การสำรวจสเตียรอยด์ในยาชุดและยาสมุนไพรใน ตำบลบ้านโสก อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์

Main Article Content

อรอนงค์ โสดา
มนตรา ศรีษะแย้ม
อรรถพล รอดแก้ว
จิตศิริน ลายลักษณ์
จิตศิริน ลายลักษณ์
ศศิภาวรรณ มาชะนา

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อสำรวจสเตียรอยด์ที่ปลอมปนในยาชุดและยาสมุนไพรในตำบลบ้านโสก อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์ พร้อมทั้งศึกษาข้อมูลทั่วไปของผู้ใช้ยาดังกล่าว วิธีการ: การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวางในตัวอย่าง 286 ครัวเรือน ในการสำรวจสามารถเก็บตัวอย่างยาได้ 105 ตัวอย่าง จาก 85 ครัวเรือน ยาที่สำรวจได้เป็นยาที่แตกต่างกัน 41 ชนิด ผู้วิจัยเลือกตัวแทนยาที่มีสรรพคุณและลักษณะเหมือนกันทุกประการมาชนิดละ 1 ตัวอย่างแบบสุ่ม ตัวอย่างยาทั้งหมด 41 ชนิด แบ่งเป็นยาชุด 20 ตัวอย่าง และยาสมุนไพร 21 ตัวอย่าง การวิจัยทดสอบการปลอมปนสเตียรอยด์โดยใช้ชุดทดสอบสเตียรอยด์ชนิดอิมมูโนโครมาโตกราฟีของกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ และใช้ High performance liquid chromatography (HPLC) ในการวิเคราะห์ชนิดของสเตียรอยด์ การศึกษาใช้แบบสอบถามในการเก็บข้อมูลของผู้ใช้ยา 100 คนในเรื่องข้อมูลทั่วไปและอันตรายเกี่ยวกับยาที่มีสารสเตียรอยด์ผสมอยู่ ผลการวิจัย: ยาชุด 5 ตัวอย่างมีสเตียรอยด์ปลอมปนคิดเป็นร้อยละ 12.20 ของตัวอย่างยาชุด และยาจากสมุนไพร 41 ตัวอย่างที่นำมาทดสอบ และคิดเป็นร้อยละ 25.00 ของยาชุดทั้งหมด 20 รายการที่นำมาทดสอบ ยาชุดที่พบสเตียรอยด์มีสรรพคุณเป็นยาแก้ปวดเมื่อยทุกตัวอย่าง การศึกษาไม่พบการปลอมปนของสเตียรอยด์ในยาสมุนไพร ผู้ใช้ยา 105 ตัวอย่าง จำนวน 100 ราย มีอายุอยู่ระหว่าง 30-59 ปี (ร้อยละ 61.00) ประกอบอาชีพเกษตรกร (ร้อยละ 55.00) มีรายได้ต่อปีอยู่ระหว่าง 50,000–150,000 บาท (ร้อยละ 41.00) ผู้ใช้ยาไม่ทราบโทษและอันตรายจากการใช้ยาที่มีสเตียรอยด์ปลอมปน (ร้อยละ 96.00) และซื้อยามาใช้จากร้านขายของชำ (ร้อยละ 60.00) สรุป: การปลอมปนสเตียรอยด์ในยาชุดซึ่งประชาชนใช้ยังคงเป็นปัญหาที่พบในพื้นที่วิจัย ดังนั้นการป้องกันและควบคุมยังคงมีความสำคัญและจำเป็นเพื่อจัดการกับปัญหานี้

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

1. Food and Drug Administration. FAD reminds convenience stores and grocery stores to stop selling dangerous Ya-chud that violates the law [online]. 2009 [cited Aug 9, 2016]. Available from: elib.fda.moph.go.th/elib/cgi-bin/opacexe.exe.

2. Wachiratreerat P, Punyasit A. Factors affecting distribution of Ya-Chud with steroids in grocery region of Kok Krua health promoting hospital. Kok Krua Health Promoting Hospital; 2000.

