmer D, Lameshow S. Applied logistic regression. 3 ed. John Wiley & Sons; 2013.
van de Lagemaat M, Rotteveel J, van Weissenbruch MM, Lafeber HN. Small-for-gestational-age preterm-born infants already have lower bone mass during early infancy. Bone. 2012; 51: 441-6.
Fewtrell MS, Williams JE, Singhal A, Murgatroyd PR, Fuller N, Lucas A. Early diet and peak bone mass: 20 year follow-up of a randomized trial of early diet in infants born preterm. Bone. 2009; 45: 142-9.
Putzker S, Pozza RD, Schwarz HP, Schmidt H, Bechtold S. Endosteal bone storage in young adults born small for gestational age - a study using peri- pheral quantitative computed tomography. Clin Endocrinol (Oxf). 2012; 76: 485-91.
Khemani S, Qadir HG, Malik M, Hassan F. A neonate with upper GI bleeding. J Coll Physicians Surg Pak. 2019; 29: S50-s1.
Lazzaroni M, Petrillo M, Tornaghi R, Massironi E, Sainaghi M, Principi N, et al. Upper GI bleeding in healthy full-term infants: a case-control study. Am J Gastroenterol. 2002; 97: 89-94.
Mutlu M, Aktürk-Acar F, Kader Ş, Aslan Y, Kara güzel G. Risk factors and clinical characteristics of metabolic bone disease of prematurity. Am J Perinatol. 2023; 40: 519-24.
Moyer V, Freese DK, Whitington PF, Olson AD, Brewer F, Colletti RB, et al. Guideline for the evaluation of cholestatic jaundice in infants: recom- mendations of the North American Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 2004; 39: 115-28.
Lee SM, Namgung R, Park MS, Eun HS, Park KI, Lee C. High incidence of rickets in extremely low birth weight infants with severe parenteral nutrition-associated cholestasis and bronchopulmonary dysplasia. J Korean Med Sci. 2012; 27: 1552-5.
Ashraf A, Mick G, Atchison J, Petrey B, Abdullatif H, McCormick K. Prevalence of hypovitaminosis D in early infantile hypocalcemia. J Pediatr Endocrinol Metab. 2006; 19: 1025-31.
Abrams SA. Vitamin D in preterm and full-term infants. Ann Nutr Metab. 2020; 76 Suppl 2: 6-14.
Arden NK, Syddall HE, Javaid MK, Dennison EM, Swaminathan R, Fall C, et al. Early life influences on serum 1,25(OH) vitamin D. Paediatr Perinat Epide- miol 2005; 19: 36-42.
Gaio P, Verlato G, Daverio M, Cavicchiolo ME, Nardo D, Pasinato A, et al. Incidence of metabolic bone disease in preterm infants of birth weight <1250 g and in those suffering from bronchopulmonary dysplasia. Clin Nutr ESPEN. 2018; 23: 234-9.
Allen J, Zwerdling R, Ehrenkranz R, Gaultier C, Geggel R, Greenough A, et al. Statement on the care of the child with chronic lung disease of infancy and childhood. Am J Respir Crit Care Med. 2003; 168: 356-96.
Megapanou E, Florentin M, Milionis H, Elisaf M, Liamis G. Drug-induced hypophosphatemia: Current insights. Drug Saf. 2020; 43: 197-210.
Liamis G, Milionis HJ, Elisaf M. Medication-induced hypophosphatemia: a review. QJM 2010; 103: 449-59.
Morgan C. The potential risks and benefits of insulin treatment in hyperglycaemic preterm neonates. Early Hum Dev. 2015; 91: 655-9.
Cormack BE, Jiang Y, Harding JE, Crowther CA, Bloomfield FH. Neonatal refeeding syndrome and clinical outcome in extremely low-birth-weight babies: Secondary cohort analysis from the ProVIDe Trial. J Parenter Enteral Nutr. 2021; 45: 65-78.
Ross JR, Finch C, Ebeling M, Taylor SN. Refeeding syndrome in very-low-birth-weight intrauterine growth-restricted neonates. J Perinatol. 2013; 33: 717-20.
Bustos Lozano G, Soriano-Ramos M, Pinilla Martín MT, Chumillas Calzada S, García Soria CE, Pallás-Alonso CR. Early hypophosphatemia in high-risk preterm infants: Efficacy and safety of sodium glycerophosphate from first day on parenteral nutrition. J Parenter Enteral Nutr. 2019; 43: 419-25.
Ozer Bekmez B, Oguz SS. Early vs late initiation of sodium glycerophosphate: Impact on hypophosphate mia in preterm infants <32 weeks. Clin Nutr. 2022; 41: 415-23.
Taylor SN. Osteopenia (metabolic bone disease) of prematurity. In: Eichenwald EC, Hansen AR, Martin CR, Stark AR, editors. Cloherty and Stark's manual of neonatal care. 9 ed. Philadelphia: Wolters Kluwer; 2023. p. 891-7.