Coronavirus Disease 2019 Health Literacy and Preventive Behavior among Village Health Volunteers (VHVs), Nakhon Pathom Province
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
The coronavirus disease 2019 or COVID-19 outbreak is affecting the global health. In Thailand, the village health volunteers (VHVs) are considered as an important workforce for controlling and preventing diseases in communities. This cross-sectional survey research aimed (1) to explore the level of literacy and prevention behaviors that related to COVID-19, and (2) to study the relation between individual factors, level of literacy and prevention behaviors related to COVID-19 among 280 VHVs in Nakhon Pathom province. The samples were selected using two-stage cluster sampling. Data collection was processed during May to July, 2021 by questionnaires. Descriptive statistics, chi-square test and multiple regression analysis were used for data analysis.
The study revealed that the majority of VHVs had COVID-19 literacy and prevention behaviors relevant to COVID-19 in high level. The factors of health conditions and having smartphone of VHVs significantly related with literacy level. Education level of VHVs and all the six dimensions of health literacy including access skill, cognitive skill, communication skill, self-management skill, decision skill, and media literacy skill were significantly associated with prevention behaviors (p<0.05). Additionally, the overall of COVID-19 literacy has a positive relationship with COVID-19 prevention behaviors at a moderate level (r=0.444). Furthermore, education level, having other community status, and health literacy in self-management skill could predict 26.4%. of COVID-19 prevention behaviors.
Therefore, knowledge about COVID-19 should be actively promoted to VHVs, especially in the area of self-management in order to have COVID-19 disease prevention behavior correctly that will help prevent and control COVID-19 in the community effectively.
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
World Health Organization [Internet]. Switzerland: World Health Organization; 1948 [updated 2020 Dec 20; cited 2020 Dec 21]. Available from: https://www.who.int/thailand/emergencies/novel-coronavirus-2019/q-a-on-covid-19.
Worldometers [Internet]. U.S.A.: Worldometers.info; 2020 [updated 2020 Oct 23; cited 2020 Oct 24]. Available from: https://www. worldometers.info/coronavirus/country/thailand/
World Health Organization [Internet]. Switzerland: World Health Organization; 1948 [updated 2022 Jul 19; cited 2022 Jul 20]. Available from: https://www.who.int/health-topics/infodemic#tab=tab_1
ศูนย์บริหารสถานการณ์โควิด 19 [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: กรมประชาสัมพันธ์; 2563 [วันที่ปรับปรุง 19 ธ.ค. 2563; วันที่อ้างถึง 20 ธ.ค. 2563]. เข้าถึงได้จาก https://www.prd.go.th/th/content/category/index/id/39
สำนักสื่อสารความเสี่ยงและพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพ [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กรมควบคุมโรค; 2562 [วันที่ปรับปรุง - พ.ค. 2564; วันที่อ้างถึง 4 พ.ค. 2564]. เข้าถึงได้จาก https://ddc.moph.go.th/brc/news.php?news=18373
สำนักสารนิเทศ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข; 2561 [วันที่ปรับปรุง 7 ส.ค. 2563; วันที่อ้างถึง 20 ธ.ค. 2563]. เข้าถึงได้จาก https://pr.moph.go.th/?url=pr/detail/2/04/146046/
ฐานเศรษฐกิจ [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: บริษัท ฐานเศรษฐกิจ มัลติมีเดีย จํากัด; 2563 [วันที่ปรับปรุง 9 ส.ค. 2563; วันที่อ้างถึง 20 ธ.ค. 2563]. เข้าถึงได้จาก https://www.thansettakij.com/content/normal_news/444884
กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี; กระทรวงสาธารณสุข; 2563 [วันที่ปรับปรุง 15 เม.ย. 2563; วันที่อ้างถึง 20 ธ.ค. 2563]. เข้าถึงได้จาก chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://phc.moph.go.th/www_hss/data_center/dyn_mod/070502135.pdf
กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือ อสม. หมอประจำบ้าน. กรุงเทพฯ: ม.ป.พ.; 2562.
ไทยพีบีเอส [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: ไทยพีบีเอส; 2563 [วันที่ปรับปรุง 15 เม.ย. 2563; วันที่อ้างถึง 20 ธ.ค. 2563]. เข้าถึงได้จาก https://www.thaipbs.or.th/news/content/291157
นครปฐม Covid-19 [อินเทอร์เน็ต]. นครปฐม: สำนักงานจังหวัดนครปฐม; 2563. 2563 [วันที่ปรับปรุง 2 มี.ค. 2564; วันที่อ้างถึง 3 มี.ค. 2564]. เข้าถึงได้จาก https://covid.nakhonpathom.go.th/frontpage
สุวรรณา หล่อโลหการ, ประพรศรี นรินทร์รักษ์. ความรอบรู้ด้านสุขภาพ พฤติกรรมสุขภาพ และคุณภาพชีวิตของอาสาสมัครสาธารณสุขจังหวัดภูเก็ต. วารสารวิชาการสาธารณสุข. 2564;30(3):414-22.
