ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการป้องกันการดื่มแอลกอฮอล์ของนิสิตปริญญาตรี มหาวิทยาลัยแห่งหนึ่งในจังหวัดชลบุรี

Main Article Content

จิราพร เนียมแพ
เอมอัชฌา วัฒนบุรานนท์
วัลลภ ใจดี
ดนัย บวรเกียรติกุล
นิตย์ตะยา ผาสุขพันธ์

บทคัดย่อ

พฤติกรรมการป้องกันการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นพฤติกรรมสุขภาพที่มีส่วนช่วยป้องกันโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดโรค   ที่เกิดจากการดื่มแอลกอฮอล์ การวิจัยนี้เป็นการศึกษาเชิงสำรวจ เพื่อศึกษาปัจจัยทำนายพฤติกรรมการป้องกันการดื่มแอลกอฮอล์ของนิสิตปริญญาตรี มหาวิทยาลัยแห่งหนึ่งในจังหวัดชลบุรี กลุ่มตัวอย่างคือนิสิตปริญญาตรี 378 คน เก็บข้อมูลในเดือน กุมภาพันธ์ 2568 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา หาความสัมพันธ์ด้วยสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์เพียร์สัน (Pearson's Product Moment Correlation: r) การวิเคราะห์ถดถอยเชิงเส้นแบบเดี่ยว และพหุ ผลการศึกษาพบว่า พฤติกรรมป้องกันการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ มีความแตกต่างกันตามอายุ ชั้นปี รายได้ต่อเดือน และที่พักของนิสิต อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05


เมื่อวิเคราะห์ด้วยสถิติสหสัมพันธ์เพียร์สัน (Pearson's Product Moment Correlation: r) ระหว่างการรับรู้ตามแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพกับพฤติกรรมป้องกันการดื่มแอลกอฮอล์ พบว่า การรับรู้ประโยชน์ที่จะได้รับเมื่อมีพฤติกรรมป้องกันการดื่มแอลกอฮอล์ (r = -0.307, p-value < 0.001) การรับรู้อุปสรรคต่อการมีพฤติกรรมป้องกันการดื่มแอลลกอฮอล์ (r = -0.692, p-value< 0.001) และแรงสนับสนุนทางสังคมต่อการมีพฤติกรรมป้องกันการดื่มแอลกอฮอล์ (r=-0.531, p-value< 0.001) มีความสัมพันธ์เชิงลบกับพฤติกรรมการป้องกันการดื่มแอลกอฮอล์ ในขณะที่การรับรู้ความรุนแรงของโรคที่เกิดจากการดื่มแอลกอฮอล์ (r = 0.327, p-value< 0.001) และการรับรู้โอกาสเสี่ยงต่อการเกิดโรคที่เกิดจากการดื่มแอลกอฮอล์ (r = 0.215, p-value<0.001) มีความสัมพันธ์เชิงบวกอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ จากนั้นวิเคราะห์ถดถอยเชิงเส้นพหุคูณหาปัจจัยทำนายพฤติกรรมป้องกันการดื่มแอลกอฮอล์ พบปัจจัยที่ร่วมทำนาย ได้แก่ การรับรู้อุปสรรคต่อการมีพฤติกรรมป้องกันการดื่มแอลกอฮอล์ การรับรู้ความรุนแรงของโรคที่เกิดจากการดื่มแอลกอฮอล์ การรับรู้โอกาสเสี่ยงต่อการเกิดโรคที่เกิดจากการดื่มแอลกอฮอล์ การรับรู้ประโยชน์ที่จะได้รับเมื่อมีพฤติกรรมป้องกันการดื่มแอลกอฮอล์ แรงสนับสนุนทางสังคมต่อการมีพฤติกรรมป้องกันการดื่มแอลกอฮอล์ ประสบการณ์การดื่มแอลกอฮอล์ อายุ รายได้ และพักในมหาวิทยาลัย โดยทั้ง 9 ปัจจัย ร่วมกันมีอิทธิพลทำนายได้ร้อยละ 77.8 ข้อเสนอแนะที่ได้จากการวิจัยครั้งนี้สถานศึกษาควรมีการจัดกิจกรรมรณรงค์และสร้างความตระหนักถึงผลกระทบจากการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เช่น โครงการ “มหาวิทยาลัยปลอดแอลกอฮอล์” โดยควรดำเนินงานบูรณาการร่วมกับภาคีเครือข่าย ที่มีอำนาจบังคับใช้ พระราชบัญญัติควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ. 2551 และกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ในการเฝ้าระวังการโฆษณา การส่งเสริมการขาย บริเวณโดยรอบมหาวิทยาลัย

