การพัฒนากระบวนการดำเนินงาน GREEN and CLEAN Hospital จังหวัดพะเยา

The Development on Operation Process of GREEN and CLEAN Hospital in Phayao Province

บทคัดย่อ

โรงพยาบาลมีกิจกรรมซึ่งก่อให้เกิดของเสียที่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมโดยรอบ การพัฒนาอนามัยสิ่งแวดล้อมในโรงพยาบาลให้ถูกต้องตามหลักวิชาการจึงมีความสำคัญเป็นอย่างยิ่ง การบริหารจัดการโดยใช้ กลยุทธ์ CLEAN และกิจกรรม GREEN จะสามารถบริหารจัดการสิ่งแวดล้อมได้อย่างมีประสิทธิภาพ การวิจัยและพัฒนาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อยกระดับผลการดำเนินงาน GREEN & CLEAN Hospital ของจังหวัดพะเยา โดยใช้แนวคิดการบริหารงานอย่างมีคุณภาพ (PDCA) ใน 4 ขั้นตอน คือ 1) การวางแผน (Plan) ได้แก่ วิเคราะห์สภาพการณ์ปัจจุบัน กำหนดเป้าหมายและวางแผนดำเนินงานในระดับจังหวัดโดยใช้แนวคิด SIX Auditing Blocks (SAB) และ Program Evaluation Review Technics (PERT) 2) การดำเนินการ (Do) นำแผนงานที่กำหนดไว้มาปฏิบัติ ควบคู่กับแนวคิดการนำองค์การโดยผู้นำระดับสูง, ระบบพี่เลี้ยง, การเยี่ยมเสริมพลัง,การแลกเปลี่ยนเรียนรู้และบูรณาการความร่วมมือกับภาคีเครือข่าย 3) การประเมินผล (Check) ประเมินผลการปฏิบัติงานและปัญหาอุปสรรคในการดำเนินงาน 4) การปรับปรุง (Act) คือ ทบทวน ปรับแนวทางการดำเนินงาน สู่การพัฒนาระบบคุณภาพอย่างต่อเนื่อง (CQI) ระยะเวลาในการวิจัยตั้งแต่ปีงบประมาณ 2562 - 2565  รวบรวมข้อมูลจากเอกสารการดำเนินงาน การประชุมกลุ่ม การลงพื้นที่ติดตาม นิเทศงาน ทำการศึกษาในโรงพยาบาลในสังกัดจำนวน 7 แห่ง วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติเชิงพรรณนาเทียบกับค่าเป้าหมาย และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis)

ผลการวิจัยพบว่า 1) ผลการดำเนินงานในปีงบประมาณ 2565 โรงพยาบาลในสังกัดสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดพะเยาผ่านเกณฑ์การประเมิน GREEN and CLEAN Hospital ในระดับดีมากพลัส 100%
(ค่าเป้าหมาย 60%) บรรลุเป้าหมายเป็นลำดับที่ 2 ของเขตสุขภาพที่ 1, มีการดำเนินงาน รพ.สต. GREEN and CLEAN สะสมตั้งแต่ปีงบประมาณ 2562 เป็นต้นมา จำนวน 39 แห่ง 2) ผลลัพธ์ (Outcome) มีชุมชนเครือข่ายอาหารปลอดภัย 31 เครือข่าย, มีโรงพยาบาลนอกสังกัดเข้าร่วมประเมิน GREEN and CLEAN Hospital 3 แห่ง ผ่านเกณฑ์ระดับดีมาก plus 1 แห่ง โดยเป็นจังหวัดเดียวในเขตสุขภาพที่ 1 ที่ขยายการดำเนินงานสู่โรงพยาบาลนอกสังกัด และ มี Best practice/นวัตกรรม/ผลงานวิจัยในพื้นที่ที่ได้รับรางวัลผลงานนวัตกรรม GREEN and CLEAN Hospital รางวัลชนะเลิศระดับประเทศ 1 แห่ง รางวัลชนะเลิศระดับเขต 1 แห่ง

ปัจจัยความสำเร็จของการยกระดับผลการดำเนินงาน GREEN and CLEAN Hospital จังหวัดพะเยาเกิดจากการนำองค์กรโดยผู้นำระดับสูง กลุ่มพี่เลี้ยง บุคลากรผู้รับผิดชอบงานและการบูรณาการการดำเนินงานร่วมกับภาคีเครือข่าย สามารถยกระดับโรงพยาบาลสู่การเป็นแบบอย่างที่ดีแก่ชุมชนเพื่อประโยชน์ด้านสิ่งแวดล้อมและส่งเสริมสุขภาพแก่ประชาชนในจังหวัดพะเยาอย่างยั่งยืน