ปัจจัยเสี่ยงที่มีผลต่อระดับความสะอาดของการเตรียมลำไส้ใหญ่ ในผู้ป่วยที่มารับการส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่ ในโรงพยาบาลบ้านหมี่ จังหวัดลพบุรี
คำสำคัญ:
ส่องกล้องลำไส้ใหญ่, ส่องกล้องลำไส้ใหญ่ด้วยสารละลายโซเดียมฟอสเฟต, เตรียมลำไส้ไม่เหมาะสม, เตรียมลำไส้ไม่สะอาดบทคัดย่อ
บทนำ: การส่องกล้องลำไส้ใหญ่เป็นการวินิจฉัยมาตรฐาน ในการวินิจฉัยมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนัก การเตรียมลำไส้ใหญ่ให้สะอาดหรือเหมาะสมนั้น นับว่าเป็นสิ่งสำคัญในการที่จะทำให้การส่องกล้องลำไส้ใหญ่นั้นสามารถกระทำได้สำเร็จลุล่วง และได้คุณภาพที่ดี มีการศึกษาหลายการศึกษาก่อนหน้านี้ได้ศึกษาหาปัจจัยเสี่ยงที่มีผลต่อระดับความสะอาดของการเตรียมลำไส้ใหญ่เพื่อส่องกล้อง แต่ส่วนใหญ่ศึกษาโดยใช้ยาถ่ายชนิดอื่นๆ ที่ไม่ใช่ สารละลายโซเดียมฟอสเฟต
วิธีการศึกษา: การศึกษา Retrospective cross-sectional study โดยการเก็บข้อมูลผู้ป่วยที่มารับการส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่ โดยใช้สารละลายโซเดียมฟอสเฟต ตั้งแต่ 1 มกราคม 2563 ถึง 30 กุมภาพันธ์ 2565 ได้ผู้ป่วยในกลุ่มเตรียมลำไส้ไม่สะอาด (ไม่เหมาะสม) จำนวน 121 ราย และได้ผู้ป่วยในกลุ่มเตรียมลำไส้ได้เหมาะสม จำนวน 251 ราย เป็นอัตราส่วน 1 ต่อ 2 โดยใช้การวิเคราะห์แบบถดถอยพหุตัวแปร เพื่อหาปัจจัยเสี่ยงที่มีผลต่อระดับความสะอาดของการเตรียมลำไส้ใหญ่ ในผู้ป่วยที่มารับการส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่ โดยใช้สารละลายโซเดียมฟอสเฟต
ผลการศึกษา: ในการวิเคราะห์แบบถดถอยพหุตัวแปร พบปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ทำให้เพิ่มโอกาสเสี่ยงในการเตรียมลำไส้ได้ไม่เหมาะสม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ อายุมากกว่า 70-79 ปี (aOR =2.82,95%CI 1.29-6.13, p=0.009) อายุมากกว่า 80 ปี (aOR =7.06 ,95%CI 2.53-19.65, p<0.001) เบาหวาน (aOR =3.28 ,95%CI 1.66-6.49, p=0.001) สูบบุหรี่ (aOR =4.83,95%CI 1.57-14.86, p=0.006) อาการท้องผูกหรือท้องผูกสลับเสีย (aOR =5.35,95%CI 2.94-9.72, p<0.001) เคยเตรียมลำไส้ไม่สะอาดมาก่อน (aOR =7.48, 95%CI 1.26-44.23, p<=0.02) และ ASA มากกว่า 3 (aOR =2.97 ,95%CI 1.23-7.20, p=0.02) อย่างไรก็ตามไม่พบนัยสำคัญทางสถิติในปัจจัยดังต่อไปนี้ เพศชาย อายุ 60-69 ปี ดัชนีมวลกาย กลุ่มผอม ดัชนีมวลกาย กลุ่มน้ำหนักเกิน ดัชนีมวลกายกลุ่มอ้วน ระดับการศึกษาที่ต่ำกว่าระดับมัธยม การเป็นผู้ป่วยใน การได้รับการส่องกล้องหลังบ่ายโมง และประวัติการผ่าตัดช่องท้อง
สรุป: ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ทำให้เพิ่มโอกาสเสี่ยงในการเตรียมลำไส้ได้ไม่สะอาด (ไม่เหมาะสม) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ อายุมากกว่า 70 ปี เบาหวาน สูบบุหรี่ อาการท้องผูกหรือท้องผูกสลับเสีย เคยเตรียมลำไส้ไม่สะอาดมาก่อน และ ASA มากกว่า 3
*aOR = adjusted odds ratio
References
Rojanamatin J., Ukranun W., Supaatagorn P., Chiawiriyabunya I., Wongsena M. Cancer in Thailand Volume X 2016–2018. National Cancer Institute, Ministry of Public Health; Bangkok, Thailand: 2021.
Virani S, Bilheem S, Chansaard W, et al. National and Subnational Population-Based Incidence of Cancer in Thailand: Assessing Cancers with the Highest Burdens. Cancers (Basel). 2017;9(8):108. Published 2017 Aug 17. doi:10.3390/ cancers9080108
O’Connell JB, Maggard MA, Ko CY. Coloncancer survival rates withthenew AmericanJoint Committeeon Cancer sixth edition staging. J Natl Cancer Inst 2004;96:1420-5.
Goss KH, Groden J. Biology of the adenomatous polyposis coli tumor suppressor. J Clin Oncol 2000;18:1967–79.
