การพัฒนาโครงการตรวจหาสเตียรอยด์ในยาแผนโบราณด้วยชุดทดสอบสเตียรอยด์: กรณีศึกษาตำบลบ้านสวน อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี

Main Article Content

จริยา อัครวรัณธร
ณัฏฐิญา ค้าผล

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อพัฒนารูปแบบการดำเนินโครงการตรวจหาสเตียรอยด์ในยาแผนโบราณโดยใช้ชุดทดสอบ     สเตียรอยด์ในตำบลบ้านสวน อำเภอเมืองชลบุรีจังหวัดชลบุรี และประเมินผลที่ได้จากการดำเนินโครงการ วิธีการ: ผู้วิจัยชี้แจงต่ออาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ถึงความสำคัญของการตรวจหาสเตียรอยด์พร้อมให้ความรู้เกี่ยวกับอันตรายของสเตียรอยด์ในยาแผนโบราณ จากนั้นระดมความคิดเห็นจากอสม.เพื่อหารูปแบบการประชาสัมพันธ์โครงการให้ประชาชนนำยาแผนโบราณมาตรวจหาสเตียรอยด์ หลังจากนั้นดำเนินการตรวจยาแผนโบราณที่ประชาชนนำมาให้ทดสอบด้วยชุดทดสอบ โครงการดำเนินการเป็นเวลา 1 เดือนระหว่างวันที่ 1-31 พฤษภาคม 2559 การประเมินผลโครงการพิจารณาจากต้นทุนในการดำเนินงานและจำนวนตัวอย่างยาแผนโบราณที่ประชาชนนำมาตรวจสเตียรอยด์  ผลการวิจัย: รูปแบบการให้ความรู้และดำเนินโครงการตรวจสเตียรอยด์ในยาแผนโบราณประกอบด้วย การใช้เสียงตามสาย การใช้ป้ายไฟและป้ายผ้าเพื่อประชาสัมพันธ์โครงการฯ ตลอดจนการแจกแผ่นพับให้ความรู้และใบปลิวประชาสัมพันธ์พร้อมให้ความรู้แก่ประชาชนในชุมชนผ่านทางอสม. ต้นทุนที่เกิดขึ้นจากการดำเนินโครงการระยะเวลา 1 เดือนมีค่า 19,642.13 บาท เป็นต้นทุนภาครัฐ 18,393.79 บาท (ร้อยละ 93.6) และเป็นต้นทุนภาคประชาชน 1,248.34 บาท (ร้อยละ 6.4) โครงการฯ สามารถตรวจพบสเตียรอยด์ในยาแผนโบราณจำนวน 3 ตัวอย่างจากจำนวนตัวอย่างทั้งสิ้น 10 ตัวอย่าง วิธีการประชาสัมพันธ์ที่เข้าถึงประชาชนมากที่สุดในการดำเนินโครงการคือการให้ความรู้และประชาสัมพันธ์ผ่านอสม. สรุป: การจัดทำโครงการตรวจหาสเตียรอยด์ในยาแผนโบราณของตำบลบ้านสวน อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรีควรเน้นการให้ความรู้และประชาสัมพันธ์โครงการผ่าน อสม. ซึ่งเป็นการดำเนินงานที่มีประสิทธิผล ต้นทุนของการดำเนินโครงการต่อการตรวจ 1 ตัวอย่าง เท่ากับ 1,964.21 บาท

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

1. AHFS drug information 1999. Bethesda (MD) : American Society of Health System-Pharmacists, Inc., 1999.

2. Bureau of Drug and Narcotics, Department of Medical Sciences, Ministry of Public Health. Testing results on the contamination of modern medicines in herbal derived medicines. Drug Quality Problems Reporting Center Newsletter 2008; 11: 3-4.

3. Pongchareonsuk P, Chunnguleum K, Thakkinstian A, Rajatanavin R. Direct cost of steroid abuse without medical indications in Thailand. Thai Journal of Hospital Pharmacy 2007; 17 (supp
l) : S10-S16.

4. Rajatanavin R, Sooksriwong C, Pongcharoensuk P, Chailurkit L, Tukkiyasatien A. Prevalence of overt manifestation of steroid abuse without medical indication. Bangkok: Thailand Research Fund; 2007

5. Regional Medical Sciences Center 3, Chonburi, Ministry of Public Health. Annual Report in 2010. Chonburi: Regional Medical Sciences Center 3; 2011.

6. Regional Medical Sciences Center 6 Chonburi, Ministry of Public Health. Service Guides. Chonburi: Regional Medical Sciences Center 3; 2014.

7. Matapatara W, Likitthanaset M. Immunochromato-graphy test kit for detection of dexamethasone and prednisolone in herbal medicinal products. Journal of Health
Sciences 2010; 19: 59-70.

8. Likitthanaset M. Report on laboratory tests: testing of steroid in herbal derived medicines. Nonthaburi: Bureau of Drug and Narcotics, Department of Medical Sciences, Ministry of Public Health; 2013.

9. Phuprasert O, Neungsikhapean P, Sripong L, Sathirapan M, Buranaosot J, Podjanakom K. The detection of steroids in traditional medicines and herbal medicines. Thai Bulletin of Pharmaceutical Sciences 2002; 1, 7-16.

10. Malinee A. The use of traditional medicines within the community at Amphoe Khok Pho, Pattani province [online]. 2011 [cited Jul 10, 2016]. Available from: www.pharmyaring.com/download/ research_apai_pdf.pdf.

11. Bureau of Drug and Narcotics, Department of Medical Sciences, Ministry of Public Health. Annual Report in 2010. Nonthaburi: Ministry of Public Health; 2010.

12. Klinsoonthorn N, Khemthong T, Nutasatapana C. Quantitative study on adulterated steroids in herbal medicines from area of public health 4, 5. FDA Journal 2012; 19: 31-37.

13. Arandorn D, Saelim S, Vitchayavoranan S, Klaysatit A, Dej-adisai S. Study on adulteration of steroids, prednisolone and dexamethasone in traditional Thai medicines in Hat-Yai, Songkhla. Thaksin University Journal 2010; 13: 20-30.

14. Chaiyasothi T, Chuemongkon W, Sumret A, Taruvitayakom C. The primary test on adulteration of steroids in powders, pills, tablets, liquids and capsules in Bangkok communities. Thai Pharma- ceutical and Health Science Journal 2014; 9: 151-6.