ประสิทธิผลและความปลอดภัยของผักเชียงดาต่อการควบคุมระดับน้ำตาลและไขมันในเลือด ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2: การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบและการวิเคราะห์อภิมาน
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบและวิเคราะห์อภิมานเกี่ยวกับประสิทธิผลและความปลอดภัยของผักเชียงดาต่อการควบคุมระดับน้ำตาลและไขมันในเลือดในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 วิธีการ: ผู้วิจัยสืบค้นข้อมูลงานวิจัยที่ถูกตีพิมพ์ในฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ ได้แก่ Pubmed, Embase, Scopus, CENTRAL, AMED, CINAHL, Web of science, www.clinicaltrials.gov และฐานข้อมูลในไทยตั้งแต่เริ่มต้นฐานข้อมูล จนถึงสิ้นเดือนกรกฎาคม 2560 ผู้วิจัยคัดเลือกงานวิจัยทางคลินิกแบบมีกลุ่มควบคุมทั้งชนิดที่มีการสุ่มและไม่มีการสุ่ม ที่ประเมินผลการใช้ผักเชียงดาในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 การศึกษาใช้โมเดลการวิเคราะห์แบบสุ่มและรายงานผลการวิเคราะห์เป็น Weighted Mean Difference (WMD) กับช่วงความเชื่อมั่น 95% (95%CI) ผลลัพธ์หลัก คือ ระดับน้ำตาลในเลือด ผลลัพธ์รอง คือ ระดับไขมันในเลือด ผลการวิจัย: การสืบค้นพบงานวิจัยที่สอดคล้องกับเกณฑ์คัดเข้า 5 ฉบับ งานวิจัยศึกษาผลของผักเชียงดาโดยใช้เป็นการรักษาเสริมนาน 4-12 สัปดาห์ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มีภาวะไขมันในเลือดสูงจำนวน 215 คน งานวิจัย 4 ใน 5 ฉบับ มีคุณภาพปานกลางเมื่อประเมินด้วย ROBINS-I ผลการวิเคราะห์อภิมานพบว่า กลุ่มที่ใช้ผักเชียงดามีแนวโน้มที่ระดับน้ำตาลในเลือด (FBG) ลดลงเฉลี่ย 2.86 มิลลิกรัม/เดซิลิตร (95%CI; -18.15, 12.43) (I2 = 0.0%, P = 0.98) และระดับน้ำตาลเฉลี่ยสะสมในเลือด (HbA1c) ลดลงร้อยละ 0.21 (95% CI; -0.84, 0.42) (I2= 0.0%, P = 0.46) เมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มที่ได้ยาหลอก กลุ่มที่ได้รับผักเชียงดายังสามารถลดระดับไขมันรวมและไตรกลีเซอร์ไรด์ได้มากกว่ากลุ่มยาหลอกอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ โดยลดไขมันรวม 28.26 มิลลิกรัม/เดซิลิตร (95% CI; -36.19, -20.34) (I2 = 0.0%, P = 0.40) และไตรกลีเซอไรด์ลดลง 21.03 มิลลิกรัม/เดซิลิตร (95% CI; -27.93, -14.13) (I2 = 0.0%, P = 0.59) กลุ่มของผักเชียงดามีผลข้างเคียงโดยเฉพาะต่อตับและไตไม่แตกต่างจากกลุ่มควบคุม สรุป: งานวิจัยที่ศึกษาผลของผักเชียงดาต่อการควบคุมระดับน้ำตาลและไขมันในเลือดในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มีไขมันในเลือดสูงยังมีจำกัด หลักฐานทางคลินิกในปัจจุบันยังมีไม่เพียงพอที่จะสนับสนุนการใช้ผักเชียงดาในการลด FBG และ HbA1c แต่สนับสนุนการใช้ผักเชียงดาเป็นการรักษาเสริมเพื่อลดระดับไขมันรวมและไตรกลีเซอร์ไรด์ในเลือดของผู้ป่วยกลุ่มดังกล่าว การใช้ผักเชียงดามีความปลอดภัยสูง อย่างไรก็ตามควรมีการวิจัยเพิ่มเติมในตัวอย่างขนาดใหญ่และมีการออกแบบการวิจัยที่ดี
Article Details
ผลการวิจัยและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความถือเป็นความคิดเห็นและอยู่ในความรับผิดชอบของผู้นิพนธ์ มิใช่ความเห็นหรือความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ หรือคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ทั้งนี้ไม่รวมความผิดพลาดอันเกิดจากการพิมพ์ บทความที่ได้รับการเผยแพร่โดยวารสารเภสัชกรรมไทยถือเป็นสิทธิ์ของวารสารฯ
References
2. Bureau of Non Communicable Disease, Department of Disease Control. Situation of diabetes mellitus disease [online]. 2014 [cited Oct 31, 2015]. Available from: thaincd.com/information-statistic/non-communic a ble-disease-data.php.
