รูปแบบการสั่งจ่ายยาต้านอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ในผู้ป่วยโรคข้อเสื่อม ของโรงพยาบาลทั่วไปในสังกัดกระทรวงกลาโหม
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษารูปแบบการสั่งจ่ายยาต้านอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (non-steroidal anti-inflammatory drugs; NSAIDs) ในผู้ป่วยโรคข้อเสื่อม และความคิดเห็นของแพทย์ต่อปัจจัยที่มีผลในการตัดสินใจเลือกชนิดของยา NSAIDs ให้กับผู้ป่วยโรคข้อเสื่อม วิธีการ: การวิจัยนี้เป็นการศึกษาภาคตัดขวางที่เก็บข้อมูลของผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคข้อเสื่อมตามรหัสโรค (International Statistical Classification of Disease and Related Health Problems 10th Revision; ICD-10) จากฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ของโรงพยาบาลทหารผ่านศึก ระหว่างวันที่ 1 กรกฎาคม ถึง 30 ธันวาคม พ.ศ.2560 การศึกษาใช้แบบสอบถามสำรวจความคิดเห็นแพทย์ผู้เชี่ยวชาญโรคกระดูกและข้อโรงพยาบาลทหารผ่านศึกและโรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า ผลการวิจัย: ผู้ป่วย 1,550 ราย เป็นเพศหญิง ร้อยละ 67.4 อายุเฉลี่ย 64.3 ปี ผู้ป่วยโรคข้อเสื่อมร้อยละ 98.5 เกิดโรคที่ข้อเข่า ผู้ป่วยร้อยละ 64.5 ได้รับการรักษาด้วย NSAIDs โดยยาที่สั่งใช้ร้อยละ 84.1เป็นยากลุ่ม selective COX-2 inhibitors ในจำนวนนี้ ร้อยละ 68 เป็นการสั่งจ่าย celecoxib และ etoricoxib ซึ่งประมาณครึ่งหนึ่งของการสั่งจ่ายยาดังกล่าวเป็นการสั่งใช้ยาในขนาดยาสูงกว่าขนาดที่แนะนำสำหรับรักษาโรคข้อเสื่อม ผู้ป่วยที่มีระดับความเสี่ยงต่ำต่อการเกิดอาการไม่พึงประสงค์ต่อระบบทางเดินอาหารจากการใช้ NSAIDs ร้อยละ 70 ได้รับ selective COX-2 inhibitors ในขณะที่ผู้ป่วยที่มีระดับความเสี่ยงสูง ร้อยละ 60 ได้รับ selective COX-2 inhibitors โดยไม่ได้รับยาป้องกันผลข้างเคียงต่อระบบทางเดินอาหาร ปัจจัยที่แพทย์ให้คะแนนระดับความสำคัญมากในการเลือกชนิด NSAIDs ได้แก่ อายุ สิทธิประโยชน์ในการรักษาพยาบาล ประสิทธิภาพยา ราคายา และข้อบังคับตามนโยบายการสั่งจ่ายยาของโรงพยาบาล สรุป: ประมาณ 2 ใน 3 ของผู้ป่วยโรคข้อเสื่อมได้รับยา NSAIDs โดยร้อยละ 80 เป็นยากลุ่ม selective COX-2 inhibitors การสั่งใช้ยาส่วนหนึ่งเป็นการใช้ยาเกินความจำเป็นและอีกส่วนหนึ่งยังใช้ไม่เหมาะสม การใช้ข้อบังคับตามนโยบายการสั่งจ่ายยาของโรงพยาบาลจะทำให้เกิดการใช้ยา NSAIDs เป็นไปอย่างสมเหตุผลได้
Article Details
ผลการวิจัยและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความถือเป็นความคิดเห็นและอยู่ในความรับผิดชอบของผู้นิพนธ์ มิใช่ความเห็นหรือความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ หรือคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ทั้งนี้ไม่รวมความผิดพลาดอันเกิดจากการพิมพ์ บทความที่ได้รับการเผยแพร่โดยวารสารเภสัชกรรมไทยถือเป็นสิทธิ์ของวารสารฯ
References
Davis JS, Lee HY, Kim J, Advani SM, Peng HL, Banfield E, et al. Use of non-steroidal anti-inflam matory drugs in US adults: changes over time and by demographic. Open Heart. 2017; 4:e000550.
