การพัฒนาฉลากยาสำหรับผู้พิการทางสายตา

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อพัฒนาฉลากยาสำหรับผู้พิการทางสายตาโดยใช้ VOICEYE code ซึ่งผู้พิการทางสายตาสามารถใช้โทรศัพท์มือถือสแกนฉลากยาได้ด้วยตนเอง เพื่อให้ได้รับข้อมูลยาบนฉลากยาอย่างครบถ้วน วิธีการ: ผู้วิจัยได้พัฒนาฉลากยาโดยใช้โปรแกรม VOICEYE maker for MS-Word สำหรับภาชนะ 7 ชนิด ได้แก่ กล่องยา ซองยา ขวดยาน้ำทรงกลม ขวดยาน้ำทรงแบน กระป๋องแบ่งยา (เล็ก กลาง และใหญ่) การศึกษาทดสอบการใช้งาน (usability test) ฉลากในผู้พิการทางสายตาที่ตาบอดสนิท ครั้งละ 5 คน และปรับปรุงและพัฒนาฉลากยาให้ได้ตามเป้าหมาย คือ ผู้พิการทางสายตาสแกนฉลากยาได้สำเร็จร้อยละ 100 เวลาในการทำภารกิจ (task time) ไม่เกิน 5 นาทีต่อการสแกน 1 ครั้ง และค่าเฉลี่ยระดับความพึงพอใจต่อฉลากยาที่พัฒนาขึ้นในแต่ละด้านมากกว่า 3.5 คะแนน (จากคะแนนเต็ม 5) หลังจากนั้น นำฉลากไปทดสอบการใช้งานในผู้พิการทางสายตา จำนวน 20 คน เพื่อการประเมินผลสำเร็จในการสแกนฉลากยาโดยใช้โทรศัพท์มือถือ ระยะเวลาในการทำภารกิจ และความพึงพอใจของผู้พิการทางสายตาต่อฉลากยา ผลการวิจัย: ผู้พิการทางสายตาจำนวน 18 คน (ร้อยละ 90) สามารถสแกนฉลากยาสำเร็จ โดยใช้เวลาเฉลี่ยเท่ากับ 3 นาที 8 วินาที (ระยะเวลาเฉลี่ยเพื่อสัมผัสหา VOICEYE code เท่ากับ 3 วินาที การสแกนเท่ากับ 16 วินาที และอ่านข้อความในฉลากยาเท่ากับ 2 นาที 49 วินาที) และค่าเฉลี่ยจำนวนครั้งของการกดอ่านข้อมูลทั้งหมดในฉลากยาเท่ากับ 4 ครั้ง ผู้พิการทางสายตาร้อยละ 96 มีความพึงพอใจระดับมากถึงมากที่สุดต่อฉลากยา ในทุกหัวข้อการประเมิน ได้แก่ ลักษณะของฉลากยา ความสะดวกในการใช้งาน และประโยชน์ที่ได้รับจากฉลากยา มีคะแนนความพึงพอใจเฉลี่ยมากกว่า 3.5 คะแนน สรุป: ฉลากยาที่พัฒนาโดยใช้ VOICEYE code มีความสะดวกและง่ายต่อการใช้งานด้วยตนเองสำหรับผู้พิการทางสายตา ทำให้ได้รับข้อมูลยาบนฉลากอย่างครบถ้วน