ความสำคัญและการรับรู้ต่อเกณฑ์มาตรฐานวิธีปฏิบัติทาง เภสัชกรรมชุมชนในมุมมองของผู้รับบริการร้านยา

Main Article Content

ภัณฑิรา ปริญญารักษ์
กิติยศ ยศสมบัติ

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อสำรวจความสำคัญและการรับรู้ต่อเกณฑ์มาตรฐานวิธีปฏิบัติทางเภสัชกรรมชุมชน (Good Pharmacy Practice: GPP) ในมุมมองของผู้รับบริการร้านยา วิธีการ: การศึกษานี้เป็นการสำรวจแบบภาคตัดขวางโดยใช้แบบสอบถามออนไลน์ ซึ่งประกอบด้วยส่วนประเมินความสำคัญและการรับรู้ข้อกำหนด GPP ที่เป็นมาตราส่วนประมาณค่า 3 ระดับ (สำคัญมาก สำคัญน้อย และไม่สำคัญ สำหรับประเมินความสำคัญ หรือ ทราบเป็นอย่างดี เคยได้ยินข้อมูลนี้มาบ้าง และไม่ทราบเลย สำหรับประเมินการรับรู้) กลุ่มตัวอย่างคือผู้ที่เคยรับบริการร้านยาในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา ทำการสำรวจระหว่างวันที่ 20 มิถุนายน - 20 กรกฎาคม 2564 ผ่าน Google Form ซึ่งประชาสัมพันธ์ผ่านทางกลุ่ม Facebook และกลุ่ม Line ที่มีประชาชนทั่วไปเป็นสมาชิก ผลการวิจัย: ผู้รับบริการตอบแบบสอบถามจำนวน 388 คน ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง (ร้อยละ 76.3) ค่ามัธยฐานอายุ 29 ปี (พิสัยระหว่างควอไทล์ 23 – 40 ปี) จำนวนผู้รับบริการที่ตอบว่าข้อกำหนด GPP ที่เป็นข้อบกพร่องวิกฤต มีความสำคัญมาก อยู่ในช่วงร้อยละ 85.1 - 93.1 ในด้านวิธีปฏิบัติทางเภสัชกรรมชุมชนและร้อยละ 59.6 - 89.7 ในด้านสถานที่และอุปกรณ์ โดยข้อที่มีสัดส่วนผู้รับบริการให้ความสำคัญมากที่สุดคือ ต้องไม่มีการจ่ายยาหมดอายุในร้านยา (ร้อยละ 93.1) และต่ำที่สุด คือ ต้องมีเครื่องชั่งน้ำหนักและที่วัดส่วนสูงให้บริการ (ร้อยละ 59.6) ข้อที่ผู้รับบริการทราบสูงสุดคือ ร้านยาต้องไม่มีการจ่ายยาหมดอายุ (ร้อยละ 77.3) และต่ำที่สุดคือ พื้นที่ของร้านยาต้องไม่เล็กกว่า 8 ตารางเมตร (ร้อยละ 18.5) อย่างไรก็ตามข้อกำหนดที่ผู้รับบริการส่วนใหญ่เห็นว่ามีความสำคัญระดับสูงสุด เช่น เภสัชกรต้องซักถามข้อมูลที่จำเป็นจากผู้รับบริการก่อนจ่ายยา และยาที่ได้รับต้องมีฉลากยาที่ชัดเจน (ร้อยละ 94.1 และ 93.6 ตามลำดับ) ไม่ถูกจัดเป็นข้อบกพร่องวิกฤตในการตรวจประเมินตามข้อกำหนด GPP สรุป: ข้อกำหนด GPP ที่เป็นข้อบกพร่องวิกฤตในด้านวิธีปฏิบัติทางเภสัชกรรมชุมชนมีความสำคัญในมุมมองของผู้รับบริการ แต่ในด้านสถานที่และอุปกรณ์มีความสำคัญน้อย จึงควรมีมาตรการเพิ่มการรับรู้และความตระหนักของผู้รับบริการ

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

World Health Organization. Joint FIP/WHO guidelines on good pharmacy practice: standards for quality of pharmacy services. In: WHO Expert Committee on Specifications for Pharmaceutical Preparations. New York; 2011. p.310-23.

The Office of Community Pharmacy Accreditation (Thailand). History of the community pharmacy accreditation program [online]. 2019 [cited Feb 14, 2021]. Available from: papc.pharmacycouncil.org/ind ex.php?option=aboutus&subpage=history.

Ministerial Regulations on the permission and appro- val for drugstore type 1 license B.E. 2556 (2013) [online]. 2013 [cited Feb 14, 2021]. Available from: www.fda.moph.go.th/sites/drug/Shared%20Documents/Law02-Ministerial-regulations/001.PDF.

