ผลของการบริบาลทางเภสัชกรรมโดยใช้แบบสอบถามพร้อมท์กับผลลัพธ์ด้าน ปัญหาจากการใช้ยาในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่ไม่ได้เข้ารับการบำบัดทดแทนไต

Main Article Content

ปภาวี วันเพ็ญ
พรรณทิพา ศักดิ์ทอง

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อประเมินจำนวนปัญหาจากการใช้ยาทั้งหมดที่ค้นพบโดยเภสัชกรและผลลัพธ์ทางคลินิกของการแก้ไขปัญหาจากการใช้ยาระหว่างผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่ไม่ได้บำบัดทดแทนไตซึ่งได้รับการบริบาลทางเภสัชกรรมโดยใช้แบบสอบถามพร้อมท์เปรียบเทียบกับกลุ่มที่ได้รับการบริการตามมาตรฐานปกติของโรงพยาบาล วิธีการ: รูปแบบของการศึกษา คือ การวิจัยเชิงทดลองหลายศูนย์แบบสุ่มชนิดมีกลุ่มควบคุมแบบอำพรางฝ่ายเดียว ตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่ไม่ได้บำบัดทดแทนไตที่เข้ารับบริการในโรงพยาบาลสองพี่น้องและโรงพยาบาลท่าใหม่ จังหวัดจันทบุรี ระหว่างเดือนพฤศจิกายน 2564 ถึงเดือนสิงหาคม 2565 จำนวนทั้งสิ้น 292 คน การศึกษาจัดสรรผู้ป่วยเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ได้รับการบริบาลทางเภสัชกรรมโดยใช้แบบสอบถามพร้อมท์ (PROMPT) (กลุ่มศึกษา) และกลุ่มที่ได้รับการบริการตามมาตรฐานปกติของโรงพยาบาล (กลุ่มควบคุม) ผลการวิจัย: กลุ่มศึกษาพบจำนวนปัญหาจากการใช้ยาเฉลี่ย (1.01 ± 0.83 ปัญหา) และพบปัญหาจากการใช้ยาประเภทความต้องการในการรักษาเพิ่มเติม (ร้อยละ 15.87 ของตัวอย่าง) มากกว่ากลุ่มควบคุม (พบปัญหาเฉลี่ย 0.71 ± 0.74 ปัญหา และร้อยละ 8.73 ของตัวอย่าง ตามลำดับ) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P < 0.001 และ P = 0.032 ตามลำดับ) กลุ่มศึกษามีผลลัพธ์ทางคลินิกโดยรวมของการแก้ไขปัญหาจากการใช้ยาดีขึ้น (ร้อยละ 63.33 ของตัวอย่าง) มากกว่ากลุ่มควบคุม (ร้อยละ 54.90 ของตัวอย่าง) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P = 0.013) สรุป: ผลของการบริบาลทางเภสัชกรรมโดยใช้แบบสอบถามพร้อมท์ในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่ไม่ได้บำบัดทดแทนไตช่วยให้ค้นหาปัญหาจากการใช้ยาได้เพิ่มมากขึ้น และผลลัพธ์ทางคลินิกโดยรวมของการแก้ไขปัญหาจากการใช้ยาที่มีผลดีขึ้นในผู้ป่วยมีเพิ่มมากขึ้นเช่นเดียวกัน

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Ingsathit A, Thakkinstian A, Chaiprasert A, Sangtha wan P, Gojaseni P, Kiattisunthorn K, et al. Preva- lence and risk factors of chronic kidney disease in the Thai adult population: Thai SEEK study. Nephrol Dial Transplant. 2010; 25: 1567-75.

The Nephrology Society of Thailand. Clinical practice recommendations for evaluation and management of chronic kidney disease in adults 2022. Bangkok: Srimuang Printing; 2022.

Rungprai D. Delaying progression of chronic kidney disease. Clinical practice guideline in chronic kidney disease patients for pharmacists. Bangkok: The Association of Hospital Pharmacy (Thailand) and Thai Renal Pharmacist Group; 2015. p. 107-26.

Cheng Y, Raisch DW, Borrego ME, Gupchup GV. Economic, clinical, and humanistic outcomes (ECHOs) of pharmaceutical care services for minority patients: A literature review. Res Social Adm Pharm. 2013; 9: 311-29.

Salgado TM, Moles R, Benrimoj SI, Fernandez-Llimos F. Pharmacists' interventions in the manage- ment of patients with chronic kidney disease: a systematic review. Nephrol Dial Transplant. 2012; 27: 276-92.

Al Raiisi F, Stewart D, Fernandez-Llimos F, Salgado TM, Mohamed MF, Cunningham S. Clinical pharmacy practice in the care of chronic kidney disease patients: a systematic review. Int J Clin Pharm. 2019; 41: 630-66.

