ผลกระทบทางสุขภาพจากการใช้พาราควอตและแนวทางจัดการความเสี่ยง กรณีศึกษา ตำบลปงสนุก อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน

Main Article Content

พันธ์เทพ เพชรผึ้ง

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อประเมินผลกระทบทางสุขภาพจากการใช้พาราควอตในการเกษตรและจัดทำโครงการนำร่องเพื่อจัดการความเสี่ยงโดยใช้กลไกแบบมีส่วนร่วมของชุมชน วิธีการวิจัย: การวิจัยนี้เป็นการศึกษาเชิงวิเคราะห์แบบตัดขวางซึ่งเก็บข้อมูลจากเกษตรกรผู้ใช้พาราควอตในการเกษตร 147 คนที่เลือกมาอย่างสุ่มจากทั้งหมด 220 คนในตำบลปงสนุก อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน การเก็บข้อมูลผลกระทบทางสุขภาพและพฤติกรรมการป้องกันอันตรายใช้การสัมภาษณ์ตามแบบบันทึกข้อมูลที่พัฒนาขึ้น ผู้วิจัยพัฒนาแนวทางจัดการความเสี่ยงแบบมีส่วนร่วมกับชุมชน โดยใช้มาตรการการลดปริมาณการใช้พาราควอต ผลการวิจัย: เกษตรกรร้อยละ 54.4 รายงานว่าเกิดผลกระทบทางลบต่อสุขภาพจากการใช้พาราควอต โดยร้อยละ 41.5 เกิดผิวหนังอักเสบ ร้อยละ 17.0 เกิดอาการตาอักเสบ ร้อยละ 6.8 เกิดภาวะหายใจลำบากหรือไอ ร้อยละ 12.2 เกิดอาการคลื่นไส้อาเจียน ร้อยละ 2.0 เล็บมีลักษณะผิดรูป และร้อยละ 12.9 เกิดอาการเวียนศีรษะ เพศชายรายงานว่ามีผลกระทบต่อสุขภาพมากกว่าเพศหญิง 2.5 เท่าตัว (odds ratio = 2.50; 95%CI=1.1-5.7, p=0.039)  ปริมาณการใช้พาราควอตในไร่ข้าวโพดสำหรับเลี้ยงสัตว์ในช่วงฤดูฝนที่เพิ่มขึ้นทุก 1 ลิตรสัมพันธ์กับโอกาสเกิดผลกระทบต่อสุขภาพ 1.03 เท่า (odds ratio = 1.03; 95%CI= 1.00-1.06, p=0.039) การไม่สวมหน้ากากปิดปากปิดจมูกหรือสวมเป็นครั้งคราว สัมพันธ์กับการเพิ่มโอกาสเกิดผลกระทบ 6.03 เท่าตัว (95%CI = 2.55-14.26, p<0.001) การไม่สวมถุงมือหรือสวมเป็นครั้งคราวเพิ่มโอกาสเกิดผลกระทบ 3.80 เท่าตัว (95%CI = 1.70-8.52, p<0.001) ชุดและอุปกรณ์ป้องกันที่เกษตรกรมักปฏิเสธการใส่เรียงลำดับจากมากไปน้อยดังนี้ ผ้ายางคลุมตัว แว่นกันสารเคมี ถุงมือ หน้ากากปิดปากปิดจมูก และเสื้อแขนยาว (ร้อยละ 67.4, 53.1, 8.8, 6.1, และ 2.0 ตามลำดับ)  สำหรับโครงการนำร่องเพื่อจัดการความเสี่ยงที่ชุมชนมีส่วนร่วมในการศึกษานี้คือ การใช้น้ำหมักจุลินทรีย์ผสมเพื่อลดปริมาณการใช้พาราควอตในการกำจัดวัชพืช และการลดพื้นที่ปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ สรุป: ผลกระทบทางสุขภาพเกือบครึ่งหนึ่งเกิดที่ผิวหนัง การใช้พาราควอตปริมาณมากเกิดจากการทำไร่ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ การใช้น้ำหมักชีวภาพทดแทนพาราควอตบางส่วนในการกำจัดวัชพืชและการลดพื้นที่ปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์อาจจะเป็นมาตรการสำคัญที่จะช่วยลดผลกระทบทางสุขภาพได้

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

1. Agricultural Regulatory Office, Department of Agriculture. Summary report on the import of dangerous substances for agriculture uses [online]. 2014 [cited 2015 Feb 24]. Available from: URL: http://www.doa.go.th/ard/FileUpload/Hazzard/ StatisticsHazardTop57.pdf

2. Wananukul W, Sriapha C, Tongpoo A, Sadabthammarak U, Wongvisawakorn S, Kaojarern S. 2007. Human poisoning in Thailand: The Ramathibodi Poison Center’s experience (2001–2004). Clin Toxicol 45:582-8.

3. UNEP. 1999. PIC CIRCULAR X-December 1999. Interim Secretariat for the Rotterdam Convention on the Prior Informed Consent Procedure for Certain Hazardous Chemicals and Pesticides in International Trade. United Nations Environment Programme. [online]. 1999 [cited 2015 Feb 21]. Available from: URL: http://www.pic.int/en/Circular/ CIRC10EN.pdf.

4. Nan Agriculture Office. Knowledge on innovation for reducing the use of pesticides in growing corn at Banluang district, Nan province [online]. 2014 [cited 2015 Feb 24]. Available from: URL: http:/ /www.nan.doae.go.th/lamyaj2557/bl2557.2.pdf.

5. Sanannam A, Tartrakoon W. Potential study of semi-bio pig production for small-scale farmer application. Journal of Community Development Research 2010; 3: 55-64.

6. Krejcie RV, Morgan DW. Determining sample size for research activities. Educ Psychol Meas 1970; 30: 607-10.

7. Bureau of Occupational and Environmental Diseases, Department of Disease Control, Ministry of Public Health. Handbook on the provision of occupational health services for health workers: clinics for farmers. The Agricultural Co-operative Federation of Thailand, Limited; 2013.