ความชุกและลักษณะของร้านชำที่จำหน่ายยาปฏิชีวนะในเขตอำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง

Main Article Content

อารีรัตน์ คุณยศยิ่ง

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความชุกและลักษณะของร้านชำที่จำหน่ายยาปฏิชีวนะในเขตอำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง วิธีการวิจัย: งานวิจัยนี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวางโดยเก็บข้อมูลจากร้านชำ 155 ร้านที่เลือกอย่างสุ่มแบบแบ่งชั้น จากร้านชำทั้งหมดในอำเภอ 248 ร้าน ผู้วิจัยเก็บข้อมูลจากร้านชำตัวอย่างทุกร้านร่วมกับเจ้าหน้าที่ของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพสต.) และอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) โดยการสัมภาษณ์ผู้ประกอบการและสำรวจสินค้าในร้านด้วยแบบบันทึกข้อมูลที่สร้างขึ้นในการวิจัยนี้ ผลการวิจัย: ร้านชำในอำเภอวังเหนือ ร้อยละ 21.9 จำหน่ายยาปฏิชีวนะ ร้านชำที่จำหน่ายยาปฏิชีวนะร้อยละ 53.0 ได้ยาดังกล่าวมาจากร้านขายยา เจ้าของร้านชำร้อยละ 76.5 กล่าวว่า รายการยาปฏิชีวนะที่คัดเลือกและจำหน่าย มาจากตัวยาที่ลูกค้ามาถามหาบ่อย และแนะนำให้เอามาจำหน่าย  รายการยาส่วนใหญ่เป็นกลุ่มยาที่ผู้บริโภครู้จักคุ้นเคยทั้งผ่านสื่อโฆษณาต่าง ๆ และการบอกต่อ  การวิจัยพบว่า การมี/ไม่มียาปฏิชีวนะในร้านชำไม่สัมพันธ์กับปัจจัยที่ศึกษาทั้งระยะห่างระหว่างร้านชำกับโรงพยาบาล  จำนวนปีที่เปิดร้าน รวมถึงการผ่านการอบรมผู้ประกอบการร้านชำที่จัดโดยหน่วยงานสาธารณสุข สรุป: ร้านชำในเขตอำเภอวังเหนือประมาณ 1 ใน 5 มีการจำหน่ายยาปฏิชีวนะ แสดงว่า การจำหน่ายยาปฏิชีวนะโดยร้านชำยังคงเป็นปัญหาที่สำคัญที่ก่อให้เกิดการใช้ยาอย่างไม่สมเหตุสมผล

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

1. Charoenphand V. Factor affecting the decision making on the selling of Yachud at groceriy stores in rural area, Muang district, Loei Province. [Master thesis]: Chiangmai Chainagmai University; 1996.

2. Tomacha N. Problematic drugs in communities and solution: data from 13 provinces confirmed the risk from the availability of problematic drugs. Ya-wipak 2013; 5: 10-12, [online]. 2013 [cited 2014 Oct 20]. Available from: URL: www.thaidrugwatch. org/download/series/series17.pdf

3. Sringern-Yuang L, Hongvivatana T, Pradubmook P. Village drug provision profile in community. Health System Research Journal. 1994; 2: 182-91.

4. The Medical News: Wongkarnpat. Antibiotics and health of Thais. [online]. 2014 [cited 2014 Oct 20]. Available from: URL: https://www.wongkarnpat.com /viewya.php?id=209#.VZiUHPntmkp.

5. National Antimicrobial Resistance Surveillance Center of Thailand. Antibiogram: percentage of susceptible bacteria, 46 hospitals, Jan - Dec 2013. [online]. 2014 [cited 2015 Jun 20]. Available from: URL: https://narst.dmsc.moph.go.th/antibiograms .html.

6. Krejcie RV, Morgan DW. Determining sample size for research activities. Educ Psychol Meas 1970; 30: 607-10.

7. Poophalee T, Arpasrithongsakul S, Yingyoud W, Saengsuwan T, Ammart L. Groceries development model with community involvement in Phon Sung Subdistrict, Sakon Nakhon. Food and Drug Administration Journal 2014; 21: 57-63.