ลักษณะข้อร้องเรียนและการกระทำผิดกฎหมายว่าด้วยอาหาร: กรณีศึกษาพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย

Main Article Content

ธาราทิพย์ คำธานี
องอาจ มณีใหม่
วีรยา ถาอุปชิต
เกศแก้ว บุญแสง
ไชยวิชิต ไชยสิทธิ์
ฐิติพร อินศร

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาลักษณะข้อร้องเรียนของผู้บริโภคและลักษณะของการกระทำผิดกฎหมายว่าด้วยอาหารของผู้ประกอบการด้านอาหารในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ วิธีการวิจัย: การศึกษานี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาแบบเก็บข้อมูลย้อนหลังจากบันทึกข้อร้องเรียน และบันทึกการกระทำผิดตามพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 ของกลุ่มงานคุ้มครองผู้บริโภคและเภสัชสาธารณสุข สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด 5 จังหวัดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือในช่วงวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2562 ถึงวันที่ 31 ธันวาคม พ.ศ. 2564 ผลการศึกษา: ระหว่างปี พ.ศ. 2562 – 2564 มีจำนวนเรื่องร้องเรียนและการกระทำผิดกฎหมายว่าด้วยอาหาร จำนวน 303 และ 125 เรื่องตามลำดับ ผลิตภัณฑ์อาหารที่ถูกร้องเรียนสูงสุด ได้แก่ น้ำดื่ม (n=101, ร้อยละ 33.33) เครื่องดื่ม (n=58, ร้อยละ 19.14) และผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร (n=36, ร้อยละ 11.88) ข้อร้องเรียนที่พบเป็นข้อร้องเรียนด้านฉลากอาหาร (n=136, ร้อยละ 44.89) ด้านผลิตภัณฑ์อาหาร (n=99, ร้อยละ 32.67) และด้านสถานที่และกระบวนการผลิตอาหาร (n=23, ร้อยละ 7.59) ตามลำดับ ข้อกฎหมายที่พบว่ามีการกระทำผิดตามแห่งพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 มากที่สุดคือ การไม่ปฏิบัติตามกฎหมายที่กำหนดเกี่ยวกับฉลาก ตามความในมาตรา 6 (10) (n=79, ร้อยละ 55.63) การไม่ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์เกี่ยวกับวิธีการผลิตตามความในมาตรา 6 (7) (n=30, ร้อยละ 21.13) และการผลิต นำเข้า เพื่อจำหน่าย หรือจำหน่ายอาหารผิดมาตรฐาน ตามมาตรา 25 (3) (n=19, ร้อยละ 13.38) สรุป: ข้อร้องเรียนและการกระทำผิดกฎหมายว่าด้วยอาหารมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นและอยู่ในประเด็นข้อกฎหมายเดิม หน่วยงานที่เกี่ยวข้องต้องส่งเสริมศักยภาพผู้ประกอบการให้สามารถปฏิบัติตามกฎหมายได้อย่างถูกต้อง และบังคับใช้กฎหมายอย่างเข้มงวดกับผู้ประกอบการที่กระทำผิดซ้ำ

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Food Act B.E. 2522. Royal Gazette No. 96, Part 79 (May 13, 1979).

Food and Drug Administration. Compliant guidebook (public version). Nonthaburi: The Agricultural Co-op- erative Federation of Thailand Printing House; 2015.

Center for Complaints Management and Suppression of Illegal Actions Regarding Health Products. Sum- mary of complaints of Division of Advertising Surveil lance and Division of Suppression [online]. 2022 [cited Oct 5, 2022]. Available from: data.go.th/data set/report-complaint

Poophalee T, Wongwattanasathien O, Arparsrithong sakul S, Supuntee M. Prevalence of pesticide residues in vegetables from markets and supermar- kets in Muang district, Maha Sarakham province. Thai Journal of Pharmacy Practice. 2016; 8: 399–409.

Faipet T. Detection of formalin in seafood from the market in U Thong district, Suphan Buri Province, Thailand. Journal of Council of Community Public Health. 2020; 2: 26-36.

