การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังโดยสหวิชาชีพ ณ โรงพยาบาลนางรอง

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 3-4 โดยทีมสหวิชาชีพ ที่คลินิกโรคไตเรื้อรัง แผนกผู้ป่วยนอก วิธีการ: การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ โดยใช้การสนทนากลุ่มในทีมสหวิชาชีพ จำนวน 9 คน เพื่อพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 3-4 การศึกษานำรูปแบบที่ได้ไปปฏิบัติที่คลินิกโรคไตในผู้ป่วย 29 ราย การศึกษาประเมินผลในด้านความรู้ พฤติกรรมการปฏิบัติตัว ความพึงพอใจ และผลลัพธ์ทางคลินิกโดยเปรียบเทียบก่อนและหลังการปรับรูปแบบการดูแลผู้ป่วย โดยใช้ระยะเวลาในการศึกษา 7 เดือน ผลการวิจัย: ปัญหาการใช้ยาที่พบส่วนใหญ่คือ การเก็บรักษายาไม่ถูกต้อง (ร้อยละ 17.65) การรับประทานยาไม่ถูกต้อง (ร้อยละ 14.71)  การแกะเม็ดยาเนื่องจากกล้ามเนื้อมืออ่อนแรง (ร้อยละ 14.71) และผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังยังขาดความรู้ในเรื่องโรค อาหาร ยา และสมุนไพร หลังใช้รูปแบบการดูแลผู้ป่วยโดยการมีส่วนร่วมของสหวิชาชีพ ความรู้เรื่องโรคของผู้ป่วยเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.001) จาก 9.83±2.14 เป็น 12.52 ± 1.47 คะแนน พฤติกรรมในการปฏิบัติตัวเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P=0.002) จาก 46.52 ± 4.42 เป็น 49.41 ± 4.98 คะแนน ความพึงพอใจต่อการรับบริการของผู้ป่วยก็เพิ่มขึ้นเช่นกัน แต่ไม่พบความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติในเรื่องความดันโลหิตขณะหัวใจบีบตัวและคลายตัว (P=0.288, P=0.768 ตามลำดับ) ระดับน้ำตาลในเลือดหลังอดอาหาร (P=0.453) อัตราการกรองของไต (P=0.092) ส่วนค่า serum creatinine (P=0.037) แตกต่างกันอย่างมีอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ อย่างไรก็ตาม หลังการปรับรูปแบบการดูแลผู้ป่วยพบผู้ป่วยที่มีค่าอัตราการกรองของไตดีขึ้น 3 ราย ค่าอัตราการกรองของไตไม่เปลี่ยนแปลง 18 ราย และค่าอัตราการกรองของไตลดลง 8 ราย สรุป: รูปแบบการดูแลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังแบบทีมสหวิชาชีพช่วยให้ผู้ป่วยมีความรู้เรื่องโรคไตและการปฏิบัติตัวเพิ่มขึ้น ซึ่งน่าจะส่งผลช่วยชะลอการเสื่อมของไตและทำให้ผลลัพธ์ทางคลินิกที่ดีขึ้น