ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการตีตราและเลือกปฏิบัติต่อผู้ติดเชื้อเอชไอวี ในนักเรียนอาชีวศึกษา จังหวัดเชียงราย
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษานี้เป็นการศึกษาวิจัยเชิงพรรณนาภาคตัดขวาง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรมการตีตราและเลือกปฏิบัติต่อผู้ติดเชื้อเอชไอวีในนักเรียนอาชีวศึกษา จำนวน 563 คน จาก 8 สถาบันอาชีวศึกษา จังหวัดเชียงราย เก็บข้อมูลด้วยชุดแบบสอบถาม วิธีการตอบคำถามด้วยตนเอง จำนวนทั้งสิ้น 5 ส่วน โดยเป็นการวิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปโดยใช้สถิติพรรณนา และวิเคราะห์หาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยด้านคุณลักษณะประชากร ได้แก่ เพศ อายุ ระดับชั้น และชาติพันธุ์/ชนเผ่า สถานภาพครอบครัว อาชีพผู้ปกครอง และรายได้ผู้ปกครอง และปัจจัยตามกรอบกำหนด PRECEDE framework อันได้แก่ ปัจจัยนำ คือ ความรู้เกี่ยวกับการตีตราฯ การรับรู้แนวทางปฏิบัติเพื่อลดการตีตราฯ และเจตคติต่อผู้ติดเชื้อเอชไอวี ปัจจัยเอื้อ คือ การได้รับข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับการตีตราและเลือกปฏิบัติฯ ทักษะการอยู่ร่วมกับผู้ติดเชื้อเอชไอวี และรูปแบบการเลี้ยงดูของผู้ปกครอง และปัจจัยเสริม คือ การได้รับแรงสนับสนุนจากกลุ่มเพื่อน และการได้รับแรงสนับสนุนจากบุคคลในครอบครัว ต่อพฤติกรรมการตีตราฯ ด้วยสถิติไคสแควร์ (Chi - Square test) ผลการศึกษาพบว่า นักเรียนอาชีวศึกษาที่ร่วมการศึกษาในครั้งนี้ เป็นเพศชาย ร้อยละ 41.7 และเพศหญิง ร้อยละ 58.3 มีอายุเฉลี่ยเท่ากับ 18.2 ปี (S.D. = 0.46) ด้านปัจจัยคุณลักษณะบุคคลของกลุ่มตัวอย่างที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการตีตราและเลือกปฏิบัติฯ ได้แก่ เพศ อายุ ระดับชั้น และชาติพันธุ์/ชนเผ่า ด้านปัจจัยนำ ได้แก่ ความรู้เกี่ยวกับการตีตราฯ การรับรู้แนวทางปฏิบัติเพื่อลดการตีตราฯ และเจตคติต่อผู้ติดเชื้อเอชไอวี ด้านปัจจัยเอื้อ ได้แก่ การได้รับข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับการตีตราฯ ทักษะการอยู่ร่วมกับผู้ติดเชื้อเอชไอวี และรูปแบบการเลี้ยงดูของผู้ปกครอง ด้านปัจจัยเสริม คือ การได้รับแรงสนับสนุนจากบุคคลในครอบครัวอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ดังนั้นข้อมูลที่ได้สามารถนำมาใช้ในการวางแผนงานด้านสุขศึกษา หลักสูตรการสอน และงานด้านสาธารณสุข เพื่อดำเนินงานด้านเอชไอวี/เอดส์ และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ต่อไป
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กรมควบคุมโรค. รายงานผลการดำเนินงานสำนักโรคเอดส์วัณโรคและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ปี 2560. [อินเตอร์เน็ต] 2560 [เข้าถึงเมื่อ 17 มีนาคม 2020]. เข้าถึงได้จาก https://www.hsri.or.th/researcher/research/new-release/detail/11454.
UNAIDS. UNAIDS data 2019. Geneva, Switzerland: UNAIDS; [Internet]. 2019 [cited 2020 April 13]. Available from: https://www.unaids.org/sites/default/files/media_asset/2019-UNAIDS-data_en.pdf
ศูนย์รวบรวมข้อมูลสารสนเทศด้านเอชไอวีของประเทศไทย. (2563). ข้อมูลสถานการณ์เอชไอวีเอดส์ประเทศไทย [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 22 ส.ค. 2564]. เข้าถึงได้จาก https://hivhub.ddc.moph.go.th.
National AIDS Program. Thailand National Strategy to End AIDS 2017–2030 [internet]. [cited 2023 August 22]; Available from: www.namc.ddc.moph.go.th.
Green IW, Kreuter MW. Health program planning: An educational and ecological approach. 4th ed. New York:
Emily Barrosse; 1998.
เกรียงไกร ศรีธนวิบุญชัย. การสำรวจการตีตราและการเลือกปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับเอชไอวี ในสถานบริการ “ในกลุ่มผู้ให้บริการสุขภาพ พิมพ์ครั้งที่ 1/2558. นนทบุรี: บริษัท หกหนึ่งเจ็ด จำกัด: 2558. หน้า 16-18).
