ความชุกของโฆษณาทางสื่อออนไลน์ที่ฝ่าฝืนกฎหมายของ คลินิกเวชกรรมที่ให้บริการเสริมความงามในจังหวัดเพชรบูรณ์

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความชุกของโฆษณาทางสื่อออนไลน์ที่ฝ่าฝืนกฎหมายของคลินิกเวชกรรมที่ให้บริการเสริมความงามในจังหวัดเพชรบูรณ์ วิธีการ: ผู้วิจัยเก็บข้อมูลจากโฆษณาทางสื่อออนไลน์ทุกชิ้นในช่วง 2 เดือน (มกราคมและกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2564) ของคลินิกเวชกรรมที่ให้บริการเสริมความงามทุกแห่งในจังหวัดเพชรบูรณ์ (11 แห่ง มี 2 แห่งที่มี 2 สาขาและใช้ช่องทางในการโฆษณาร่วมกันจึงทำให้เหลือจำนวนคลินิกฯ ที่ใช้สืบค้นข้อมูลทั้งสิ้น 9 แห่ง) สื่อออนไลน์ที่สำรวจเบื้องต้นในการศึกษา ได้แก่ facebook, twitter, instagram, youtube, line และเว็บไซต์ของคลินิกเวชกรรมฯ พบว่ามีการโฆษณาทางสื่อออนไลน์อย่างน้อย 1 ช่องทางและพบว่าคลินิกฯ ทุกแห่งใช้ช่องทาง facebook การวิจัยครั้งนี้จึงเลือกโฆษณาที่ลงใน facebook มาตรวจสอบประเด็นฝ่าฝืนประกาศกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ เรื่องหลักเกณฑ์ วิธีการและเงื่อนไขและค่าใช้จ่ายในการโฆษณา หรือประกาศเกี่ยวกับสถานพยาบาล พ.ศ. 2562 ตามพระราชบัญญัติสถานพยาบาล พ.ศ. 2541 ประกาศแพทยสภาที่ 50/2549 เรื่องคำที่ห้ามในการโฆษณา และมติที่ประชุมคณะกรรมการสถานพยาบาลเรื่องการโฆษณาสถานพยาบาล ผลการวิจัย: ในช่วงเวลาของการศึกษาพบโฆษณาของคลินิกฯ ใน facebook ทั้งหมด 222 ชิ้น เป็นโฆษณาที่ฝ่าฝืนกฎหมายจำนวน 180 ชิ้น คิดเป็นร้อยละ 81.08  เมื่อแบ่งการกระทำตามระดับความรุนแรงโดยยึดหลักการทำหัตถการ  พบว่า มีโฆษณาเกี่ยวข้องกับหัตการที่จัดอยู่ในระดับรุนแรงมากที่สุด เช่น โฆษณาที่มีการทำหัตถการโดยการสะกิด จิ้ม ฉีด และแทงเข็ม จำนวน 100 ชิ้น คิดเป็นร้อยละ 45.05 ทั้งนี้แบ่งเป็นการฝ่าฝืนประกาศกรมสนับสนุนบริการสุขภาพฯ ข้อ 7 (1) มากที่สุด (ประกาศอันเป็นเท็จหรือ ไม่มีมูลความจริง โอ้อวดเกินจริง หลอกลวง ปกปิดความจริงฯ) จำนวน 35 ชิ้น คิดเป็นร้อยละ19.44 โฆษณาฝ่าฝืนประกาศแพทยสภาที่ 50/2549 ข้อ 1 (ใช้คำว่า “เพียง”) มากที่สุดจำนวน 23 ชิ้น คิดเป็นร้อยละ 12.78 ฝ่าฝืนมติที่ประชุมคณะกรรมการสถานพยาบาลเรื่องการโฆษณาสถานพยาบาลมติ 15/5/61 เรื่องโบท็อกซ์ (botox) มากที่สุด จำนวน 75 ชิ้น คิดเป็นร้อยละ 41.67  สรุป: การโฆษณาทางสื่อออนไลน์ของคลินิกเวชกรรมที่ให้บริการเสริมความงามในจังหวัดเพชรบูรณ์ร้อยละ 81.08 ฝ่าฝืนกฎหมาย ผลการศึกษาครั้งนี้สามารถนำไปจัดทำคู่มือในการพิจารณาอนุมัติโฆษณาสถานพยาบาลของจังหวัดเพชรบูรณ์ ทั้งยังใช้ประชาสัมพันธ์ข้อมูลเรื่องการยื่นขออนุญาต รวมถึงบทกำหนดโทษของการโฆษณาที่ฝ่าฝืนกฎหมาย เพื่อให้ผู้ประกอบการรับทราบและปฏิบัติตามให้ถูกต้อง