รูปแบบการสั่งใช้ยาและปัญหาการใช้ยาบรรเทาอาการปวด และยาเสริมบรรเทาปวดในผู้ป่วยโรคข้อเสื่อม
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษารูปแบบการสั่งใช้ยาและแนวโน้มการเกิดปัญหาการใช้ยาบรรเทาอาการปวดและยาเสริมบรรเทาปวดในผู้ป่วยโรคข้อเสื่อม รวมทั้งความสัมพันธ์ระหว่างปัญหาการใช้ยากับข้อมูลทั่วไปของผู้ป่วย วิธีการ: เป็นการศึกษาเชิงพรรณนา โดยการเก็บและวิเคราะห์ข้อมูลย้อนหลังจากเวชระเบียน ในระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม 2553 ถึง 30 กันยายน 2555 ณ โรงพยาบาลแห่งหนึ่งในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ การวิจัยประเมินปัญหาการใช้ยาและสาเหตุโดยใช้เกณฑ์ที่พัฒนาโดยเครือข่ายงานบริบาลเภสัชกรรมในยุโรป (The Pharmaceutical Care Network Europe: Drug-Related Problem Classifications version 6.2) ผลการวิจัย: ผู้เข้าร่วมการศึกษาทั้งสิ้น 194 ราย เป็นเพศหญิง (ร้อยละ 76.3) อายุเฉลี่ย 62.65 ปี ยาที่มีการสั่งใช้เพื่อบรรเทาอาการปวดมากที่สุด คือ ยากลุ่ม NSAIDs (ร้อยละ 61.5) รองลงมาคือ ยา paracetamol (ร้อยละ 24.8) และยา tramadol (ร้อยละ 13.7) ตามลำดับ รูปแบบยาที่มีการสั่งใช้มากที่สุด คือ ยาเดี่ยวกลุ่ม Selective COX-II inhibitors (ร้อยละ 29.4) ผู้เข้าร่วมการศึกษา 38 คนมีแนวโน้มการเกิดปัญหาการใช้ยา (ร้อยละ 19.6) โดยพบว่ามีแนวโน้มการเกิดอาการไม่พึงประสงค์ต่อระบบทางเดินอาหารมากที่สุด (ร้อยละ 52.4) สาเหตุเนื่องจากผู้ป่วยไม่ได้รับยากลุ่ม Proton Pump Inhibitors (PPIs) ตามคำแนะนำของแนวทางการรักษาโรคข้อเสื่อม รองลงมา คือ การได้รับผลการรักษาจากยาไม่พอ (ร้อยละ 42.6) เนื่องจากได้รับยา tramadol ในช่วงเวลาที่ห่างกันเกินไป การศึกษาพบว่าอายุ (r = 0.22, p <0.05) จำนวนโรคร่วม (r = 0.81, p <0.05) และชนิดของยา ( p <0.05) ที่ได้รับมีความสัมพันธ์กับแนวโน้มการเกิดปัญหาการใช้ยาอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ สรุป: ผลการศึกษาทำให้ข้อมูลเกี่ยวกับรูปแบบการสั่งใช้ยาและสาเหตุของปัญหาการใช้ยาบรรเทาอาการปวดและยาเสริมบรรเทาปวดที่สามารถเกิดขึ้นได้ในผู้ป่วยโรคข้อเสื่อม ผลการวิจัยสามารถนำพัฒนาแนวทางการให้บริบาลทางเภสัชกรรมผู้ป่วยโรคข้อเสื่อมในโรงพยาบาลเพื่อช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของการรักษาและช่วยลดและป้องกันปัญหาการใช้ยาในผู้ป่วยกลุ่มนี้ต่อไป
Article Details
ผลการวิจัยและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความถือเป็นความคิดเห็นและอยู่ในความรับผิดชอบของผู้นิพนธ์ มิใช่ความเห็นหรือความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ หรือคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ทั้งนี้ไม่รวมความผิดพลาดอันเกิดจากการพิมพ์ บทความที่ได้รับการเผยแพร่โดยวารสารเภสัชกรรมไทยถือเป็นสิทธิ์ของวารสารฯ
References
2. Breivik H and et al. Survey of chronic pain in Europe: Prevalence, impact on daily life, and treatment. Eur J Pain. 2006; 10: 287-333.