Drini M. Peptic ulcer disease and non-steroidal anti-inflammatory drugs. AustPrescr. 2017; 40: 91-3.
Jones P, Lamdin R. Oral cyclo-oxygenase 2 inhibitors versus other oral analgesics for acute soft tissue injury: systematic review and meta-analysis. Clin Drug Investig. 2010; 30: 419-37.
Antman EM, Bennett JS, Daugherty A, Furberg C, Roberts H, Taubert KA. Use of nonsteroidal anti- inflammatory drugs.an update for clinicians: a scientific statement from the American Heart Asso ciation. Circulation 2007; 115: 1634-42.
Pirlamarla P, Bond RM. FDA labeling of NSAIDs: Review of nonsteroidal anti-inflammatory drugs in cardiovascular disease. Trends Cardio Med. 2016; 26: 675-80.
Bureau of Policy and Strategy, Ministry of Public Health Public Health Statistics A.D. 2015. Bangkok: Samcharoenpanit; 2016.
Jeeravipoolvarn P. Osteoarthritis. Journal of the Department of Medical Services. 2017; 3: 28-33.
Hochberg MC, Altman RD, April KT, Benkhalti M, Guyatt G, McGowan J, et al. American College of Rheumatology 2012 recommendations for the use of nonpharmacologic and pharmacologic therapies in osteoarthritis of the hand, hip, and knee. Arthritis Care Res 2012; 64: 465-74.
Thai Rheumatism Association. Guideline for the treatment of osteoarthritis of knee [online]. 2010 [cited Jan 10, 2018]. Available from: www.Thai rheu matology.org/Guideline-for-Management-of-OA-knee.pdf.
National Institute for Health and Care Excellence. Osteoarthritis: care and management in adults [online]. 2014. [cited Jan 10, 2018]. Available from: www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK 248069.
Lallana MJ, Feja C, Aguilar-Palacio I, Malo S, Raba naque MJ. Use of non-steroidal anti-inflammatory drugs and associated gastroprotection in a cohort of workers. Int J Environ Res Public Health 2018;15. pii: E1836. doi: 10.3390/ijerph15091836.
Heidelbaugh JJ. Proton pump inhibitors and risk of vitamin and mineral deficiency: evidence and clini- cal implications. TherAdv Drug Saf 2013; 4:125-33.
Atsawathanabodi P, Chongtrakul P, Kittiboonyakhun P, Ploylearmsang C, Sutthachit S, Somsaard P, et al. Recommendations and indications for the use of expensive non-essential drugs cyclooxygenase 2 inhibitors. Nonthaburi: Ovit Thai; 2013.
Bhala N, Emberson J, Merhi A, Abramson S, Arber N, Baron JA, et al. Vascular and upper gastro intestinal effects of non-steroidal anti-inflammatory drugs: meta-analyses of individual participant data from randomised trials. Lancet. 2013; 382: 769-79.
Lanas A, Garcia-Tell G, Armada B, Oteo-Alvaro A. Prescription patterns and appropriateness of NSAID therapy according to gastrointestinal risk and cardiovascular history in patients with diagnoses of osteoarthritis. BMC Med. 2011; 9: 38. doi:10.1186/1 741-7015-9-38.
Kittiboonyakun P, Paktipat W. Prescribing patterns and medication problems related to the use of pain medication and adjuvant drugs in patients with osteoarthritis. Thai Journal of Pharmacy Practice. 2015; 7: 278-87.
Health Systems Research Institute (HSRI).The reviews study reports of efficacy and cost-effectiveness in the treatment of pain and inflame mation of selective cyclooxygenase inhibitors (COX-ll inhibitors). Bangkok: Aksorn Graphic and Design; 2012.
Bull SA, Conell C, Campen DH. Relationship of clinical factors to the use of Cox-2 selective NSAIDs within an arthritis population in a large HMO. J Manag Care Pharm. 2002; 8: 252-8.