Pattanamongkol O, Chantaracha D, Chalongsuk R, Pongchaidecha M, Rungprai D, Muongmee S. The cost-effectiveness of pharmaceutical care to slow progression of the kidney in chronic kidney disease with diabetes patients at Laem chabang hospital, Chonburi province. Thai Bulletin of Pharmaceutical Sciences 2018; 13: 53-67.

Nuanchuay P, Mahattanadul S, Wanakamanee U, Lerkiatbundit S, editors. Pharmaceutical care in patients with chronic kidney disease at out-patient department, Thasala hospital. The 1st STOU Graduate Research Conference; 2011 2011, Aug 26; Nonthaburi: Sukhothai Thammathirat Open University.

Cypes IN, Prohaska ES, Melton BL. Pharmacist impact on medication dosing and billable coding accuracy in outpatients with chronic kidney disease. J Am Pharm Assoc. 2021; 61: e153-8.

Anderegg MD, Gums TH, Uribe L, MacLaughlin EJ, Hoehns J, Bazaldua OV, et al. Pharmacist intervention for blood pressure control in patients with diabetes and/or chronic kidney disease. Pharmacotherapy. 2018; 38: 309-18.

Chang AR, Evans M, Yule C, Bohn L, Young A, Lewis M, et al. Using pharmacists to improve risk stratification and management of stage 3A chronic kidney disease: a feasibility study. BMC Nephrol. 2016; 17: 168.

Cooney D, Moon H, Liu Y, Miller RT, Perzynski A, Watts B, et al. A pharmacist based intervention to improve the care of patients with CKD: a pragmatic, randomized, controlled trial. BMC Nephrol. 2015; 16: 56.

Debenito JM, Billups SJ, Tran TS, Price LC. Impact of a clinical pharmacy anemia management service on adherence to monitoring guidelines, clinical outcomes, and medication utilization. J Manag Care Spec Pharm. 2014; 20: 715-20.

Nair D, Wilson FP. Patient-Reported Outcome Measures for adults with kidney disease: current measures, ongoing initiatives, and future opportuni- ties for incorporation into patient-centered kidney care. Am J Kidney Dis 2019; 74: 791-802.

Sakthong P, Suksanga P, Sakulbumrungsil R, Winit-Watjana W. Development of Patient-reported Out- comes Measure of Pharmaceutical Therapy for Quality of Life (PROMPT-QoL): A novel instrument for medication management. Res Social Adm Pharm 2015; 11: 315-38.

Sakthong P, Sonsa-Ardjit N, Sukarnjanaset P, Munpan W, Sangthonganotai T. Development and psychometrics of a short-form pharmaceutical care-specific measure for quality of life. Int J Clin Pharm. 2018; 40: 642-9.

Sangthonganotai T, Sakthong P. Effect of pharmace utical care on drug therapy-related quality of life in outpatients. Thai Journal of Pharmacy Practice. 2017; 9: 157-70.

Jaisue P, Sakthong P. Effect of the use of the PROMPT-QoL on pharmacist-patient communication and patient satisfaction. Thai Journal of Pharmacy Practice. 2021; 13: 785-802.

Buddhanoy A, Sakthong P. Evaluation of the use of drug therapy-related quality of life measure in pharmaceutical care for outpatients. Thai Journal of Pharmacy Practice. 2022; 14: 390-402.

Soipitak P, Sakthong P. Effect of pharmaceutical care on drug therapy-related quality of life in cancer patients receiving chemotherapy: a randomized controlled trial. Thai Journal of Pharmacy Practice. 2022; 14: 366-78.

Phonphairin W, Sriboonruang T, Phattanarudee S. Agreement of medication adherence and pharmaco therapy related quality of life as assessed by patients with schizophrenia and their caregivers. Thai Journal of Pharmacy Practice 2022;14 : 829-42.

Franz Faul, Edgar Erdfelder, Axel Buchner, Albert-Georg Lang. Statistical power analyses using G*Power 3.1: Tests for correlation and regression analyses. Behav Res Methods. 2009; 41: 1149-60.

Sanitlou N, Sartphet W, Naphaarrak Y. Sample size calculation using G*power program. Journal of Suvarnabhumi Institute of Technology (Humanities and Social Sciences) 2019; 5: 496-507.

Cohen J. Statistical power analysis for the behavio- ral sciences 2 nd ed. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates; 1988.

Cipolle RJ, Strand LM, Morley PC. Pharmaceutical care practice: the patient-centered approach to medication management services. 3rd ed. New York: McGraw-Hill Companies; 2012.

Sakthong P, Sonsa-Ardjit N, Sukarnjanaset P, Munpan W, Suksanga P. Development and psychometric testing of the medication taking behavior tool in Thai patients. Int J Clin Pharm. 2016; 38: 438-45.