ความรู้ ทัศนคติและพฤติกรรมการจัดการขยะติดเชื้อประเภทหน้ากากอนามัย ในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19)

บทคัดย่อ

จากรายงานสำนักงานสิ่งแวดล้อมที่ 9 จังหวัดอุดรธานี พบว่าประชาชนส่วนใหญ่ยังไม่มีการแยกหน้ากากอนามัยที่ใช้แล้วออกจากขยะทั่วไป ดังนั้นผู้วิจัยจึงได้ทำการศึกษาความรู้ ทัศนคติและพฤติกรรมการจัดการขยะติดเชื้อประเภทหน้ากากอนามัยในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา2019(COVID-19) ของประชาชน ตำบลเขือน้ำ อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี  การศึกษาครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง (Cross-sectional study) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความรู้ ทัศนคติและพฤติกรรมการจัดการขยะติดเชื้อประเภทหน้ากากอนามัยในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ตำบลเขือน้ำ อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี ประชากรที่ศึกษา คือ ประชาชนอายุ 20-60 ปี ในตำบลเขือน้ำ จำนวน 382 คน โดยวิธีการสุ่มตัวอย่างแบบชั้นภูมิ (Stratified sampling) การเก็บข้อมูลผ่านแบบสอบถาม (Questionnaire) โดยความตรงเชิงเนื้อหาได้ค่าดัชนีความสอดคล้องทุกข้อมีค่ามากกว่า 0.50 วิเคราะห์ความเที่ยงได้ค่าสัมประสิทธิ์อัลฟ่าของครอนบาช เท่ากับ 0.87 ดำเนินการเก็บข้อมูลระหว่างวันที่ 25 มกราคม 2566 ถึง วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2566 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติเชิงอนุมาน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิตที่ p-value < 0.05

จากการศึกษาพบว่า ภาพรวมระดับความรู้เกี่ยวกับขยะติดเชื้อและการจัดการขยะติดเชื้อประเภทหน้ากากอนามัย พบว่า กลุ่มตัวอย่างมีความรู้อยู่ในระดับปานกลาง (ร้อยละ 91.36) มีค่าเฉลี่ย 20.13 คะแนน (S.D. = 1.74) ระดับทัศนคติต่อการจัดการขยะติดเชื้อประเภทหน้ากากอนามัย ทัศนคติระดับน้อย (ร้อยละ 52.88) มีค่าเฉลี่ย 20.22 คะแนน (S.D. = 5.09) และระดับพฤติกรรมการจัดการขยะติดเชื้อประเภทหน้ากากอนามัย มีพฤติกรรมอระดับปรับปรุง (ร้อยละ 50.26) มีค่าเฉลี่ย 21.64 คะแนน (S.D. = 2.58) นอกจากนี้ยังพบว่า ปัจจัยส่วนบุคคลด้านอาชีพ  (p-value < 0.008) ปัจจัยระดับความรู้ (p-value = 0.043) และปัจจัยระดับทัศนคติ (p-value = 0.01) มีผลต่อพฤติกรรมการจัดการขยะติดเชื้อประเภทหน้ากากอนามัย ในชุมชนตำบลเขือน้ำ อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี ซึ่งการแก้ไขปัญหาคือหน่วยงานที่รับผิดชอบในการจัดกิจกรรมรณรงค์ให้ความรู้ และสร้างทัศนคติที่ดีต่อการจัดการขยะติดเชื้อประเภทน้ากากอนามัย ให้แก่ประชาชน ผ่านสื่อช่องทางต่างๆ อย่างหลากหลาย และหน่วยงานภาครัฐควรทรัพยากรสนับสนุน เช่น การจัดหาถังขยะติดเชื้อ การจัดให้มีจุดทิ้งหน้ากากไว้เป็นการเฉพาะอย่าง ครอบคลุมทุกจุดในหมู่บ้าน ให้ประชาชนเข้าถึงได้สะดวก และจัดให้มีการเก็บขนเพื่อนำไปกำจัดอย่างถูกหลักสุขาภิบาล