3. American Diabetes Association. Management of hyperglycemia in type 2 diabetes, 2015: A patient centered approach. Diabetes Care 2015;38:140–9.
4. Barnes PM, Bloom B and Nahin RL. Complementary and alternative medicine use among adults and children: United States, 2007. Natl Health Stat Rep 2008;12:1-23.
5. Authatanin W., Bumrerrach S and Nimsoontorn K. Situation of using herb for control blood glucose in diabetes patient [online]. 2013 [cited Nov 1, 2015]. Available from: home.kku.ac.th/chd/index.
6. Ríos JL, Francini F and Schinella GRl. Natural products for the treatment of type 2 diabetes mellitus. Planta Med J 2015; 81: 975-94.
7. Suksomboon N, Poolsup N, Boonkaew S and Suthisisang CC. Meta-analysis of the effect of herbal supplement on glycemic control in type 2 diabetes. Ethnopharmacol 2011;137: 1328-33.
8. Gupta SS. and Seth CB. Experimental studies on pituitary diabetes II: Comparison of blood sugar level in normal and anterior pituitary extract induced hyperglycemic rats treated with a few Ayurvedic remedies. Indian J Med Res 1962; 50: 708-14.
9. Bespinyowong R, Pongthananikorn S and Chiabcha- lard A. Efficacy and safety of Gymnema inodorum tea consumption in type 2 diabetic patients. Chula Med J 2013; 57:587-99.
10. Thakur GS, Sharma R, Sanodiya BS, Pandey M, Prasad GBSK and Bisen PS. Gymnema sylvestre: an alternative therapeutic agent for management of diabetes. JAPS 2012; 2: 1-6.
11. Higgins, JPT and Green S. Cochrane handbook for systematic reviews of interventions version 5.1.0 (updated March 2011): The Cochrane Collaboration; 2011 [online]. 2011[cited Aug 9, 2015] Available from: www.cochrane-handbook.org.
12. Moher D, Liberati A, Tetzlaff J and Altman D. Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: the PRISMA statement. Ann Intern Med 2009;151: 264–8.
13. Gagnier J, Boon H, Rochon P, Moher D, Barnes J and Bombardier C. Reporting randomized, controlled trials of herbal interventions: an elaborated CON SORT statement. Ann Intern Med 2006;144: 364–67.
14. Jadad AR, Moore RA, Carroll D, Jenkinson JM, Reynolds DJ, et al. Assessing the quality of report of randomized clinical trials: is blinding necessary? Control Trials 1996; 17:1-12.
15. Higgins JP, Altman DG, Gotzsche PC, Juni P, Moher D and et al. Cochrane Bias Methods Group; Cochrane Statistical Methods Group: The Cochrane Collaboration’s tool for assessing risk of bias in randomised trials. BMJ 2011, 343:d5928.
16. Sterne JAC, Higgins JPT, Elbers RG, Reeves BC and the development group for ROBINSI. Risk of bias in non-randomized studies of interventions (ROBINS-I): detailed guidance, updated 12 October 2016 [cited Nov 10, 2017]. Available from www.riskof bias.info
17. Higgins JPT, Thompson SG, Deeks JJ and Altman DG. Measuring inconsistency in meta-analyses. BMJ 2003; 327: 557-60.
18. Kurian GA, V. Manjusha, Nair SS, Varghese T and Padikkala J. Short-term effect of G-400, polyherbal formulation in the management of hyperglycemia and hyperlipidemia conditions in patients with type 2 diabetes mellitus. J Nutr 2014;30:1158-64.
