การทดสอบการค้นหาอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาโดยใช้เครื่องมือส่งสัญญาณ ที่พัฒนาขึ้นสำหรับโรงพยาบาลมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่งในประเทศไทย

Main Article Content

ณิชารีย์ อินทร์ประสิทธิ์
ปราโมทย์ ตระกูลเพียรกิจ
ทิชา ฤกษ์พัฒนาพิพัฒน์
สุวัฒนา จุฬาวัฒนทล

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อทดสอบการค้นหาอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา (Adverse Drug Reaction; ADR) โดยใช้เครื่องมือส่งสัญญาณที่ดัดแปลงขึ้นสำหรับผู้ป่วยอายุรกรรมของโรงพยาบาลรามาธิบดี วิธีการ: การวิจัยนี้เป็นการศึกษาแบบย้อนหลังโดยการทบทวนเวชระเบียนของผู้ป่วยที่อายุมากกว่า 18 ปี ซึ่งเข้ารับการรักษาใน 4 หอผู้ป่วยอายุรกรรม และเป็นผู้ป่วยที่มีรายงานการเกิด ADR จากระบบติดตาม ADR ประจำปี พ.ศ. 2557  ระบบติดตาม ADR ประกอบด้วยการรายงานโดยสมัครใจร่วมกับการรายงานโดยเภสัชกรคลินิกประจำหอผู้ป่วย ผู้วิจัยเก็บข้อมูลเพื่อทดสอบตัวส่งสัญญาณที่ดัดแปลงขึ้นจากข้อเสนอของ Adverse Drug Reaction Community of Pharmacy Practice (AdCoPT) ซึ่งเป็นชุมชนนักปฏิบัติภายใต้สมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาล (ประเทศไทย) โดยมีการเพิ่มและลดตัวส่งสัญญาณเพื่อใช้ในโรงพยาบาลมหาวิทยาลัย ได้แก่ การตรวจเภสัชพันธุศาสตร์เพื่อติดตามการแพ้ยารุนแรง ตัวส่งสัญญาณคู่ ได้แก่ ยากลุ่ม statin กับ rhabdomyolysis การตรวจติดตามระดับยาที่มีช่วงการรักษาแคบ รวมไปถึงยา voriconazole ที่มี polymorphism ซึ่งสัมพันธ์กับระดับยา ผลการศึกษา: จากรายงาน ADR ของ 4 หอผู้ป่วยอายุรกรรมพบผู้ป่วยจำนวน 118 คน ระบบการติดตาม ADR ที่ใช้อยู่ในปัจจุบันพบ 164 รายงานและจากตัวส่งสัญญาณพบ 197 รายงาน การใช้ตัวส่งสัญญาณพบ ADR เพิ่มขึ้น 34 รายงาน ตัวส่งสัญญาณที่พบบ่อยได้แก่ provisional diagnosis และการระงับการสั่งใช้ยา  คิดเป็น 155 ครั้งและ 65 ครั้งตามลำดับ การทดสอบเภสัชพันธุศาสตร์ของ HLA-B*5801 7 ครั้ง ระดับยา voriconazole ที่สูง 4 ครั้ง ADR ที่พบมากแบ่งตามระบบได้แก่ white cell disorders, skin and appendages disorders และ metabolic and nutritional disorders คิดเป็นร้อยละ 20.2, 17.2 และ 11.6 ตามลาดับ สรุป: การพัฒนาตัวส่งสัญญาณที่สอดคล้องกับ ADR มีประสิทธิภาพเพิ่มมากขึ้นในการค้นหา ADR นำไปสู่การลดความรุนแรงและป้องกัน ADR ต่อไปได้

Article Details

บท
บทความวิจัย
Author Biographies

ปราโมทย์ ตระกูลเพียรกิจ, ภาควิชาเภสัชกรรม คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

ภาควิชาเภสัชกรรม สาขาเภสัชกรรมคลินิก คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

ทิชา ฤกษ์พัฒนาพิพัฒน์, อนุสาขาโรคภูมิแพ้ อิมมูโนวิทยาและโรคข้อ ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล

สาขาวิชาอายุรศาสตร์โรคภูมิแพ้และอิมมูโนวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล

สุวัฒนา จุฬาวัฒนทล, ภาควิชาเภสัชกรรม คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

ภาควิชาเภสัชกรรม สาขาเภสัชกรรมคลินิก คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

References

Lazarou J, Pomeranz BH, Corey PN. Incidence of adverse drug reactions in hospitalized patients. A meta-analysis of prospective studies. JAMA 1998; 279: 1200-5.

Patel TK, Patel PB. Mortality among patients due to adverse drug reactions that lead to hospitalization: a meta-analysis. Eur J Clin Pharmacol 2018; 74: 819-32.

The Uppsala monitoring center. Annual report July 2015-June 2016. [cited Mar 6, 2019]. Available from: www.who-umc.org/media/3081/umc-annual-report-final-version_small.pdf.

Health Product Vigilance Center. Spontaneous reports of adverse drug reactions 2017. [cited Mar 6, 2019]. Available from: thaihpvc.fda.moph.go.th/ thaihvc/Public/News/uploads/hpvc_1_3_4_100797.pdf.

