การพัฒนาและประเมินผลโปรแกรมการมีส่วนร่วมของชุมชนต่อระบบการแพทย์ฉุกเฉินสำหรับผู้สูงอายุในเขตเทศบาลตำบลสุเทพในจังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงปฏิบัติการอย่างมีส่วนร่วมนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาโปรแกรมการมีส่วนร่วมของชุมชน และเพื่อเปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยของการมีส่วนร่วมของชุมชน ก่อนและหลังการได้รับโปรแกรม รวมไปถึงเพื่อศึกษาความเป็นไปได้ของการใช้โปรแกรม โดยศึกษาในเขตเทศบาลตำบลสุเทพในจังหวัดเชียงใหม่ แบ่งเป็นการศึกษาเป็น 3 ระยะ ได้แก่ ระยะที่ 1 การวิเคราะห์สถานการณ์ กลุ่มตัวอย่าง 17 คน เลือกแบบเจาะจง ได้แก่ เจ้าหน้าที่และตัวแทนชุมชน ระยะที่ 2 การดำเนินงานและระยะที่ 3 การประเมินผล ขนาดตัวอย่าง 151 คน (คำนวณจาก 2960 คน) และกลุ่มตัวอย่าง 17 คนเดิมจากระยะที่ 1 เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา ระยะที่ 1 คือ แนวคำถามสนทนากลุ่มการวิเคราะห์สถานการณ์การมีส่วนร่วมของชุมชน ระยะที่ 2 คือ โปรแกรมการมีส่วนร่วมของชุมชนที่พัฒนาขึ้น และระยะที่ 3 มี 3 เครื่องมือ ได้แก่ แบบสอบถามการมีส่วนร่วมของชุมชน แนวคำถามการสนทนากลุ่มความเป็นไปได้ในการใช้โปรแกรมและแบบสอบถามความเป็นไปได้หลังการใช้โปรแกรม การวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ข้อมูลเชิงคุณภาพวิเคราะห์โดยการแบ่งข้อมูลเป็นหมวดหมู่ และข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน เปรียบเทียบค่าเฉลี่ย โดยใช้สถิติ Paired t-test ก่อนและหลังการได้รับโปรแกรม ผลการศึกษา พบว่า ระยะที่ 1 กลุ่มตัวอย่างได้ร่วมกันพัฒนาโปรแกรมการมีส่วนร่วมของชุมชนต่อระบบการแพทย์ฉุกเฉินสำหรับผู้สูงอายุขึ้นตามผลการวิเคราะห์สถานการณ์  ระยะที่ 2 พบว่า ชุมชนให้ความร่วมมือในการดำเนินการใช้โปรแกรมที่พัฒนาขึ้น และในระยะที่ 3 หลังการใช้โปรแกรม พบว่าคะแนนเฉลี่ยของการมีส่วนร่วมของชุมชนก่อนและหลังมีค่าสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) โดยมีผลต่างของคะแนนเฉลี่ย 23.60 คะแนน (95% CI: 21.10-26.09) และมีความเป็นไป ได้ในการนำไปใช้กับบริบทที่ใกล้เคียงกัน ข้อเสนอแนะควรมีการนำโปรแกรมไปใช้ในบริบทอื่นๆต่อไป