ผลโปรแกรมสุขศกึษาร่วมกับสื่อหนังสั้นเพื่อปรับเปลยี่นพฤติกรรมการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับในกลุ่มเสี่ยงโรคพยาธิใบไม้ตับอายุ 40-59 ปี อำเภอเสลภูมิ จังหวัดร้อยเอ็ด

บทคัดย่อ

โรคพยาธิใบไม้ตับเป็นโรคที่นำไปสู่การเป็นโรคมะเร็งท่อน้ำดี และพบว่าคนไทยเสียชีวิตจากมะเร็งท่อน้ำดีเป็นจำนวนมาก โรคพยาธิใบไม้ตับสามารถป้องกันได้โดยการกินปลาสุก การศึกษาวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมสุขศึกษาร่วมกับสื่อวีซีดีหนังสั้นเพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับ ในกลุ่มเสี่ยงโรคพยาธิใบไม้ตับอายุ 40-59 ปี อำเภอเสลภูมิ จังหวัดร้อยเอ็ด กลุ่มตัวอย่างจำนวน 80 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลอง และกลุ่มเปรียบเทียบ กลุ่มละ 40 คน โดยกลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมสุขศึกษาร่วมกับสื่อวีซีดีหนังสั้นเพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับ กิจกรรมประกอบด้วยการบรรยาย แจกแผ่นพับ อภิปรายกลุ่ม สาธิตการปรุงอาหารจากปลาน้ำจืด แจกคู่มือจดบันทึกการกินอาหารในแต่ละวัน ออกเยี่ยมบ้านเพื่อติดตามให้กำลังใจและชมสื่อวีซีดีหนังสั้น ระยะเวลาดำเนินการใช้เวลา 12 สัปดาห์ เก็บรวบรวมข้อมูลจากแบบสอบถาม การวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และเปรียบเทียบความแตกต่างของค่าเฉลี่ยใช้สถิติเชิงอนุมาน ได้แก่ สถิติ Paired t-test และ Independent t-test กำหนดนัยสำคัญที่ระดับ 0.05
ผลการศึกษาพบว่า หลังทดลองกลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้เกี่ยวกับโรคพยาธิใบไม้ตับ การรับรู้โอกาสเสี่ยงของโรคพยาธิใบไม้ตับ การรับรู้ความรุนแรงของโรคพยาธิใบไม้ตับ การรับรู้ประโยชน์และอุปสรรคการปฏิบัติตัวป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับ และการปฏิบัติตนเพื่อป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับ สูงกว่าก่อนการทดลองและสูงกว่ากลุ่มเปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05)