Siltharm C, Pattanaprateep O, Pongcharoensuk P, Jeanpeerapong N, Thavorncharoensap M. Detec tion of adverse drug reaction (ADR)-related hospital admissions: A pilot study using administrative database for ADR monitoring in Thailand. Pharm Sci Asia. 2017;44:142-53.

Inprasit N, Tragulpiankit P, Rerkpattanapipat T. Adverse drug reactions in medicine wards at a large teaching hospital, Thailand [abstract]. Pharmaco epidemiol Drug Saf. 2016;25 Suppl 3:425-6.

Chindavijak B, Tragulpiankit P, Kaojarern S, Pumma ngura C. In-patient adverse drug reaction monitor- ing at the department of medicine, Ramathibodi hospital. Ramathibodi Medical Journal 1996; 19: 17 -24.

Pummangura C, Tragulpiankit P, Kaojaroen S, Wananukul W, Montakantikul P, Luscombe DK, et al. Characteristics of adverse drug reactions and patients at risk in medical wards, Ramathibodi hospital. Pharm Sci Asia. 2003; 30: 25-31.

Meyer-Massetti C, Cheng CM, Schwappach DL, Paulsen L, Ide B, Meier CR, et al. Systematic review of medication safety assessment methods. Am J Health Syst Pharm. 2011; 68: 227-40.

Morimoto T, Gandhi TK, Seger AC, Hsieh TC, Bates DW. Adverse drug events and medication errors: detection and classification methods. Qual Saf Health Care. 2004;13:306-14.

Rozich JD, Haraden CR, Resar RK. Adverse drug event trigger tool: a practical methodology for measuring medication related harm. Qual Saf Health Care. 2003;12:194-200.

Yeesoonpan N, Tragulpiankit P, Kaeratigachakorn W, Uaviseswong T, Ningsananda T, Chaikledkaew U, et al. Detecting adverse drug events by trigger tool at a provincial hospital in Thailand. Thai Journal of Pharmacy Practice 2015; 7: 234-49.

Tragulpiankit P, Ningsananda T, Chindavijak B, Chulavatnatol S, Chaikledkaew U, Yeesoonpan N, et al. The development of trigger tools for drug safety among hospitalized patients in Thailand: phase 1 of multicenter study. Bangkok: Association of Hospital Pharmacy (Thailand); 2013.

World Health Organization. WHO draft guidelines for adverse event reporting and learning systems. Geneva: WHO Document Production Services; 2005.

Inprasit N, Tragulpiankit P, Rerkpattanapipat T. Development of a new trigger tool for adverse drug reaction detection at a large teaching hospital, Thailand [abstract]. Pharmacoepidemiol Drug Saf. 2016;25 Suppl 3:424-5.

Laroche D, Gomis P, Gallimidi E, Malinovsky JM, Mertes PM. Diagnostic value of histamine and tryptase concentrations in severe anaphylaxis with shock or cardiac arrest during anesthesia. Anesth esiology. 2014;121:272-9.

Sukasem C, Jantararoungtong T, Kuntawong P, Puangpetch A, Koomdee N, Satapornpong P, et al. HLA-B (*) 58:01 for allopurinol-induced cutaneous adverse drug reactions: implication for clinical interpretation in Thailand. Front Pharmacol. 2016; 7: 186.

Tassaneeyakul W, Tiamkao S, Jantararoungtong T, Chen P, Lin SY, Chen WH, et al. Association between HLA-B*1502 and carbamazepine-induced severe cutaneous adverse drug reactions in a Thai population. Epilepsia. 2010; 51: 926-30.

The Uppsala Monitoring Center. WHO-ART [online]. 2015 [cited Jun 3, 2019]. Available from: www.who-umc.org/vigibase/services.

World Health Organization Collaborating Centre for Drug Statistics Methodology. Guidelines for ATC classification and DDD assignment 2013. 16th ed. Oslo: World Health Organization Collaborating Centre; 2012.

NCC MERP Index for Categorizing Medication Errors. The National Coordinating Council for Medication Error Reporting and Prevention 2001. [cited May 4, 2019]. Available from: www.nccmerp. org/pdf/indexBW 2001-06-12.pdf.

Jha AK, Kuperman GJ, Teich JM, Leape L, Shea B, Rittenberg E, et al. Identifying adverse drug events: development of a computer-based monitor and comparison with chart review and stimulated volun tary report. J Am Med Inform Assoc. 1998; 5: 305-14.

de Almeida SM, Romualdo A, de Abreu Ferraresi A, Zelezoglo GR, Marra AR, Edmond MB. Use of a trigger tool to detect adverse drug reactions in an emergency department. BMC Pharmacol Toxicol 2017;18:71. doi: 10.1186/s40360-017-0177-y.

Ji HH, Song L, Xiao JW, Guo YX, Wei P, Tang TT, et al. Adverse drug events in Chinese pediatric inpatients and associated risk factors: a retrospec tive review using the Global Trigger Tool. Sci Rep. 2018; 8:2573. doi: 10.1038/s41598-018-20868-2.

Jose J, Rao PG. Pattern of adverse drug reactions notified by spontaneous reporting in an Indian tertiary care teaching hospital. Pharmacol Res 2006 ; 54: 226-33.