จันทกานต์ วลัยเสถียร, เบญจมาศ อุนรัตน์. ความรอบรู้ด้านสุขภาพกับการป้องกันควบคุมโรคพิษสุนัขบ้าแกนนำชุมชน ในพื้นที่อำเภอศรีณรงค์ จังหวัดสุรินทร์. สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 7 ขอนแก่น. 2563;27(1):86-95.
ประภัสสร งาแสงใส, ปดิรดา ศรสียน และสุวรรณา ภัทรเบญจพล. กรณีศึกษาความฉลาดทางสุขภาพของอาสาสมัครประจำหมู่บ้าน. วารสารเภสัชศาสตร์อีสาน. 2557;9:82-7.
ชินตา เตชะวิจิตรจารุ, อัจฉรา ศรีสุภรกรกุล, สุทัตตา ช้างเทศ. ปัจจัยคัดสรรที่มีความสัมพันธ์กับความฉลาดทางสุขภาพของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน. วารสารพยาบาลทหารบก. 2561;19:320-32.
จักรี ปัถพี. พฤติกรรมการส่งเสริมสุขภาพประชาชนของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน อำเภอบ่อพลอย จังหวัดกาญจนบุรี [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร; 2559.
กิตติพร เนาว์สุวรรณ, นภชา สิงห์วีรธรรม, นวพร ดาแสงสวัสดิ์. ความสัมพันธ์ระหว่างการรับรู้ความรุนแรงของโรคต่อบทบาทการดำเนินงานควบคุมโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ในชุมชนของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ในประเทศไทย. วารสารสถาบันบำราศนราดูร. 2563;14(2):92-103.
ระบบสารสนเทศงานสุขภาพภาคประชาชน [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข; 2562 [วันที่ปรับปรุง 15 ธ.ค. 2563; วันที่อ้างถึง 20 ธ.ค. 2563]. เข้าถึงได้จาก http://www.thaiphc.net/phc/phcadmin/administrator/Report/OSMRP000VHV.php
Daniel WW. Biostatistics-A Foundations for Analysis in the Health Sciences. New York-Chichester-Brisbane-Toronto-Singapore: Wiley & Sons; 1995.
ทิพวัลย์ ชูประเสริฐ, พลอยไพลิน จันทร์มณี. การศึกษาสถานการณ์ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ในเขตสุขภาพที่ 11. สุราษฎร์ธานี: สำนักงานสนับสนุนบริการสุขภาพเขต 11: 2562
อุไรรัตน์ คูหะมณี, ยุวดี รอดจากภัย, นิภา มหารัชพงศ์. ความรอบรู้ด้านสุขภาพกับบทบาทของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ในการป้องกันโรคเรื้อรัง. วารสารกรมการแพทย์. 2563;45(1):137-142.
Osborne RH, Batterham RW, Elsworth GR, Hawkins M, Buchbinder R. The grounded psychometric development and initial validation of the Health Literacy Questionnaire (HLQ). BMC Public Health. 2013;13(1):1-17.
กองสุขศึกษา [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กองสุขศึกษา กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข; 2557 [วันที่ปรับปรุง 29 ม.ค. 2563; วันที่อ้างถึง 20 ธ.ค. 2563]. เข้าถึงได้จาก http://www.hed.go.th/linkHed/403
Nutbeam D. Health literacy as a public health goal: A challenge for contemporary health education and communication strategies in the 21st century. Health promotion international. 2000;15(3):259-67.
Srichan P, Apidechkul T, Tamornpark R, Yeemard F, Khunthason S, Kitchanapaiboon S, et al. Knowledge, attitude and preparedness to respond to the 2019 novel coronavirus (COVID-19) among the bordered population of northern Thailand in the early period of the outbreak: a cross-sectional study. SSRN Electronic Journal. 2020;9(2):118-25.
กองสุขศึกษา. แนวทางการดําเนินงานสุขศึกษาเพื่อเสริมสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพ ประจำปีงบประมาณ 2563. นนทบุรี: โรงพิมพ์กองสุขศึกษา กระทรวงสาธารณสุข; 2562.
รจนารถ ชูใจ, ชลธิชา บุญศิริ, กมลพร แพทย์ชีพ. ผลของโปรแกรมการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันโรคโควิด-19 ต่อความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการป้องกันโรคโควิด-19 ของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ตำบลดอนตะโก อำเภอเมือง จังหวัดราชบุรี. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้. 2564;8(1):250-62.