เกรียงไกร ศรีธนวิบุญชัย, สุวัฒน์ ชัยเลิศศักดิ์, จิราลักษณ์ นนทรักษ์, สาวิตรี อัษณางค์กรชัย, ปัตพงษ์ เกษสมบูรณ์, และคณะ
(รายงานการสำรวจ Stigmatizing attitudes towards people living with HIV among general adult Thai population, 2573) (2560)
สาวิตรี อ่อนจันทร์, ยุวดี ลีลัคนาวีระ, และพรนภา หอมสินธุ์. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการป้องกันเอดส์ของเยาวชนหญิงในโรงงานอุตสหกรรม จังหวัดชลบุรี. วารสารพยาบาลสงขลานครินทร์ 2563; 40(1): 45-57
Daniel WW. Biostatistics: Basic Concepts and Methodology for the Health Sciences. 9th ed. Hoboken, N.J.: John Wiley; 2010.
Lindeman N. What’s The Average Survey Response Rate? [Internet]. 2019 [cited 2021 Jul 27]. Available from: https://surveyanyplace.com/blog/average-survey-response-rate.
Somwang P. Techniques of Educational Research Questionnaire. Journal of Education Research News. [cited 2014 Apr.].
Bloom BS. What We Are Learning about Teaching and Learning: A Summary of Recent Research. Principal. 1986; 66:6–10.
WHO. Alcohol use and sexual risk behaviour: a cross-cultural study in eight countries. [Internet]. 2019 [cited 2021 Oct 12]. Available from: https://www.who.int/publications/i/item/alcohol-use-and-sexual-risk-behaviour-a-cross-cultural-study-in-eight-countries.
วราภรณ์ บุญเชียง, วิลาวัณย์ เตือนราษฎร์, วารุณี ฟองแก้ว, และ พิมพาภรณ์ กลั่นกลิ่น. ความรู้เกี่ยวกับการติดเชื้อเอชไอวี/เอดส์ และเจตคติต่อพฤติกรรมทางเพศ. วารสารสภาการพยาบาล. 2556; 28(1):124–137.
วิโรจน์ อารีย์กุล. การดูแลสุขภาพและการให้คำแนะนำวัยรุ่น. กรุงเทพฯ: กองทุนกุมารเวชกรรม โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า; 2553.
Kefale B, Damtie Y, Yalew M, Adane B, Arefaynie M. Predictors of comprehensive knowledge of HIV/AIDS among people aged 15–49 years in Ethiopia: a multilevel analysis. HIV/AIDS (Auckland, N.Z.). 2020; 12:449–456.
Garofalo R, Gayles T, Bottone PD, Ryan D, Kuhns LM, Mustanski B. Racial/ethnic differences in HIV-related knowledge among young men who have sex with men and their association with condom errors. Health Education Journal. 2015;74(5):518-530.
Yang H, Li X, Stanton B, Fang X, Lin D, Naar-King S. HIV-related knowledge, stigma, and willingness to disclose:
A mediation analysis. AIDS Care. 2006;18(7):717-724.
อภิญญา เปี่ยมวัฒนาทรัพย์, ยศภัทร เสาวภาคลิมป์กุล, ประไพพิศ วิวัฒน์วานิช, คณะ Matrix SAIL. สถานการณ์การตีตราและการเลือกปฏิบัติประเด็นเกี่ยวเนื่องกับเอชไอวี/เอดส์ในสถานบริการสุขภาพ ในพื้นที่เขตสุขภาพที่ ปีงบประมาณ 2558. [อินเทอร์เน็ต]. ชลบุรี: สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 6 จังหวัดชลบุรี; 2558. [เข้าถึงเมื่อ 3 ต.ค. 2562]. เข้าถึงได้จาก: http://223.27.246.196/aca/attachments/article/58/stigmatize.pdf.
เพ็ญพักตร์ อุทิศ, และณิชกุล ขันบุตรศรี. คู่มือการดูแลตนเอง เรื่อง เสริมสร้างคุณค่า ลดการตีตราตนเอง. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2561.
ณัฏฐวัฒน์ ตั้งปฐมวงศ์. การสื่อสารที่ส่งผลต่อการตีตราผู้ติดเชื้อเอชไอวี/ผู้ป่วยเอดส์: ภาพตัวแทน และความหมายต่อคุณภาพชีวิต
ผู้ติดเชื้อฯ วารสารโรคเอดส์, 2562: 31(3): 103-115
อรทัย ศรีทองธรรม กระบวนการทุนทางสังคม: นวัตกรรมในการดูแลผู้ป่วยและผู้ติดเชื้อเอดส์ในชุมชน Social Capital Process: The Innovation for Care of People Living with HIV/AIDS in Community. วารสารพัฒนบริหารศาสตร์2553: 50, (1)
นาวา ผานะวงศ์. ผลการใช้โปรแกรมลดการตีตราและการเลือกปฏิบัติกับผู้ติดเชื้อเอชไอวีในโรงพยาบาลอากาศอำนวย จังหวัดสกลนคร วารสารโรคเอดส์ 2562: 31(3): 125-141.
ลัชนา ฉายศรี. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนปลาย จังหวัดประจวบคีรีขันธ์. วิทยานิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (สาธารณสุขศาสตร์) สาขาวิชาเอกอนามัยครอบครัว. กรุงเทพฯซ บัณฑิตวิทยาลัยมหาวิทยาลัยมหิดล, 2553.