การค้นหาเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาโดยใช้เครื่องมือส่งสัญญาณ ของโรงพยาบาลประจำจังหวัด ประเทศไทย

Main Article Content

น่ารัก ยี่สุ่นแป้น
ปราโมทย์ ตระกูลเพียรกิจ
วรรณี กีรติเตชากร
ทิฆัมพร เอื้อวิเศษวงศ์
ธิดา นิงสานนท์
อุษา อุษา ฉายเกล็ดแก้ว
บุษบา จินดาวิจักษณ์
สุวัฒนา จุฬาวัฒนทล
สมาชิกทีมนำ AdCoPT3

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อประเมินการใช้เครื่องมือส่งสัญญาณของเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา (Adverse Drug Events; ADEs) ที่ดัดแปลงจากเครื่องมือของนักวิจัยในประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งประกอบด้วยตัวส่งสัญญาณ 24 ชนิดสำหรับค้นหาความถี่และลักษณะของ ADEs ของผู้ป่วยในโรงพยาบาล  วิธีการวิจัย: การวิจัยนี้เป็นการศึกษาแบบสังเกตย้อนหลังโดยทบทวนเวชระเบียนของผู้ป่วยในหอผู้ป่วยอายุรกรรมทุกราย ณ โรงพยาบาลประจำจังหวัดแห่งหนึ่งในเขตภาคกลาง ระหว่างเดือนมกราคมถึงเมษายน พ.ศ. 2554 เภสัชกรผู้วิจัยเก็บข้อมูลโดยการทบทวนเวชระเบียนอย่างเป็นระบบเพื่อตรวจหาตัวส่งสัญญาณ หากพบตัวส่งสัญญาณ ผู้วิจัยประเมินว่า ผู้ป่วยเกิด ADEs หรือไม่ ผลการวิจัย: จากเวชระเบียนจำนวน 300 ฉบับ พบตัวส่งสัญญาณ 344 ครั้ง จากตัวส่งสัญญาณ 13 ชนิด โดย 47 ครั้งของการพบตัวส่งสัญญาณแสดงถึง ADEs จำนวน 33 เหตุการณ์ในผู้ป่วย 31 คน คิดเป็นอัตราการเกิด ADEs ร้อยละ 11.0 ของจำนวนครั้งของการรักษาตัวในโรงพยาบาล (95% CI 7.1-14.6) หรือ 26.3 ครั้งต่อ 1,000 วันนอน (95% CI 17.3-35.3) จำนวน ADEs ที่ป้องกันได้มี 12 เหตุการณ์ คิดเป็นร้อยละ 36.4 (95%CI 19.6-53.2)  ADEs 24 เหตุการณ์ (ร้อยละ 72.7 ของ ADEs ทั้งหมด)  เป็นสาเหตุของการเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล ADEs 25 เหตุการณ์ (ร้อยละ 75.8 ของ ADEs ทั้งหมด) มีความรุนแรงระดับ F (ทำให้เกิดอันตรายชั่วคราวที่ทำให้ผู้ป่วยต้องเข้ารับการรักษาหรือทำให้อยู่โรงพยาบาลนานขึ้น) กลุ่มยารับประทานลดน้ำตาลในเลือดและอินซูลิน เป็นกลุ่มยาที่พบอันดับแรกที่ทำให้เกิด ADEs โดยพบ 10 เหตุการณ์จาก 33 เหตุการณ์ (คิดเป็นร้อยละ 30.3) อาการแสดงของ ADEs ที่พบมากที่สุด คือ ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ พบ 10 เหตุการณ์ คิดเป็นร้อยละ 30.3 สรุป: ควรมีการปรับเปลี่ยนตัวส่งสัญญาณให้เหมาะสมกับลักษณะการเกิด ADEs ที่พบโดยการใช้ตัวส่งสัญญาณมากกว่า 1 ชนิดร่วมกัน และการใช้ตัวส่งสัญญาณที่สอดคล้องกับรูปแบบการใช้ยาและการปฏิบัติงานในสถานพยาบาลนั้น ๆ การศึกษาแสดงให้เห็นว่า เครื่องมือส่งสัญญาณที่นำมาใช้มีแนวโน้มเพิ่มประสิทธิภาพในการค้นหา ADEs และควรมีการพัฒนาเครื่องมือส่งสัญญาณให้เหมาะสมสำหรับผู้ป่วยในประเทศไทยต่อไป

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

1. Morimoto T, Gandhi T, Seger A, Hsieh T, Bates D. Adverse drug events and medication errors: detection and classification methods. Qual Saf Health Care. 2004; 13: 306-14.

2. Neberker JR, Barach P, Samore MH. Clarifying adverse drug events: a clinician’s guide to terminology, documentation, and reporting. Ann Intern Med. 2004; 140: 795-801.

3. Pummangura C. Adverse drug events: definitions, epidemiology, assessment and management. In: Chulavatnatol S, Suksomboon N, editors. Advance in pharmaceutical care and pharmacotherapeutics 2. Bangkok: Prachachon Company; 2003. p. 226-41.