ดาวรุ่ง เยาวกูล, ปาจรีย์ อับดุลลากาซิม, นิภา มหารัชพงศ์. ความรอบรู้ด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ในเขตสุขภาพที่ 6. วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ. 2565;15(1):257-72.
ธานี กล่อมใจ, จรรยา แก้วใจบุญ, ทักษิกา ชัชวรัตน์. ความรู้และพฤติกรรมของประชาชนเรื่องการป้องกันตนเองจากการติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019. วารสารการพยาบาลการสาธารณสุขและการศึกษา. 2563;21(2):29-39.
Riiser K, Helseth S, Haraldstad K, Torbjørnsen A, Richardsen KR.). Adolescents' health literacy, health protective measures, and health-related quality of life during the Covid-19 pandemic. PLoS One. 2020;15(8):1-13.
เอกราช มีแก้ว, วัลลภ ใจดี, สุนิศา แสงจันทร์. ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการป้องกันตนเอง ในการปฏิบัติงานเฝ้าระวังการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน อำเภอสอยดาว จังหวัดจันทบุรี. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข. 2565;32(1):74-87.
สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ; 2564 [วันที่ปรับปรุง 1 เม.ย. 2564; วันที่อ้างถึง 20 ก.ค. 2565]. เข้าถึงได้จาก https://www.nationalhealth.or.th/th/node/3209
กองสุขศึกษา. (2561). กลยุทธ์การสร้างเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพ (ฉบับที่ 1). กรุงเทพฯ: สามเจริญพาณิชย์ จำกัด.
กองสุขศึกษา. การเสริมสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพ จากอสม.สู่ อสค. กรุงเทพฯ: บริษัท โอ-วิทย์ (ประเทศไทย) จำกัด; 2560.
อัญชลี จันทรินทรากร. ความสัมพันธ์ระหว่างความฉลาดทางสุขภาพกับพฤติกรรมการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกของอาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) ในเขตเทศบาลตําบลสวนหลวง อําเภอกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร [วิทยานิพนธ์ปริญญา มหาบัณฑิต]. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์; 2557.
ขวัญเมือง แก้วดำเกิง, นฤมล ตรีเพชรศรีอุไร. ความฉลาดทางสุขภาพ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์นิวธรรมดาการพิมพ์ (ประเทศไทย) จำกัด; 2554.
กมลวรรณ โลห์สิวานนท์. ก้าวข้ามให้พ้น "พลวัตของสื่อ". วารสารนิเทศศาสตร์ธุรกิจบัณฑิตย์. 2555;6(2):11-41.
พัชราภา เอื้ออมรวานิช. สื่อมวลชนกับการกำกับดูแลตนเอง. วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร. 2562;39(3):150-61.
จิรนันท์ หาญธำรงวิทย์, สันติชัย อาภรณ์ศรี, ธิติมา อุรพีพัฒนพงศ์, อาธิติยา จำปาจันทร์, ณัฐพล ศุภสิทธิ์. การวิเคราะห์เปรียบเทียบข่าวปลอมของหน่วยงานตรวจสอบข่าวปลอม (ศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์ ศูนย์ต่อต้านข่าวปลอม ประเทศไทย และโครงการโคแฟคประเทศไทย) ในประเทศไทย. วารสารกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์, 2022;1(2):59-88.
Vaz N. Mobile health literacy to improve health outcomes in Low-Middle Income Countries. International Journal of Reliable and Quality E-Healthcare. 2017;6(4):4-16.
กัลยาณี ตันตรานนท์, อนนท์ วิสุทธิ์ธนานนท์, วีระพร ศุทธากรณ์, บังอร ศุภวิทิตพัฒนา, สุมาลี เลิศมัลลิกาพร, เสาวนีย์ คำปวน. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรอบรู้ด้านสุขภาพของประชากรวัยทำงาน ตำบลหนองป่าครั่ง อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่. วารสารสาธารณสุขล้านนา, 2563;16(2):61-71.
จิตรา มูลทิ. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ของอาสาสมัครสาธารณสุขประจําหมู่บ้าน อําเภอกงไกรลาศ จังหวัดสุโขทัย. วารสารวิชาการสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 จังหวัดนครราชสีมา. 2564;27(2):5-14.
ปรเมศวร์ รัมยากูร. การสื่อสารในภาวะวิกฤตของเว็บไซต์ และแอปพลิเคชัน ที่เกี่ยวข้องกับสถานการณ์โควิด-19 ในประเทศไทย. วารสารนิเทศสยามปริทัศน์. 2563;19(2):231-47.
วีระ กองสนั่น, อมรศักดิ์ โพธิ์อ่ำ. ความรอบรู้ด้านสุขภาพที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน เขตตำบลหนองใหญ่ อำเภอปราสาท จังหวัดสุรินทร์. วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพและการสาธารณสุขชุมชน. 2563;3(1):35-44.