ความรู้ ความเชื่อ และพฤติกรรมการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะของประชาชน: การสำรวจภาคตัดขวางในสาธารณรัฐประชาธิปไตย ประชาชนลาว

Main Article Content

Chindaphone Phonlavong
Nantawarn Kitikannakorn

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับยาปฏิชีวนะของประชาชนในเมืองหลวงเวียงจันทน์สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (สปป. ลาว) วิธีการ: การสำรวจแบบภาคตัดขวางใช้แบบสอบถามชนิดตอบด้วยตนเองในตัวอย่างจำนวน 384 ตัวอย่างที่คัดเลือกแบบตามสะดวกมาจากประชาชนในเขต 3 อำเภอของเมืองหลวงเวียงจันทน์ ได้แก่ สีสัตนาค ไชยธานี และสังทอง แบบสอบถามประกอบด้วยคำถามเกี่ยวกับความรู้และความ รับรู้เกี่ยวกับยาปฏิชีวนะ พฤติกรรมการใช้ยาปฏิชีวนะ และแหล่งข้อมูลยาปฏิชีวนะ ผลการวิจัย: ผู้เข้าร่วมประมาณร้อยละ 66 เข้าใจผิดเกี่ยวกับอาการที่สามารถรักษาด้วยยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผล ร้อยละ 74 ทราบว่า ยาปฏิชีวนะสามารถสั่งจ่ายได้โดยแพทย์เท่านั้น ในช่วง 3 เดือนที่ผ่านมา ผู้ตอบประมาณร้อยละ 85 ซื้อยาจากร้านขายยาเพื่อรักษาตนเอง ร้อยละ 76 ได้รับยาปฏิชีวนะเพื่อรักษาอาการป่วยซึ่งส่วนใหญ่เป็นไข้หวัด เจ็บคอ และไอ ตัวอย่างร้อยละ 42 ใช้ยาปฏิชีวนะที่ได้รับจนหมด ตัวอย่างประมาณร้อยละ 18 ทราบถึงอาการไม่พึงประสงค์จากยา ร้อยละ 91 และ 92.6 ของผู้ที่อยู่ในเขตเมืองและชานเมืองรายงานว่า ผู้ให้บริการด้านการดูแลสุขภาพเป็นแหล่งข้อมูลยาปฏิชีวนะที่พบได้บ่อยที่สุด ขณะที่ร้อยละ 94.9 ของตัวอย่างในพื้นที่ชนบทรายงานว่า ญาติหรือคนรู้จักเป็นแหล่งข้อมูลหลัก สรุป: ความเข้าใจผิดเกี่ยวกับการใช้ยาปฏิชีวนะยังคงพบได้มากใน สปป. ลาว แม้ว่าประชาชนจะทราบถึงข้อบ่งใช้ที่เหมาะสมในการใช้ยาปฏิชีวนะ แต่ก็ไม่ได้ปฏิบัติตามข้อกำหนดทางกฎหมายเมื่อซื้อยาและไม่ปฏิบัติตามคำแนะนำบนฉลาก จึงควรปรับปรุงให้มีการปฏิบัติตามคำสั่งใช้ยาอย่างเคร่งครัดและส่งเสริมความรู้เกี่ยวกับการใช้ยาที่เหมาะสมเพื่อป้องกันและลดอุบัติการณ์ของการดื้อยาปฏิชีวนะ

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

1. World Health Organization. Antimicrobial resistance [online]. 2006 [cited Sep 15, 2016]. Available from: www.who.int/mediacentre/factsheets/fs194/en/.

2. Gelband H, Miller-Petrie M, Pant S, Gandra S, Levinson J, Barter D, et al. The state of world's antibiotics [online]. 2015 [cited Sept 15, 2016]. Available from: www.cddep.org/publications/state_ worlds_antibiotics_2015/.

3. Mckee MD, Mills L, Manitous AG. Antibiotics and upper respiratory infection in a diverse community. J Fam Pract 1999; 48: 993-6.

4. Keohavong B. Rational use of the drug: prescribing and dispensing practices at public health facilities in Lao PDR. Pharmacoepidemiol Drug Saf 2006; 15: 344-7.