4. Tragulpiankit P. Nature of preventable adverse drug events: challenges and potential strategies for improvement. In: Chulavatnatol S, Suksom- boon N, editors. Advance in pharmaceutical care and pharmacotherapeutics 2. Bangkok: Pracha- chon Company; 2003. P. 244-57.

5. Resar RK, Rozich JD, Classen D. Methodology and rationale for the measurement of harm with trigger tools. Qual Saf Health Care. 2003; 12: ii39-ii45.

6. Institute for Health Care Improvement. IHI global trigger tool for measuring adverse events. 2010 [cited 2010 June 8]. Available from: URL: http://www.ihi.org/IHI/Topics/PatientSafety/SafetyGeneral/Tools/IHIGlobalTriggerToolforMeasuringAEs.htm.

7. Meyer-Massetti C, Cheng CM, Schwappach DL, Paulsen L, Ide B, Meier CR, et al. Systematic review of medication safety assessment methods. Am J Health Syst Pharm. 2011; 68: 227-40.

8. Yaemphaka B. Pharmacist’s prescription screening program to detect adverse drug reactions. [master thesis]. Bangkok: Mahidol University; 2000.

9. Yothapitak J, Songsiripun R. Use of trigger Tool to discover adverse events. In: Suansanae T, Chindavijak B, editors. Important steps to professionalism: hospital pharmacists. Bangkok: Pikhanee Limited Partnership; 2009. p. 140-54.

10. Suksanan P. The case study of using kayexalate prescribing as indicators for hyperkalemia among in-patients (abstract). In: Suansanae T, Chindavijak B, editors. Important steps to professionalism: hospital pharmacists. Bangkok: Pikhanee Limited Partnership; 2009. p. 239.

11. Piromrat I, Wongwuttanasatian J, Tragulpiankit P. Using trigger tools for discovering drug related risks. (abstract). The 11th HA National Forum; 2010 Mar 9-12; Bangkok; 2010.

12. Tragulpiankit P, Wanichsampan S, Piyaratanawat W. Trigger tools & adverse drug events. 12th National HA Forum. [online]. 2011 [cited 2011 Oct 4]. Available from: URL: http://www.hamember .com /km_f12/py.html.

13. Tragulpiankit P, AdCoPT working team. An introduction of ADR’s community practice in Thailand. Poster session presented at: 22nd Federation of Asian Pharmaceutical Associations Congress (FAPA2008); 2008 November 7-10; Singapore.

14. Tragulpiankit P, AdCoPT working team. Training course for improvement of Thai ADR monitoring and reporting. Poster session presented at: 22nd Federation of Asian Pharmaceutical Associations Congress (FAPA2008); 2008 November 7-10; Singapore.

15. Tragulpiankit P, AdCoPT working team. Improvement of ADR Monitoring and reporting by ADRs Community of Pharmacy Practice in Thailand. Drug Safety (abstract). 2009; 32: 923

16. Tragulpiankit P, Ningsananda T, Chindavijak B et al. The development of trigger tools for drug safety among hospitalized patients in Thailand: phase 1 of multicenter study. [research report]. Bangkok: 3The Association of Hospital Pharmacy (Thailand), 2013.

17. Yeesoonpan N, Tragulpiankit P, Ningsananda T, AdCOPT working team. The pilot study of evaluation of IHI ADE trigger tool in Thai hospitalized patients: multicenter study (Abstract). Pharmacoepidermiol Drug Saf. 2011; 20: 349.

18. NCC MERP Index for Categorizing Medication Errors. The National Coordinating Council for Medication Error Reporting and Prevention [online]. 2001. [cited 2010 July 10]. Available from: URL: http://www.nccmerp.org/pdf/indexBW 2001-06-12.pdf.

19. Rozich J, Haraden C, Resar R. Adverse drug event trigger tool: a practical methodology for measuring medication related harm. Qual Saf Health Care. 2003; 12: 194–200.

20. Naranjo CA, Busto U, Sellers EM, Sandor P, Ruiz I, Roberts EA, et al. A method for estimating the probability of adverse drug reactions. Clin Pharmacol Ther. 1981; 30: 239-45.

21. Schumock GT, Thornton JP. Focusing on the preventability of adverse drug reactions. Hosp Pharm. 1992; 27: 538.

22. Hug BL, Witkowski D, Sox CM, Keohane CA, Seger DL, Yoon C, et al. Adverse drug events rates in six community hospitals and the potential impact of computerized physician order entry for prevention. J Gen Intern Med. 2009; 25: 31-8.

23. Franklin BD, Birch S, Schachter M, Barber N. Testing a trigger tool as a method of detecting harm from medication errors in a UK hospital: a pilot study. Int J Pharm Pract. 2010; 18: 305-11.

24. Kanjanarat P, Winterstein A, Johns T, Hatton R, Gonzalez-Rothi R, Segal R. Nature of preventable adverse drug events in hospitals: a literature review. Am J Health-Syst Pharm. 2003; 60: 1750-9.