Lebwohl B, Kastrinos F, Glick M, Rosenbaum AJ, Wang T, Neugut AI. The impact of suboptimal bowel preparation on adenoma miss rates and the factors associated with early repeat colonoscopy. Gastrointest Endosc. 2011;73:1207-14.
Sherer EA, Imler TD, Imperiale TF. The effect of colonoscopy preparation quality on adenoma detection rates. Gastrointest Endosc. 2012;75:545-53.
Harewood GC, Sharma VK, de Garmo P. Impact of colonoscopy preparation quality on detection of suspected colonic neoplasia. Gastrointest Endosc 2003;58:76-9
Ness RM, Manam R, Hoen H, Chalasani N. Predictors of inadequate bowel preparation for colonoscopy. Am J Gastroenterol. 2001 Jun;96(6):1797-802. doi: 10.1111/j.1572-0241.2001.03874.x. PMID: 11419832.
Yadlapati R, Johnston ER, Gregory DL, Ciolino JD, Cooper A, Keswani RN. Predictors of inadequate inpatient colonoscopy preparation and its association with hospital length of stay and costs. Dig Dis Sci. 2015;60:3482-90.
Chung YW, Han DS, Park KH, Kim KO, Park CH, Hahn T, et al. Patient factors predictive of inadequate bowel preparation using polyethylene glycol: a prospective study in Korea. J Clin Gastroenterol. 2009;43:448-52.
Lebwohl B, Wang TC, Neugut AI. Socioeconomic and other predictors of colonoscopy preparation quality. Dig Dis Sci. 2010;55:2014-20.
Ness RM, Manam R, Hoen H, Chalasani N. Predictors of inadequate bowel preparation for colonoscopy. Am J Gastroenterol. 2001;96:1797-802.
Dik VK, Moons LM, Hüyük M, van der Schaar P, de Vos Tot Nederveen Cappel WH, Ter Borg PC, et al.; Colonoscopy Quality Initiative. Predicting inadequate bowel preparation for colonoscopy in participants receiving split-dose bowel preparation: development and validation of a prediction score. Gastrointest Endosc. 2015;81:665-72
Hassan C, Bretthauer M, Kaminski MF, Polkowski M, Rembacken B, Saunders B, Benamouzig R, Holme O, Green S, Kuiper T, Marmo R, Omar M, Petruzziello L, Spada C, Zullo A, Dumonceau JM; European Society of Gastrointestinal Endoscopy. Bowel preparation for colonoscopy: European Society of Gastrointestinal Endoscopy (ESGE) guideline. Endoscopy. 2013;45(2):142-50. doi: 10.1055/s-0032-1326186. Epub 2013 Jan 18. PMID: 23335011.
Johnson DA, Barkun AN, Cohen LB, Dominitz JA, Kaltenbach T, Martel M, Robertson DJ, Boland CR, Giardello FM, Lieberman DA, Levin TR, Rex DK; US Multi-Society Task Force on Colorectal Cancer. Optimizing adequacy of bowel cleansing for colonoscopy: recommendations from the US multi-society task force on colorectal cancer. Gastroenterology. 2014 Oct;147(4):903-24. doi: 10.1053/j.gastro. 2014.07.002. PMID: 25239068.
Aronchick CA. Bowel preparation scale. Gastrointest Endosc. 2004;60:1037–1038; author reply 1038-1039.
Aronchick CA, Lipshutz WH, Wright SH, DuFrayne F, Bergman G. Validation of an instrument to assess colon cleansing. Am J Gastroenterol. 1999;94:2667.
Peduzzi P, Concato J, Kemper E, Holford TR, Feinstein AR. A simulation study of the number of events per variable in logistic regression analysis. J Clin Epidemiol. 1996 Dec;49(12):1373-9. doi: 10.1016/s0895-4356(96)00236-3. PMID: 8970487.
Yang, M.H., Cho, J., Rampal, S. et al. The association between cecal insertion time and colorectal neoplasm detection. BMC Gastroenterol 13, 124 (2013).
Bernstein C, Thorn M, Monsees K, Spell R, O'Connor JB. A prospective study of factors that determine cecal intubation time at colonoscopy. Gastrointest Endosc. 2005 Jan;61(1):72-5. doi: 10.1016/s0016-5107(04)02461-7. PMID: 15672059.
Fernández-Juárez G, Parejo L, Villacorta J, Tato A, Cazar R, Guerrero C, Marin IM, Ocaña J, Mendez-Abreu A, López K, Gruss E, Gallego E. Kidney injury after sodium phosphate solution beyond the acute renal failure. Nefrologia. 2016 May-Jun;36(3):243-8. English, Spanish. doi: 10.1016/j.nefro.2016.02.010. Epub 2016 Apr 15. PMID: 27087365.
Orias M, Mahnensmith RL, Perazella MA: Extreme hyperphosphatemia and acute renal failure after a phosphorous containing bowel regimen. Am J Nephrol 19: 60 –63, 1999
Zhang J, Chen G, Li Z, et al. Colonoscopic screening is associated with reduced Colorectal Cancer incidence and mortality: a systematic review and meta-analysis. J Cancer. 2020;11(20):5953-5970. Published 2020 Aug 15. doi:10.7150/ jca.46661
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2022 โรงพยาบาลสิงห์บุรี
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของโรงพยาบาลสิงห์บุรี
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับโรงพยาบาลสิงห์บุรี และบุคคลากรท่านอื่นๆในโรงพยาบาลฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