Vimolkittiphong S, Pantong M. Guideline to achieve mandatory GPP regulation. Nonthaburi: Food and Drug Administration; 2015.

Ministry of Public Health. Self-assessment document based on Good Pharmacy Practice (GPP) assess- ment guidelines [online]. 2013 [cited Feb 14, 2021] Available from: www.fda.moph.go.th/sites/drug/GPP PageFile/Operator/Self-Assessment-GPP-DrugStore .pdf.

Ministerial Regulations on timeline requirements that modern pharmacies must meet the GPP [online]. 2013 [cited Feb 14, 2021]. Available from: www.fda. moph.go.th/sites/drug/SitePages/GPP-02-2561.aspx

Weerapasuk W. Kanchanaburi Pharmacy develop ment for Good Pharmacy Practice (GPP) accomplish ment. FDA Journal 2015; 22: 27–34.

Intapun I. Inspection of the compliance to the Ministe- rial Rule on licensing and requirements on premises, instruments and good pharmacy practice among drugstores in Lamphun. Thai Journal of Pharmacy Practice 2015; 7: 95–104.

Thavornwattanayong W, Yuklanthuan C, Panyakrua P, Nakarin R, Athitrakoonlert E. Pharmacy owners’ opinions in Nakhon Pathom province on the Notification of the Ministry of Public health B.E. 2557 (2014) on the regulations of setting, equipment and Good Pharmacy Practice. Thai Bulletin of Pharma ceutical Sciences 2016; 11: 27–44.

Chunon P, Sitthiworanan C. Situation and readiness of drug store entrepreneur on Ministerial Regulations for permission and pharmacy licensing 2013 in Nakhon Pathom. Isan Journal of Pharmaceutical Sciences 2016; 12: 54–69.

Leauwong S. Driving the policy for improving the standard of drugstores in Udon Thani province. Thai Journal of Pharmacy Practice 2018; 10: 38–48.

Wientong P, Chinwong D, Chinwong S, Vachara chaisurapol P, Dutjanuthat A, Supakul S. Readiness among community pharmacists in Chiang Mai to comply with the Ministerial Declaration on licensing and requirements on premises, instruments and good pharmacy practice. Thai Journal of Pharmacy Practice 2017; 9: 92–102.

Tungsawatdirat T, Kongchai K, Maneemai O. Behaviors and attitudes of medication label writing according to the Good Pharmacy Practice of Northern community pharmacists. Thai Bulletin of Pharmaceutical Sciences 2018; 13: 117–27.

Thongyong P, Komwutthikarn K. Development of drugstores to good pharmacy practice by participatory action research, in Sumutsongkhram province. FDA J 2018; 25: 39–48.

Chariyasirisuk S, Saokaew S. Inspection of good pharmacy practice among modern drugstores in Kamphaengphet. Thai Journal of Pharmacy Practice 2017; 12: 173–84.

Iftikhar A, Allah N, Shadiullah K, Habibullah K, Muhammad RA, Muhammad HK. Predictors of patient satisfaction. Gomal J Med 2011; 9: 183-8.

Barbosa CD, Balp MM, Kulich K, Germain N, Rofail D. A literature review to explore the link between treatment satisfaction and adherence, compliance, and persistence. Patient Prefer Adherence 2012; 6: 39–48.

Chaimay B. Sample size determination in descrip- tive study in public health. Thaksin University Journal 2013; 16: 9–16.

Ayalew M, Taye K, Asfaw D, Lemma B, Dadi F, Solomon H, et al. Patients’/clients’ expectation toward and satisfaction from pharmacy services. J Res Pharm Pract 2017; 6: 21-6.

Martínez-mesa J, González-chica DA, Duquia RP, Bonamigo RR, Bastos JL. Sampling: how to select participants in my research study? An Bras Dermatol 2016; 93: 326–30.

Ministerial regulations on notification of the ministry of public health on prescribing places, equipment, and community pharmacy practices in community pharmacy according to the Drug law, B.E. 2557 [online]. 2014 [cited Feb 14, 2021]. Available from: www.fda.moph.go.th/sites/drug/GPPPageFile/Staff/gpp.pdf.

Sae-ueng S, Anlamlert W. Survey of self-assess- ment, problems and suggestion after the implemen- tation of Good Pharmacy Practice from the perspec- tive of drugstore owners in Nakhon Ratchasima. Thai Journal of Pharmacy Practice 2020; 12: 421–36.

Parinyarux P, Wongpoowarak P, Dhippayom T, Kiti kannakorn N. Customer expectation survey on the competency of community pharmacist and further service. Thai Bulletin of Pharmaceutical Sciences 2020; 15: 67–80.

Curtiss FR, Fry RN, Avey SG. Framework for pharmacy services quality improvement— A bridge to cross the quality chasm. J Manag Care Pharm 2004; 10: 60–78.