Srisuphan V, Limwattananon C, Luangruangrong P, Tangcharoensathien V, Limwattananon S.Trends in hospital drug utilization after an implementation of the national lists of essential drug policy. Journal of Health Science. 2004; 13: 37-46.
Sasane RM, Shepherd MD, Lawson KA. An assessment of the effectiveness of a nonsteroidal anti-inflammatory drugs algorithm in an integrated health care system. J Man Care Pharm. 2001; 7: 149-55.
Solomon DH, Schneeweiss S, Glynn RJ, Levin R, Avorn J. Determinants of selective cyclooxygenase-2 inhibitor prescribing: are patient or physician characteristics more important? Am J Med. 2003; 115: 715-20.
Lanza FL, Chan FK, Quigley EM. Guidelines for prevention of NSAID-related ulcer complications. Am J Gastroenterol. 2009; 104: 728-38.
Schumock GT, Walton SM, Park HY, Nutescu EA, Blackburn JC, Finley JM, et al. Factors that influence prescribing decisions. Ann Pharmacother. 2004; 38: 557-62.
Gunnarsdottir AI, Kinnear M. Factors that influence prescribers in their selection and use of COX-2 selective inhibitors as opposed to non-selective NSAIDs. Pharm World Sci. 2005;27:316-20.
Kastrup EK HM, Moore L, Snoke J, Stout SM, Generali JA, et al. Drug facts and comparisons 2017. Missouri: Wolters Kluwer Health; 2017.
Hirst A, Knight C, Hirst M, Dunlop W, Akehurst R. Tramadol and the risk of fracture in an elderly female population: a cost utility assessment with comparison to transdermal buprenorphine. Eur J Health Econ. 2016; 17: 217-27.
Lanas A, Tornero J, Zamorano JL. Assessment of gastrointestinal and cardiovascular risk in patients with osteoarthritis who require NSAIDs: the LOGICA study. Ann Rheum Dis. 2010; 69: 1453-8.
Solomon SD, Pfeffer MA, McMurray JJ, Fowler R, Finn P, Levin B, et al. Effect of celecoxib on cardiovascular events and blood pressure in two trials for the prevention of colorectal adenomas. Circulation. 2006; 114: 1028-35.
Nissen SE, Yeomans ND, Solomon DH, Luscher TF, Libby P, Husni ME, et al. Cardiovascular Safety of Celecoxib, Naproxen, or Ibuprofen for Arthritis. N Engl J Med. 2016; 375: 2519-29.
Patrono C, Baigent C. Nonsteroidal anti-inflam matory drugs and the heart. Circulation. 2014; 129: 907-16.
Trelle S, Reichenbach S, Wandel S, Hildebrand P, Tschannen B, Villiger PM, et al. Cardiovascular safety of non-steroidal anti-inflammatory drugs: network meta-analysis. BMJ. 2011; 342: c7086.
Capone ML, Tacconelli S, Patrignani P. Clinical pharmacology of etoricoxib. Expert Opin Drug Metab Toxicol. 2005; 1: 269-82.
Laine L, Maller ES, Yu C, Quan H, Simon T. Ulcer formation with low-dose enteric-coated aspirin and the effect of COX-2 selective inhibition: a double-blind trial. Gastroenterology. 2004; 127: 395-402.
Lanas A, Garcia-Rodriguez LA, Arroyo MT, Gomol lon F, Feu F, Gonzalez-Perez A, et al. Risk of upper gastrointestinal ulcer bleeding associated with selective cyclo-oxygenase-2 inhibitors, traditional non-aspirin non-steroidal anti-inflammatory drugs, aspirin and combinations. Gut 2006; 55: 1731-8.
Garcia Rodriguez LA, Barreales-Tolosa L. Risk of upper gastrointestinal complications among users of traditional NSAIDs and COXIBs in the general population. Gastroenterology. 2007; 132: 498-506.
Chan FK, Wong VW, Suen BY, Wu JC, Ching JY, Hung LC, et al. Combination of a cyclo-oxygenase-2 inhibitor and a proton-pump inhibitor for prevention of recurrent ulcer bleeding in patients at very high risk: a double-blind, randomised trial. Lancet 2007; 369: 1621-6.