ประสิทธิผลของโปรแกรมการให้คำปรึกษาเพื่อครอบครัวปลอดบุหรี่โดยเภสัชกรปฐมภูมิ

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์:เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิผลของโปรแกรมการให้คำปรึกษาเพื่อครอบครัวปลอดบุหรี่โดยเภสัชกรปฐมภูมิในผู้สูบบุหรี่ระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบ  วิธีการ: รูปแบบงานวิจัยเชิงทดลอง วัดผลก่อนและหลังการศึกษาแบ่งกลุ่มชุมชน โดยการสุ่มกลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมการให้คำปรึกษาที่บ้านโดยเภสัชกรปฐมภูมิ จำนวน6 ครั้ง(ที่ Day 0,7,14,30,60 และ90)และเม็ดอมหญ้าดอกขาว กลุ่มเปรียบเทียบได้รับการเยี่ยมบ้าน 2 ครั้งเพื่อวัดผลก่อนและหลังการศึกษา (ที่ Day 0 และ 90)วัดผลลัพธ์ได้แก่ อัตราการเลิกบุหรี่ จำนวนมวนบุหรี่ที่สูบต่อวัน ระดับความดันโลหิต น้ำหนักตัว ระดับคาร์บอนมอนนอกไซด์ในลมหายใจออก(exhaledCO) และความพึงพอใจต่อบริการที่ได้รับโดยแบบสอบถามพัฒนาขึ้นในการศึกษานี้ (Cronbach’s alpha = 0.937) ผลการศึกษา:ผู้สูบบุหรี่เข้าร่วมการศึกษา 64 คน (กลุ่มละ 32 คน) กลุ่มเปรียบเทียบเหลือ 31 คน เนื่องจากย้ายที่อยู่จำนวน 1 คนหลังการสุ่ม หลังการศึกษาพบความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติระหว่างกลุ่มในผลลัพธ์ อัตราการเลิกสูบบุหรี่ (กลุ่มทดลอง ร้อยละ65.63 และกลุ่มเปรียบเทียบ ร้อยละศูนย์, p<0.001)จำนวนมวนบุหรี่ต่อวัน(กลุ่มทดลอง 3.66+4.01 มวนต่อวัน,กลุ่มควบคุม 16.13+8.03มวนต่อวัน, p<0.001) และระดับคาร์บอนมอนอกไซด์ในลมหายใจออก (กลุ่มทดลอง 7.06+3.46 และกลุ่มเปรียบเทียบ 12.30+3.11,p<0.001) ระดับความดันโลหิตและน้ำหนักไม่พบความแตกต่างระหว่างกลุ่มอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ กลุ่มทดลองมีความพึงพอใจต่อการมีส่วนร่วมของเภสัชกรในการช่วยเลิกบุหรี่อยู่ในระดับมาก ต่อการมีส่วนร่วมของครอบครัวในระดับปานกลาง สรุปผล: โปรแกรมการให้คำปรึกษาเพื่อครอบครัวปลอดบุหรี่โดยเภสัชกรปฐมภูมิ สามารถช่วยผู้สูบบุหรี่เลิกสูบบุหรี่ได้สำเร็จร้อยละ 65.63 และบริการของเภสัชกรและครอบครัวได้รับความพึงพอใจในระดับปานกลางถึงมาก