ประสิทธิผลของโปรแกรมสุขศึกษาในการป้องกันอุบัติเหตุจากรถจักรยานยนต์ของนักเรียนเทคนิค จังหวัดอุบลราชธานี

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและเปรียบเทียบประสิทธิผลของโปรแกรมสุขศึกษาในการป้องกันอุบัติเหตุจากรถจักรยานยนต์ของนักเรียนเทคนิค จังหวัดอุบลราชธานี โดยประยุกต์ใช้ทฤษฎีแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพเพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการป้องกันอุบัติเหตุจากรถจักรยานยนต์

กลุ่มตัวอย่างเป็นนักเรียนเทคนิค สาขาวิชาช่างยนต์ ระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) ชั้นปีที่ 3 จังหวัดอุบลราชธานี คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง ได้กลุ่มตัวอย่างจำนวน 30 คน เก็บข้อมูลระหว่างเดือนมกราคม-พฤษภาคม 2564 โดยตรวจสอบความตรงของเนื้อหาได้ 0.66 และค่าความเชื่อมั่นของเนื้อหาได้ 0.87 กลุ่มตัวอย่างได้รับโปรแกรมสุขศึกษาเรื่องการป้องกันอุบัติเหตุจากรถจักรยานยนต์ ประกอบด้วย ความรู้เรื่องกฎจราจร การรับรู้โอกาสเสี่ยง การรับรู้ความรุนแรง การรับรู้ประโยชน์ การรับรู้อุปสรรค และการรับรู้ความสามารถแห่งตนในการป้องกันอุบัติเหตุจากรถจักรยานยนต์ โดยใช้สื่อสไลด์การสอน คลิปวีดีโอ มีการดำเนินกิจกรรมการให้โปรแกรมสุขศึกษาทั้งหมด 6 ครั้ง ภายในระยะเวลา 12 สัปดาห์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน เปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยด้วยสถิติเชิงอนุมาน Paired Samples T-Test

ผลการวิจัย พบว่า ก่อนการทดลอง กลุ่มตัวอย่างมีความรู้เรื่องกฎจราจรในระดับปรับปรุงร้อยละ 20.0 ภายหลังการทดลองกลุ่มตัวอย่างมีคะแนนเฉลี่ยด้านความรู้เรื่องกฎจราจรและวินัยในการขับขี่เพิ่มขี้นในระดับดีมาก ร้อยละ 90.0 (p<0.001) หลังการทดลองการรับรู้โอกาสเสี่ยงอยู่ในระดับดีมาก ร้อยละ 100.0 (p=0.004) การรับรู้ความรุนแรงอยู่ในระดับดีมาก ร้อยละ 100.0 (p=0.001) การรับรู้ประโยชน์ของการสวมหมวกนิรภัยเพิ่มขึ้นในระดับดีมาก  ร้อยละ 83.3 (p<0.001) การรับรู้อุปสรรคเพิ่มขึ้นในระดับดีมากร้อยละ 90.0 แต่ไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ การรับรู้ความสามารถแห่งตนเพิ่มขึ้นในระดับดีมาก ร้อยละ 96.7 (p=0.024) และพฤติกรรมในการป้องกันอุบัติเหตุจากรถจักรยานยนต์อยู่ในระดับดีมากร้อยละ 96.7 (p<0.008)