Tongdechasamart S, Maneemai O. Situation of food safety at the place of sale in Kanchanaburi province: a retrospective descriptive study in 2017 –2020. Journal of Health Science and Community Public Health. 2022; 5: 56 – 66.

Nakhawatchana M. Analysis of competent officials’ roles under the laws on the responsibility of depart- ment of consumer protection and public health pharmacy, Udon Thani provincial public health office. Thai Journal of Pharmacy Practice. 2016; 8: 237–48.

Chuangsakul C. Standards production of manufacturing of selected containers drinking water in Sisaket Mueng district. Medical Journal of Srisaket Surin Buriram Hospital. 2021; 36: 631–42.

Jonganokpone C. Physical assessment and deter- mination of bacterial contamination of locally drinking water in sealed containers and packaged ice sold in Mahasarakham province, Thailand. Academic Jour- nal of Community Public Health. 2020; 6: 15–26.

Phumtan C. Microbial quality, pH value and labeling of drinking water in sealed containers that available in department stores in Muang district, Chaiyaphum Province. Chaiyaphum Medical Journal 2021; 41: 78–84.

Notification of the Ministry of Public Health (No 420) in 2020 on food production processes, processing equipment/utensils and storage practices. Royal Gazette No. 138, Part 31D (Feb 9, 2021).

Natason A, Pinthong P, Piaseu N. Use of the nutri- tion label and nutritional status in community dwellers in a northeastern province of Thailand. Ramathibodi Nursing Journal. 2016; 22: 81–99.

Udomkitti M, Hanpanitcharoen M. A cosmetic label assessment for community economy in Ubon Ratcha thani province. Isan Journal of Pharmaceutical Sciences 2014; 9(Supp.): 181.

Chaiyasit C, Thanmaneesin K. Control and super vision of authorized food supplements through E-submission system: case study in northeastern region. Thai Journal of Pharmacy Practice. 2019; 11: 397–410.

Wongsao L. Risk management for decrease illegal health products on radio advertising: a case study of Saraburi province. Chiangrai Medical Journal. 2016; 8: 113–21.

Chanakha K. Prevalence of illegal health product advertisments on local radio broadcasts in Amphur Mueang, Buriram province. Thai Journal of Phar- macy Practice. 2016; 8: 435–41.

Ploylearmsang C, Poophalee T, Prataepa P, Jomtharak N. The content and legal correction of advertising food supplements and medications from radio in Banmakok community, Maha Sarakham province. Public Health and Health Laws Journal. 2018; 4: 443–57.

Notification of the National Telecommunications Commission on the actions considered as taking advantage of consumers in telecommunication B.E. 2555. Royal Gazette No. 129, Part 195D (Dec 26, 2012).

Leesatapornwongsa P. Notification on the actions that take advantage of consumers in telecommu nication: advances in consumer protection. NBTC Annual Review. 2016; 1: 75–84.

Tiyarattanachai P, Sataongeay S, Kamolate T. Hand ling difficult customers through effective communi cation. Rajapark Journal. 2020; 14: 322-36.

Singh J. Consumer complaint intentions and behavior: definitional and taxonomical issues. J Mark 1988; 52: 93–107.

Pongyupinpanich T. Customer complaint behavior towards food delivery services [independent study]. Bangkok: Mahidol University; 2020.

Tuntiwisanusopit B. Online negative complaint towards service restaurants and the service responses [independent study]. Bangkok: Thamma- sat University; 2015.

Emir O. Customer complaints and complaint behaviours in Turkish hotel restaurants: an application in Lara and Kundu areas of Antalya. Afr J of Bus Manage 2011; 5: 4239-53.

Office of the Consumer Protection Board. Factors affecting the customer behaviors toward customer rights: case study of Northeast region [online]. 2009 [cited Oct 5, 2022]. Available from: www.ocpb.go.th/

download/article/article_20180222151921.pdf

Promma S, Jaiman P. Knowledge in consumer’s rights toward the level of advertising literacy of youth in Nakhon Si Thammarat province. In: Ratchathani University, Proceeding of RTUNC 2018: The 3rd National Conference; 2018 May 25; Ubonratcha thani: Thailand.