ประสิทธิผลของการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นหลักต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความสามารถในการแก้ปัญหาสำหรับนักศึกษาหลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูงสาธารณสุขศาสตร์ สาขาวิชาเทคนิคเภสัชกรรม

Main Article Content

กมลรัตน์ นุ่นคง
สงวน ลือเกียรติบัณฑิต

บทคัดย่อ

 วัตถุประสงค์: เพื่อ 1) เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความสามารถในการแก้ปัญหาก่อนและหลังการเรียนด้วยกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นหลัก (PBL) 2) ประเมินทักษะการเรียนรู้ของนักศึกษาระหว่างเรียนด้วยกิจกรรมแบบ PBL วิธีการ: กลุ่มตัวอย่าง คือ นักศึกษาหลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูงสาธารณสุขศาสตร์ สาขาวิชาเทคนิคเภสัชกรรม วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดตรัง ชั้นปีที่ 2 จำนวน 19 คน ผู้วิจัยจัดกิจกรรมแบบ PBL ในรายวิชาเภสัชกรรมคลินิกเบื้องต้น หัวข้อการติดตามอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพ และการค้นหาปัญหาอันเนื่องมาจากยาในขั้นตอนการคีย์รายการยา เป็นเวลา 8 สัปดาห์ ๆ ละ 150 นาที รวม 20 ชั่วโมง กิจกรรมการเรียนรู้แบบ PBL มี 7 ขั้นตอน ดังนี้ 1) กลุ่มนักศึกษาทำความเข้าใจโจทย์ปัญหาที่ผู้วิจัยแจกให้ 2) กลุ่มนักศึกษาร่วมกันระบุปัญหาหลักในโจทย์ 3) กลุ่มนักศึกษาระดมสมองเพื่อวิเคราะห์ปัญหาและอภิปรายหาคำอธิบายในแต่ละประเด็นปัญหาโดยอาศัยพื้นความรู้เดิม 4) นักศึกษาในกลุ่มร่วมกันตั้งสมมติฐานเพื่อตอบปัญหาประเด็นต่าง ๆ พร้อมจัดลำดับความสำคัญของสมมติฐาน 5) กลุ่มนักศึกษาประเมินตนเองว่ามีความรู้เรื่องอะไรบ้าง มีเรื่องอะไรที่ยังไม่รู้ และความรู้ที่ต้องใช้เพื่อพิสูจน์สมมติฐาน ในขั้นตอนนี้กลุ่มกำหนดประเด็นการเรียนรู้เพื่อจะไปค้นคว้าหาข้อมูลต่อไป 6) นักศึกษาแต่ละคนค้นคว้าหาข้อมูล 7 วัน และ 7) นักศึกษานำเสนอข้อมูลและสังเคราะห์ข้อมูลเพื่อพิสูจน์สมมติฐานในโจทย์ปัญหา พร้อมสรุปเป็นแนวคิดหรือหลักการทั่วไป ผู้วิจัยทดสอบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความสามารถในการแก้ปัญหาของนักศึกษาก่อนและหลังการเรียนแบบ PBL ด้วยแบบประเมินชนิด MEQ (multiple essay question) อาจารย์ประจำกลุ่มประเมินทักษะการเรียนรู้ของนักศึกษาด้วยการสังเกตพฤติกรรม การวิจัยยังเก็บข้อมูลความคิดเห็นของนักศึกษาต่อกิจกรรมการเรียนรู้แบบ PBL ด้วยแบบสอบถาม การศึกษาประเมินความเหมาะสมของปัจจัยนำเข้า กระบวนการ และผลผลิตในการเรียนรู้แบบ PBL โดยการสัมภาษณ์อาจารย์ประจำกลุ่มทุกรายและการสนทนากลุ่ม ผลการวิจัย: ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความสามารถในการแก้ปัญหาหลังเรียนด้วยกิจกรรมแบบ PBL สูงกว่าระดับก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) ทักษะการเรียนรู้ของนักศึกษาระหว่างกิจกรรมแบบ PBL อยู่ในระดับสูง ความเหมาะสมของกิจกรรมแบบ PBL อยู่ในระดับสูง  ปัจจัยนำเข้า กระบวนการ และผลผลิตในการจัดกิจกรรมแบบ PBL ใน  ทุกด้านมีความพร้อมและความเหมาะสมดี แต่สิ่งที่ต้องปรับปรุง คือ วิทยาลัยควรจัดหาหนังสือและตำราฉบับใหม่ ๆ และปรับปรุงระบบอินเทอร์เน็ต สรุป: กิจกรรมการเรียนรู้แบบ PBL ทำให้ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ความสามารถในการแก้ปัญหาและทักษะการเรียนรู้ของนักศึกษาดีขึ้น อาจารย์ประจำกลุ่มและนักศึกษามีความคิดเห็นต่อกิจกรรมแบบ PBL ว่ามีความเหมาะสมมาก ดังนั้นวิทยาลัยฯ ควรส่งเสริมให้มีการจัดกิจกรรมแบบ PBL ให้มากขึ้นโดยเฉพาะในรายวิชาชีพ