19. Baskaran K, Ahamath B K, Shanmugasundararam K R and Shanmugasundararam E.R.B. Antidiabetic effect of a leaf extract from Gymnema sylvesry in non-insulin dependent diabetes mellitus patients. Ethnopharmacol 1990;30:295-305.
20. Bandara T, Rokeya, Khan S, et al. Effects of leaves on glycemic and lipidemic status in type 2 diabetic subjects. Bangladesh J Pharmacol 2009;4: 92-5.
21. Kumar SN, Mani UV and Mani I. An Open Label Study on the Supplementation of Gymnema sylvestre in Type 2 Diabetics. J Diet Suppl 2010;7:273-82.
22. Li Y, Zheng M, Zhai X et all. Effect of Gymnema sylvestre, Citrullus colocynyhis And Arteminia ansin thium on blood glucose and lipid in diabetic human. Acta Pol Pharm 2015;72:981-5.
23. Izzo AA, Hoon-Kim S, Radhakrishnan R and Williamson EM. A Critical approach to evaluating clinical efficacy, adverse events and drug interactions of herbal remedies. Phytother Res, 2016; 30: 691-700.
24. Chaiyakunapruk N, Kitikannakorn N, Nathisuwan S, Leeprakobboonc K, and Leelasettagoolc C. The effi- cacy of ginger for the prevention of postoperative nausea and vomiting: A meta-analysis. AJOG 2006; 194: 95-9.
25. Maenthaisonga R, Chaiyakunapruka R, Niruntra porn S and Kongkaewa C. The efficacy of aloe vera used for burn wound healing: A systematic review. Burns 2007; 33: 713-8.
26. Kongkaewa C and Chaiyakunapruk N. Efficacy of Clinacanthus nutans extracts in patients with herpes infection: Systematic review and meta-analysis of randomised clinical trials. Complement Ther Med 2010; 19: 47-53.
27. Dhippayom T, Kongkaew C, Chaiyakunapruk N, Dilokthornsakul P, Sruamsiri R, et al. Clinical effects of Thai herbal compress: a systematic review and meta-analysis. Evid Based Complement Alternat Med 2015; 2015:942378. doi: 10.1155/2015/942378.
28. Igwe EO and Charlton KE. A systematic review on the health effects of plums (Prunus domestica and Prunus salicina). Phytother Res 2016; 30:701-31.
29. Shergis JL, Wu L, Zhang AL, Guo X, Lu C and Xue CC. Herbal medicine for adults with asthma: A systematic review. J Asthma 2016; 53: 650-9.
30. Sawangjit R, Puttarak P, Saokaew S, Chaiyakuna- pruk N. Efficacy and safety of Cissus quadrangularis L. in clinical use: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Phytother Res 2017;31:555-67. doi: 10.1002/ptr.5783.
31. Bhansali S, Shafiq N, Pandhi P, Singh AP, Singh I and et.al. Effect of a deacyl gymnemic acid on glucose homeostasis & metabolic parameters in a rat model of metabolic syndrome. Indian J Med Res 2013; 137:1174-9.
32. Feeman WE. Executive Summary of The third report of the National Cholesterol Education Program (NCEP) Expert Panel on Detection, Evaluation, And Treatment of High Blood Cholesterol In Adults (Adult Treatment Panel III). JAMA 2001; 285:2486-97.
33. Shigematsu N, Asano R, Shimosaka M and Okazaki M. Effect of administration with the extract of Gymnema sylvestre R. Br leaves on lipid metabolism in rats. Biol Pharm Bull 2001;24:713-7.
34. Nakamura Y, Tsumura Y, Tonogai Y and Shibata T. Fecal steroid excretion is increased in rats by oral administration of gymnemic acids contained in Gym nema sylvestre leaves. J Nutr 1999;129:1214–22.
35. Tiwari P, Mishra BN and Sangwan NS. Phytochemical and pharmacological properties of Gymne ma sylvestre: An Important Medicinal plant. BioMed J 2014; 2014: 830285. doi: 10.1155/2014/83 0285.