การประเมินการปฏิบัติตามกฎกระทรวงว่าด้วยการอนุญาตและการกำหนดสถานที่ อุปกรณ์ และวิธีปฏิบัติทางเภสัชกรรมชุมชนของร้านขายยาแผนปัจจุบันในจังหวัดลำพูน

Main Article Content

อินทริยา อินทพันธุ์

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : เพื่อประเมินการปฏิบัติตามกฎกระทรวงว่าด้วยการอนุญาตและการกำหนดสถานที่ อุปกรณ์ และวิธีปฏิบัติทางเภสัชกรรมชุมชน พ.ศ.2556    ของร้านขายยาแผนปัจจุบัน (ขย.1) ในจังหวัดลำพูน วิธีการวิจัย : พนักงานเจ้าหน้าที่ที่มีหน้าที่ตรวจเฝ้าระวังร้านขายยาสัมภาษณ์ผู้รับอนุญาตขายยาแผนปัจจุบันเพื่อรวบรวมความคิดเห็นต่อการปฏิบัติตามกฎกระทรวงฯ โดยใช้แบบสำรวจที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น  และตรวจประเมินร้านขายยาแผนปัจจุบัน 72 แห่ง ด้วยแบบประเมินตามกฎกระทรวงฯ ผลการวิจัย : ร้านขายยาแผนปัจจุบันในจังหวัดลำพูนเกือบทุกร้าน (ร้อยละ 98.61) ทราบ  และร้อยละ 93.06 เห็นด้วยกับกฎกระทรวงฯ  ร้านขายยาร้อยละ 55.56 กล่าวว่า ตนสามารถปฏิบัติได้ตามหลักเกณฑ์ทั้งหมดในกฎกระทรวง ร้านขายยา ร้อยละ 44.44 สามารถปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ได้บางส่วน  ร้านขายยาร้อยละ 54.17 คาดว่าจะสามารถปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ได้ทั้งหมดภายใน 2 ปี  ผลการตรวจประเมิน พบว่า ร้านขายยาแผนปัจจุบันมากกว่าร้อยละ 95 ได้มาตรฐานตามเกณฑ์ด้านภาพรวมสถานที่ขายยา 7 ข้อจากทั้งหมด 9 ข้อ  ร้านยาร้อยละ 45.83 สามารถควบคุมสภาวะแวดล้อมในร้านให้เหมาะสมต่อการรักษาคุณภาพผลิตภัณฑ์ยา ร้านขายยามากกว่าร้อยละ 95 มีการจัดสัดส่วนของพื้นที่ได้มาตรฐานตามเกณฑ์ 2 จาก 6 ข้อ ร้านยาน้อยกว่าครึ่งทำได้ตามเกณฑ์ที่เหลืออีก 4 ข้อในด้านการจัดสัดส่วนพื้นที่ ในด้านป้ายและอุปกรณ์ต่างๆ ร้านขายยาแผนมากกว่าร้อยละ 90) ทำได้มาตรฐานตามเกณฑ์ 2 จาก 6 ข้อ ร้านยาร้อยละ 65-76 ทำได้ตามเกณฑ์อีก 3 ข้อในด้านนี้  ร้านขายยาเพียง 11 แห่ง (ร้อยละ 15.28) มีอุปกรณ์ครบถ้วนตามที่กฎหมายกำหนด ส่วนใหญ่ไม่มีที่วัดส่วนสูงและอุปกรณ์ดับเพลิง มาตรฐานในด้านนี้มีร้านยาผ่านน้อยเนื่องมาจากเกณฑ์ด้านนี้เป็นเกณฑ์ใหม่ที่เพิ่มเติมขึ้นมาจากกฎกระทรวงฉบับเดิม และเกิดจากปัญหาด้านโครงสร้างสถานที่เดิมและเรื่องงบประมาณในการปรับปรุงสถานที่ ส่วนในด้านการปฏิบัติตามวิธีปฏิบัติทางเภสัชกรรมชุมชน ร้านขายยากว่าร้อยละ 85 ปฏิบัติผ่านมาตรฐาน 4 ข้อจากทั้งหมด 6 ข้อ  ร้านยาน้อยกว่าร้อยละ 50 มีแบบบัญชีต่างๆ และมีซองสำหรับบรรจุยาที่มีข้อมูลครบถ้วนตามที่กฎหมายกำหนด สรุป : ร้านขายยาแผนปัจจุบันในจังหวัดลำพูน สามารถปฏิบัติตามกฎกระทรวงฯ ในหลายเกณฑ์ แต่ยังมีประเด็นที่ต้องพัฒนาอีกมากในหลายเกณฑ์ พนักงานเจ้าหน้าที่ควรจัดการชี้แจงรายละเอียดของกฎกระทรวง ประกาศกระทรวงสาธารณสุข และส่งคืนข้อมูลการประเมินให้กับผู้รับอนุญาตขายยาแผนปัจจุบัน พร้อมทั้งให้คำปรึกษา ตลอดจนการตรวจเยี่ยมแนะนำร้านขายยาแต่ละแห่งในการปรับปรุงให้ได้หลักเกณฑ์ของกฎหมาย

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

1. Drug Act, B.E. 2510 and its amendments. In: Chaisomritchoke ST, Sriwiriyanuparp W, Rutjanathamrong P, Insri N, editors. Code of laws for pharmacists. Bangkok: Usa publishing; 2011.

2. Public health ministerial rule in 2013 on license application and licensing of modern drug selling. Royal gazette No. 130, Part 126A (Dec 27, 2013).

3. Public health ministerial declaration in 2014 on the requirement of premises, instruments, and good pharmacy practice in selling establishments of modern drugs according to the Drug Act. Royal gazette No. 131, Part 223D (supplement) (Nov 5, 2014).

4. Bureau of Drug Control. Evaluation form of type 1 pharmacies. [online]. 2014 [cited 2015 Jan 5]. Available from:URL:http://drug.fda.moph.go.th/zone _service/ser060.asp.

5. Lamphun Provincial Public Health Office. Directory of type 1 pharmacies in Lamphun at Oct 1, 2013. Lamphun: Lamphun Provincial Public Health Office; 2013.

6. Kaew-on P, Lerkiatbundit S, Saengcharoen W. Is there any difference in the quality between the pharmacies accredited by the pharmacy council and non-accredited pharmacies? Thai Journal of Pharmacy Practice 2012; 4: 39-64.

7. Wimonkittipong S. The study on the feasibility of the implementation of the draft of the public health ministerial declaration on good community pharmacy practice. Research report: Bureau of Drug Control, Food and Drug Administration; 2011.

8. Tongrod V, Jeamsuchon P. Report of the survey on readiness among pharmacy entrepreneurs for changing to quality drugstores according to the draft on ministerial rule for modern drug selling BE….: executive summary. [online]. 2013 [cited 2014 Oct 20]. Available from: URL: http://newsser .fda.moph.go.th/advancepharmacy/2009/_file/2010816162231300653+สร.

9. Jangjai D, Lerkiatbundit S. Effectiveness of the interventions for reducing illegal advertising of health products among local radio stations. Thai Journal of Pharmacy Practice 2014; 6: 22-40.