ผลของการรักษาด้วยโอแลนซาปีนเป็นระยะเวลา 12 เดือนต่อน้ำหนักตัวในผู้ป่วยจิตเวช

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงของน้ำหนักตัวในผู้ป่วยจิตเวชชาวไทยที่ได้รับ olanzapine ต่อเนื่องเป็นระยะเวลา 12 เดือน วิธีการ: การศึกษาเชิงพรรณนาครั้งนี้รวบรวมข้อมูลย้อนหลังในผู้ป่วยจิตเวชชาวไทยที่ได้รับ olanzapine ต่อเนื่องเป็นระยะเวลา 12 เดือน ณ โรงพยาบาลศรีธัญญา ตั้งแต่ 1 มกราคม พ.ศ. 2555 ถึง 31 ธันวาคม พ.ศ. 2564 การศึกษาติดตามการเปลี่ยนแปลงน้ำหนักตัวและค่า BMI ทุก 3 เดือน รวมทั้งหมด 5 ครั้ง คือ เดือนที่ 0, 3, 6, 9 และ 12  การวิเคราะห์ข้อมูลใช้ repeated measure ANCOVA ผลการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างที่ได้รับ olanzapine จำนวน 176 ราย มีอายุเฉลี่ย 50.28 ± 13.93 ปี ร้อยละ 51.1 เป็นเพศหญิง มีค่าดัชนีมวลกาย (body mass index: BMI) ก่อนเริ่มยาเฉลี่ย 24.28 ± 3.93 กิโลกรัมต่อตารางเมตร ตัวอย่างที่ได้รับ olanzapine มีน้ำหนักตัวเฉลี่ยในแต่ละช่วงเวลาแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ (P<0.001) โดยเมื่อระยะเวลาผ่านไปการเปลี่ยนแปลงของน้ำหนักตัวมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้น เมื่อติดตามจนครบ 12 เดือน กลุ่มตัวอย่างมีน้ำหนักตัวเฉลี่ยเพิ่มขึ้นประมาณ 7 กิโลกรัม และพบความชุกของกลุ่มตัวอย่างที่มีการเปลี่ยนแปลงน้ำหนักตัวตั้งแต่ร้อยละ 7 ขึ้นไป ซึ่งจัดว่าเป็นการเพิ่มขึ้นของน้ำหนักตัวที่มีนัยสำคัญทางคลินิก คิดเป็นร้อยละ 63.1 และพบความชุกของภาวะอ้วน (BMI >= 25 กิโลกรัมต่อตารางเมตร) เพิ่มสูงขึ้นเป็นร้อยละ 65.9 จากเดิมร้อยละ 39.8 สรุป: กลุ่มตัวอย่างที่ได้รับ olanzapine อย่างต่อเนื่อง 12 เดือน มีน้ำหนักตัวเฉลี่ยเพิ่มมากขึ้นตามระยะเวลาของรักษา และมีความชุกภาวะอ้วนเพิ่มสูงขึ้น ดังนั้นในผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาด้วย olanzapine ควรมีการติดตามน้ำหนักตัวหลังจากได้รับยาทุกเดือนในช่วง 3 เดือนแรก จากนั้นติดตามทุก 3 เดือน รวมถึงควรให้คำแนะนำในการปฏิบัติตัวเพื่อให้ผู้ป่วยสามารถใช้ยาได้อย่างมีประสิทธิภาพและปลอดภัย