3. Saastamoinen P, Leino-Arjas P, Laaksonen M, Lahelma E. Socio-economic differences in the prevalence of acute, chronic and disabling chronic pain among ageing employees. Pain. 2005; 114: 364-71.
4. Thaneerat A and et al. Pain and management of pain in chronic non-cancer pain patients with musculoskeletal disorders. Songkla Med J. 2008; 26: 25-36.
5. ราชวิทยาลัยแพทย์ออร์โธปิดิกส์แห่งประเทศไทย. แนวปฏิบัติการดูแลรักษาโรคข้อเข่าเสื่อม พศ. 2553. กรุงเทพฯ: ราชวิทยาลัยแพทย์ออร์โธปิดิกส์แห่งประเทศไทย; 2553.
6. National Institute for Health and Clinical Excellence (NICE). Osteoarthritis guidelines [online] 2010. [cited 2012, Jan]. Available from: http://guidance.nice.org.uk/CG96.
7. The American Pain Society. Principal of analgesic use in the treatment of acute and cancer pain. 4th ed. Illinois: The International Association for the Study of Pain; 2004.
8. Zhang W, Jones A, Doherty M. Does paracetamol (acetaminophen) reduce the pain of osteoarthritis?: a meta-analysis of randomized controlled trials. Ann Rheum Dis. 2004; 63: 901-7.
9. Lee C and et al. A comparison of the efficacy and safety of nonsteroidal antiinflammatory agents versus acetaminophen in the treatment of osteoarthritis: a meta-analysis. Arthritis & Rheumatism 2004; 51: 746-54.
10. Manchikanti L, Manchikanti K, Pampati V, Cash K. Prevalence of side effects of prolonged low or moderate dose opioid therapy with concomitant benzodiazepine and/or antidepressant therapy in chronic non-cancer pain. Pain Phys. 2009; 12: 45-9.
11. Ernst ME, Lyer SS, Doucette WR. Drug-related problems and quality of life in arthritis and low back pain sufferers. Val Health 2003; 6: 135-40.
12. Mcdermott M, Smith B, Elliott A, Bond C, Hannaford P, Chambers W. The use of medication for chronic pain in primary care, and the potential for intervention by a practice-based pharmacist. Fam Prac. 2005; 23: 46-52.
13. Kanjanarat P, Winterstein A, Johns T, Hatton R, Gonzalez-Rothi R, Segal R. Nature of preventable adverse drug events in hospitals. Am J Health Syst Pharm. 2003; 60: 1750-9.
14. Brvar M, Fokter N, Bunc M, Mozina M. The frequency of adverse drug reaction related admissions according to method of detection, admission urgency and medical department specialty. BMC Clin Pharmacol. 2009; 9-12.
15. Furlan AD, Sandoval JA, Mailis-Gagnon A, Tunks E. Opioids for chronic noncancer pain: A meta-analysis of effectiveness and side effects. Can Med Assoc J. 2006; 174: 1589-94.
16. Deshpande A, Furlan A, Mailis-Gagnon A, Atlas S, Turk D. Opioids for chronic low-back pain. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2007; 3: 49-59.
17. Grahmann PH, Jackson KC,2nd, Lipman AG. Clinician beliefs about opioid use and barriers in chronic nonmalignant pain. J Pain & Pallia Care Pharmacother. 2004; 18: 7-28.
18. Pharmaceutical Care Network Europe Foundation. Classification for Drug related problems V 6.2. [online]. 2010. [cited 2012, January]. Available from: http://www.pcne.org/sig/drp/documents/drp/ PCNE%20classification%20V6-2.pdf.
19. Chang J and et al. Impact of disease severity and gastrointestinal side effects on the health state preferences of patients with osteoarthritis. Arthri & Rheu. 2005; 52: 2366–75.
20. Cuevas V, Briz E, Chorro M. Pharmacist intervention reduces gastropathy risk in patients using NSAIDs: On behalf of the NSAID induced Gastropathy Prevention Programme Group. Pharm World Sci. 2008; 30: 947-54.
21. McCracken LM, Hoskins J, Eccleston C. Concerns about medication and medication use in chronic pain. J Pain. 2006; 7: 726-34.
22. Palos GR, Mendoza TR, Cantor SB, Aday LA, Cleeland CS. Perceptions of analgesic use and side effects: What the public values in pain management. J Pain & Symp Manage. 2004; 28: 460-73.