5. Sihavong A, Lundborg CS, Syhakhang L, Akkha vong K, Tomson G, Wahlstrom R. Antimicrobial self-medication for reproductive tract infections in two provinces in Lao People's Democratic Republic. Sex Transm Infect 2006; 82:182-6.

6. Payungrat M. Health belief model and health care behaviors of middle-aged adults in Pakse city, Champasak Province, Lao People Democratic Republic [online]. 2013 [cited Sep 12, 2015]. Available from: www.journal.msu.ac.th/index.php? page=show_journal_no&no_id=31.

7. Stenson B, Syhakhang L, Eriksson B, Tomson G. Real-world pharmacy: assessing the quality of private pharmacy practice in the Lao People’s Democratic Republic. Soc Sci Med. 2001; 52: 393-404.

8. Akkhavong K, Paphassarang C, Phoxay C, Vonglokham M, Phommavong C, Pholsena S. The Lao People’s Democratic Republic health system review. Health Syst Transit 2014; 4:16-35.

9. World Health Organization. Geneva: WHO multi-country survey reveals a widespread public misunderstanding about antibiotic resistance [online]. 2015 [cited Oct 2, 2016]. Available from: www.who.int/mediacentre/news/releases/2015/antibiotic-resistance/en/

10.Lao Statistics Bureau. Lao: population and demo graphy [online]. 2015 [cited November 19, 2017]. Available from: www.lsb.gov.la/en/Population%20 and%20Demography14.php.

11.Jones CL, Jensen JD, Scherr CL, Brown NR, Christy K, and Weaver J. The health belief model as an explanatory framework in communication research: exploring parallel, serial, and moderated mediation. Health Commun 2015; 30: 566–76.

12. Awad AI, Aboud WA. Knowledge, attitude and practice towards antibiotic use among the Public in Kuwait. PLoS One 2015; 10:e0117910.

13. Pavydè E, Veikutis V, Mačiuliene A, Mačiulis V, Petrikonis K, Stankevičius E. Public knowledge, beliefs and behavior on antibiotic use and self-medication in Lithuania. Int J Environ Res Public Health. 2015; 12: 7002-16.

14. Mazińska B, Struźycka I, Hyyniewicz W. Surveys of public knowledge and attitudes with regard to antibiotics in Poland: Did the European antibiotic awareness day campaigns change attitudes? PLoS One 2017; 12:e0172146.

15. Ling Oh A, Hassali MA, Al-Haddad MS, Syed Sulaiman SA, Shafie AA, Awaisu A. Public knowledge and attitudes towards antibiotic usage: a cross-sectional study among the general public in the state of Penang, Malaysia. J Infect Dev Ctries 2011; 5: 338–47.

16. You JH, Yau B, Choi KC, Chau CT, Huang QR, Lee SS. Public knowledge, attitudes and behavior on antibiotic use: a telephone survey in Hong Kong. Infection 2008; 36: 153–7.

17. Ong S, Nakase J, Moran GJ, Karras DJ, Kuehnert MJ, et al. Antibiotic use for emergency department patients with upper respiratory infections: pres cribing practices, patient expectations, and patient satisfaction. Ann Emerg Med 2007; 50: 213–20.

18. Grigoryan L, Monnet DL, Haaijer-Ruskamp FM, Bonten MJ, Lundborg S, Verheij TJ. Self-medication with antibiotics in Europe: a case for action. Curr Drug Saf 2010; 5: 329–32.

19. McNulty CA, Nichols T, Boyle PJ, Woodhead M, Davey P. The English antibiotic awareness campaigns: did they change the public's knowledge of and attitudes to antibiotic use? J Antimicrob Chemother 2010; 65: 1526–33.

20. Madle G, Kostkova P, Weinberg J. Bugs and drugs on the Web: changes in knowledge of users of a web-based education resource on antibiotic prescribing. J Antimicrob Chemother 2009; 63: 221–3.

21. Phetsuvanh R. Causes of community-acquired bacteremia and pattern of antimicrobial resistance in Vientiane, Laos. Europe PMC Funders Group Author Manuscripts. Am J Trop Med Hyg. 2006; 978–85.