3. Chaiyasothi T, Chuemongkon W, Sumret A, Taruvitayakom C. The primary test on adulteration of steroids in powders, pills, tablets, liquids and capsules in Bangkok communities. Thai Pharm Health Sci J 2014; 9: 151-6.

4. Naetsiri V. Danger of traditional Thai medicines with not registered [online]. 2006 [cited Aug 9, 2016]. Available from: www.fda.moph.go.th/prac/ document/factsheet/drug_boran.pdf.

5. Jamtaweekul J, Thiangthum S, Matapatara W, Chaiyawat C. Method development for determina- tion of dexamethasone and prednisolone in traditional drug by high-performance liquid chro- matography. Bulletin of the Department of Medical Sciences 2015; 57: 157-3.

6. Buchman AL. Side effects of corticosteroid therapy. Journal of Clinical Gastroenterology 2001; 33: 289-94.

7. Klinsoonthorn N, Khemthong T, Nutsatapana C. Quantitative study on adulterated steroids in herbal medicines from area of public health 4, 5. FDA Journal 2012; 19: 31-7.

8. Rajatanavin R, Sooksriwong C, Pongcharoensuk P, Chailurkit L, Tukkiyasatien A. Prevalence of overt manifestation of steroid abusewithout medI- cal indication. Bangkok: Thailand Research Fund; 2007.

9. The National Health Commission office of Thailand. 9th National Health Assembly. [online]. 2016 [cited Feb 8, 2017]. Available from: en.nationalhealth.or.th/nha9.

10. Llolertwit P. Problems and surveillance development process of places and products: The case of steroids drug epidemic. Health System Research Institute Journal 1998; 6: 77-81.

11. Plianbangchang P, Junpratat S, Thongphoem T. Steroid tablet inappropriate selling behavior among drug stores in Muang district, Phitsanulok. Journal of Health Science 2011; 10: 594-601.

12. Hieymhaan S. Survey of steroid in Yachud. Faculty of Pharmacy, KhonKaen University; 1994.

13. Thongyindee A. Quantitative analysis of steroid in Yachud in Amphor Maung Nakhon Pathom by TLC and HPLC [Bachelor’s thesis]. Nakhon Pathom Rajabhat University; 2004.

14. Yamane T. Statistics: An introductory analysis. 3rd ed. New York: Harper and Row; 1973.

15. Harikul Science Company. Steroid test kit in traditional drug [online]. 2013 [cited Jan 12, 2016]. Available from: http://www.nanasupplier.com /harikul/p-158712.

16. Arandorn D, Saelim S, Vitchayavoranan S, Klay- satit A, Dej-adisai S. Study on adulteration of steroids, prednisolone and dexamethasone in Thai traditional medicines in Hat-Yai, Songkhla. Thaksin University Journal 2010; 13: 20-30.

17. Maluangnon K, Korsangruang S, Chairob A, Nopsri T, Jirasakpisarn Y. The survey of Ya-chud in Pathumthani province. Faculty of Pharmacy, Huachiew Chalermprakiet University Journal 2014; 17: 1-14.

18. Booddawong B, Kiatying-Angsulee N, Wanlee- pong K, Boonmanus L, Kadsomboon O, Dokbua J, Pratomnam J, Booncherd C, Plengchai S, Saramonthamasorn P, Pentongdee K. Sources and distribution of unlawful medicines in 8 provinces of Thailand: to inform the public policy change. Isan Journal of Pharmaceutical Sciences. 2016; 11: 260-8.

19. Booddawong B, Yoongthong W. Community empowerment in the management of the problems on inappropriate drugs and health products: case study of Nonkhun district, Sisaket province. Thai Journal of Pharmacy Practice. 2016; 8: 331-343.

20. Charoenphol V. Factors affecting the decision making on the selling of "Yachud" at grocery stores in rural area Muang district, Loei province [independent study]. Chiang Mai University; 1996.

21. Klinsoonthorn N, Khemthong T, Mapradit P. Survey of the quality of herbal medicines in the public health regions 4 and 5. Bulletin of the Department of Medical Sciences 2014; 56: 40-51.