ความชุกของเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์จากการใช้เครื่องสำอางและปัจจัยที่มี ความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรมการใช้เครื่องสำอางอย่างเหมาะสมในวัยรุ่น

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความชุกของเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์จากการใช้เครื่องสำอางในวัยรุ่น และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรมการใช้เครื่องสำอางอย่างเหมาะสมในวัยรุ่น วิธีการ: กลุ่มตัวอย่าง คือ วัยรุ่นที่มีอายุ 15-19 ปี ซึ่งกำลังศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลายหรือประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) จำนวน 419 คน ซึ่งเลือกมาแบบหลายขั้นตอน การศึกษาเก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถามความรู้เกี่ยวกับการใช้เครื่องสำอางที่ถูกต้อง ทัศนคติ และพฤติกรรมการใช้เครื่องสำอางอย่างเหมาะสม การวิเคราะห์ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรมการใช้เครื่องสำอางอย่างเหมาะสมในวัยรุ่นใช้สถิติถดถอยพหุคูณโลจิสติกพหุตัวแปร โดยใช้ค่ามัธยฐานแบ่งกลุ่มพฤติกรรมการใช้เครื่องสำอางเป็นสองกลุ่ม ผลการวิจัย: ความชุกของตัวอย่างที่รายงานเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์เท่ากับร้อยละ 73.29 ส่วนใหญ่เป็นเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ชนิดไม่รุนแรง (ร้อยละ 87.36) อาการที่พบมากที่สุด คือ ผื่น (ร้อยละ 37.78) คัน (ร้อยละ 13.78) และผิวลอก (ร้อยละ 12.44) การศึกษาในระดับ ปวช. 1-3 (AOR = 0.36, 95%CI; 0.20-0.66) และการมีเพื่อนที่มีอิทธิพลต่อการเลือกซื้อเครื่องสำอาง (AOR = 0.33, 95%CI; 0.15-0.71) และทัศนคติการใช้เครื่องสำอางอย่างเหมาะสมในระดับสูง (AOR = 2.78, 95%CI; 1.14-6.80) มีความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรมการใช้เครื่องสำอางอย่างเหมาะสมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ สรุป: ความชุกของเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์จากการใช้เครื่องสำอางในวัยรุ่น อยู่ในระดับสูง แต่เป็นเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ชนิดไม่รุนแรง การศึกษาระดับ ปวช. 1-3 การมีเพื่อนมีอิทธิพลต่อการใช้เครื่องสำอางอย่างเหมาะสม และการมีระดับทัศนคติการใช้เครื่องสำอางอย่างเหมาะสมในระดับสูงมีความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรมการใช้เครื่องสำอางอย่างเหมาะสม ดังนั้น หน่วยงานทางสุขภาพและที่เกี่ยวข้องควรมีการเฝ้าระวังความปลอดภัยในการใช้เครื่องสำอางในวัยรุ่นอย่างต่อเนื่อง และควรจัดกิจกรรมส่งเสริมทัศนคติในการใช้เครื่องสำอางที่ถูกต้อง โดยเฉพาะในกลุ่มวัยรุ่นกลุ่มที่กำลังศึกษาในระดับ ปวช. 1-3