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

องค์การอนามัยโลก. สถานการณ์การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ [อินเตอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: World Health Organization Thailand; 2565 [เข้าถึงเมื่อ 18 เม.ย. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://www.who.int/thailand/th/news/detail/18-04-2567-who-advises-limiting-alcohol-availability-and-advertising

ศูนย์วิจัยปัญหาสุรา. แบบแผนและแนวโน้มพฤติกรรมการดื่มสุราของประชากรไทย. สงขลา: คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์; 2565.

กรมควบคุมโรค. พัฒนาศักยภาพการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เพื่อการบริการป้องกัน และบำบัดรักษาสำหรับโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) [อินเตอร์เน็ต]. 2566 [เข้าถึงเมื่อ 18 เม.ย. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/brc/news.php?news=37601&deptcode=brc&news_views=1724

เพชรรัตน์ กิจสนาโยธิน. การศึกษาพฤติกรรมการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ผลกระทบจากการดื่มแอลกอฮอล์ และคุณภาพชีวิตของประชาชน จังหวัดสุโขทัย. วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ. 2564;14(3):276-88.

กรมควบคุมโรค. แผนปฏิบัติการด้านควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ระดับชาติ ระยะที่ 2 (พ.ศ.2565-2570) [อินเตอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 18 เม.ย. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/uploads/publish/138052

ศูนย์วิจัยปัญหาสุรา. รายงานสถานการณ์การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์รายจังหวัด [อินเตอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 18 เม.ย. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://cas.or.th/?p=10225

ดรุณวรรณ สมใจ. พฤติกรรมป้องกันการดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ของนักศึกษามหาวิทยาลัย: กรณีศึกษามหาวิทยาลัยเอกชนแห่งหนึ่ง. วารสาร มฉก วิชาการ. 2560;20(40):127-39.

มหาวิทยาลัยบูรพา. กองทะเบียนและประมวลผลการศึกษา [อินเตอร์เน็ต]. 2567 [เข้าถึงเมื่อ 8 ส.ค. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://reg.buu.ac.th/registrar/home.asp

Krejcie RV, Morgan DW. Determining sample size for research activities. Educ Psychol Meas. 1970;30(3):607-10.

Likert R. A technique for the measurement of attitudes. Arch Psychol. 1932;22(140):1-55.

Best JW, Kahn JV. Research in education. India: Pearson Education; 2016.

De Leon AN. The health belief model in the context of alcohol protective behavioral strategies. Psychiatry. 2023;86(1):1-16.

พนิดา ใจแก้วทิ. พฤติกรรมการป้องกันตนเองจากการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร [อินเตอร์เน็ต]. กำแพงเพชร: มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร; 2562 [เข้าถึงเมื่อ 18 เม.ย. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://research.kpru.ac.th/research2/pages/filere/15532020-01-10.pdf

Janz NK, Becker MH. The health belief model: A decade later. Health Educ Q. 1984;11(1):1-47.

Becker MH. The health belief model and sick role behavior. Health Educ Monogr. 1974;2(4):409-19.

Hamilton HR. To drink or not to drink: When drinking intentions predict alcohol consumption and consequences. Br J Health Psychol. 2021. doi:10.1111/bjhp.12560