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

1. Praboromarajchanok Institute, Ministry of Public Health. Curriculum of Diploma in public health (pharmacy technique), revised in 2013. Nonthaburi: Ministry of Public Health; 2013.

2. Lekhakula A. PSU medical education resources: problem-based learning [online]. [cited Jan 15, 2015]. Available from: teachingresources.psu.ac. th/document/2548/Le_Kha_Kun/PBL.pdf

3. Thavonwong N. An evaluation of problem-based learning in preclinical courses of doctor of medicine program, Faculty of Medicine, Srinakha- rinwirot University [master thesis]. Bangkok: Srina- kharinwirot University; 2008.

4. Weir JJ. Problem solving is everybody’s problem. Sci Teach 1974; 4:16-8.

5. Cohen J. Statistical power analysis for the behavioral sciences. 2nd ed. Hillsdale (NJ): Lawrence Earlbaum Associates; 1988.

6. Benchawan P, Kuha A. Effects of problem based learning approach on nutrition and nutrient therapy achievement of nursing students in Princess of Naradhiwas University. Journal of Education 2014; 25: 96-109.

7. Strobel J, Barneveld AV. When is PBL more effective: A meta-synthesis of meta-analyses comparing PBL to conventional classrooms. Iinterdisciplinary Journal of Problem-based Learn- ing 2009; 3: 44-58.

8. Galvao TF, Silva MT, Neiva CS, Ribeiro LM, Pereira MG. Problem-based learning in pharma- ceutical education: a systematic review and meta-analysis. The Scientific World Journal 2014, Article ID 578382, doi:10.1155/2014/578382.

9. Sa-ard S. A development and effects of problem-based instruction model using electronic media toward learning achievement and problem solving ability in the students at Nursing Colleges under Praboromarajchanok Institute, Ministry of Public Health [Dissertation]. Bangkok: King Mongkut,s University of Technology North Bangkok; 2010.

10. Choi H. The effects of PBL (problem-based learning) on the metacognition, critical thinking, and problem solving process of nursing students. Taehan Kanho Hakhoe Chi, 2004; 34: 712-21.

11. Kusol K, Wongnart S, Jaraeprapal U. Effect of. problem-based learning on critical thinking skills of nursing students in children and adolescents nursing practicum. Journal of Nursing and Education 2008; 1: 32-45.

12. Koh GCH, Khoo HE, Wong ML, Koh D. The effect of problem-based learning during medical school on physician competency: a systematic review. CMAJ 2008; 178: 34-41.

13.Saramunee K, Arparsrithongsakul S, Poophalee T, Chaiyasong S, Ploylearmsang C Community learning program integrated in PharmD curriculum. Thai Journal of Pharmacy Practice 2015; 7: 206-15.