ระบาดวิทยาของการปนเปื้อนฟอร์มาลินในอาหารสดในบางจังหวัด ของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ปีงบประมาณ 2557
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความชุกและการกระจายของอาหารสดที่ปนเปื้อนฟอร์มาลินในจังหวัดอุดรธานี สกลนคร นครราชสีมา และศรีสะเกษ วิธีการวิจัย: การวิจัยนี้เป็นการศึกษาระบาดวิทยาเชิงพรรณนาที่เก็บข้อมูลย้อนหลังจากผลการตรวจเฝ้าระวังอาหารสดที่ปนเปื้อนฟอร์มาลินโดยหน่วยตรวจสอบเคลื่อนที่เพื่อความปลอดภัยด้านอาหารระหว่างเดือนตุลาคม 2556 ถึง 30 มิถุนายน 2557 ผู้วิจัยวิเคราะห์ความชุกของอาหารสดปนเปื้อนฟอร์มาลินจำแนกตามชนิดอาหาร แหล่งจำหน่าย แหล่งที่มา จังหวัด และประเภทสถานประกอบการ ผู้วิจัยยังเก็บข้อมูลเชิงคุณภาพในประเด็นการเฝ้าระวังและการจัดการปัญหาฟอร์มาลินปนเปื้อนในอาหารโดยการถอดบทเรียนจากผู้ปฏิบัติงานในสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดทุกแห่งของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ผลการวิจัย: อาหารสด 1,436 ตัวอย่างที่ทดสอบมีการปนเปื้อนฟอร์มาลินร้อยละ 6.1 โดยพบความชุกมากที่สุดในสไบนาง (ร้อยละ 24.2) ปลาหมึกกรอบ (ร้อยละ 22.7) ปลาหมึกสด (ร้อยละ 4.4) เห็ดฟาง (ร้อยละ 3.0) และเล็บมือนาง (ร้อยละ 2.7) การทดสอบพบอาหารสดปนเปื้อนฟอร์มาลินมากที่สุดที่จังหวัดอุดรธานี (ร้อยละ 8.5) สถานที่จำหน่ายอาหารสดที่พบฟอร์มาลินปนเปื้อน ได้แก่ ตลาดสดและร้านค้าแผงลอยโดยมีแหล่งที่มาของอาหาร คือ ห้องเย็น (ร้อยละ 13.8) จังหวัดแหล่งที่มาของอาหารสดที่ปนเปื้อนฟอร์มาลินมากที่สุดคือจังหวัดระยอง (ร้อยละ 22.2) แหล่งที่มาของอาหารสดปลอดสารฟอร์มาลิน ได้แก่ ห้างสรรพสินค้า ร้านอาหาร แปลงเกษตร ฟาร์มเลี้ยงสัตว์ และโรงฆ่าสัตว์ การสัมภาษณ์พนักงานเจ้าหน้าที่พบว่า สไบนางที่ปนเปื้อนฟอร์มาลินผลิตจากสไบนางแห้งแช่แข็งซึ่งจัดเก็บและซื้อขายในสถานที่ไม่เปิดเผย ส่วนปลาหมึกกรอบปนเปื้อนฟอร์มาลินผลิตจากปลาหมึกแห้งและส่งขายตลาดในรูปแบบปกติ สรุป: อาหารสดปนเปื้อนฟอร์มาลินมีความชุกมากที่สุดในสไบนาง สถานที่จำหน่ายอาหารสดปนเปื้อนฟอร์มาลิน ได้แก่ ตลาดสดและร้านอาหารแผงลอย ซึ่งรับอาหารสดมาจากห้องเย็นและแหล่งที่มาจากจังหวัดที่อยู่นอกเขตพื้นที่เป็นส่วนใหญ่ ดังนั้นในการจัดการปัญหาควรบูรณาการหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งภาครัฐ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ภาคเอกชน และผู้บริโภคให้ครอบคลุมทั้งระบบของห่วงโซ่อาหาร ได้แก่ การนำเข้า การผลิต การกระจายสินค้า การจำหน่าย และการบริโภค ตลอดจนมาตรการควบคุมกำกับสารฟอร์มาลินซึ่งเป็นสารเคมีตั้งต้นในการผลิต
Article Details
ผลการวิจัยและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความถือเป็นความคิดเห็นและอยู่ในความรับผิดชอบของผู้นิพนธ์ มิใช่ความเห็นหรือความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ หรือคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ทั้งนี้ไม่รวมความผิดพลาดอันเกิดจากการพิมพ์ บทความที่ได้รับการเผยแพร่โดยวารสารเภสัชกรรมไทยถือเป็นสิทธิ์ของวารสารฯ
References
2. Pollution Control Department, Ministry of Science Technology and Environment. Formaldehyde. Bangkok; Integrated Promotion Technology; 1998.
3. Tansuwan S, Tansuwan K. Spectrometric analysis of formalin in seafood. Songkhla: Thaksin University; 2004. .
4. Pichetpan R. The management of formalin in sa-bai-nang at Nongkai province. FDA Journal. 2007; 14: 67-75.
5. Consumer Protection Network, Provincial Public Health Office in Northeastern Part of Thailand. Handbook on the surveillance of formalin contamination in fresh food. Konkhaen: Pen Printing; 2014. .