พฤติกรรมการบริโภคอาหารที่เสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดสมองในผู้ป่วยเบาหวาน โรงพยาบาลผาขาว อำเภอผาขาว จังหวัดเลย

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อพรรณนาพฤติกรรมการบริโภคอาหารของผู้ป่วยโรคเบาหวานที่มีความเสี่ยงกับการเกิดโรคหลอดเลือดสมอง 2) เพื่อวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของปัจจัยนำ ปัจจัยเอื้อ ปัจจัยเสริม กับพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดสมองในผู้ป่วยโรคเบาหวาน จากกลุ่มผู้ป่วยโรคเบาหวาน โรงพยาบาลผาขาว อำเภอผาขาว จังหวัดเลย จำนวน 240 คน วิเคราะห์หาข้อมูลโดยใช้ สถิติเชิงพรรณนา  หาค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าสูงสุด ค่าต่ำสุด  และสถิติอนุมานใช้ Chi-square, Crude OR, 95% CI of OR กับ Multiple Logistic Regression  หาค่า Adjusted OR, 95% CI of OR

ผลการวิเคราะห์พบว่าพฤติกรรมการบริโภคอาหารของผู้ป่วยโรคเบาหวานในภาพรวม
ส่วนใหญ่มีพฤติกรรมการบริโภคอาหารอยู่ในระดับดี (2.34-3.00) ร้อยละ 45.83 รองลงมา คือ ระดับปานกลาง (1.67-2.33) ร้อยละ 35.83 และระดับควรปรับปรุง (1.00-1.66) ร้อยละ 18.33 ตามลำดับ เมื่อประเมินพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่เสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดสมอง (รสหวาน มัน เค็ม) แยกเป็นรายด้าน พบว่าผู้ป่วยเบาหวานส่วนใหญ่มี พฤติกรรมการบริโภคอาหารที่มีรสหวาน มัน เค็ม อยู่ในระดับปรับปรุง ร้อยละ 82.08 ร้อยละ 93.75 และร้อยละ 93.33 ตามลำดับ

ในด้านความสัมพันธ์ระหว่าง ปัจจัยนำ ปัจจัยเอื้อและปัจจัยเสริม กับพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดสมองในผู้ป่วยเบาหวาน พบว่า ด้านปัจจัยนำ ผู้ป่วยเบาหวานที่ได้รับความรู้เกี่ยวกับโรคหลอดเลือดสมองระดับปานกลาง มีพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่เสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดสมอง เป็น 1.27 เท่า เมื่อเทียบกับผู้ป่วยเบาหวานที่ได้รับความรู้เกี่ยวกับโรคหลอดเลือดสมองระดับสูง (OR_adj=1.58; 95%CI=1.48-2.85, p-value=0.025) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value<0.05) และผู้ป่วยเบาหวานที่ได้รับปัจจัยเอื้อ ได้แก่ การมีอาหารเพียงพอ, การเข้าถึงอาหาร และการใช้ประโยชน์จากอาหารในระดับต่ำ มีพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่เสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดสมอง เป็น 2.24 เท่า เมื่อเทียบกับผู้ป่วยเบาหวานที่ได้รับความรู้เกี่ยวกับโรคหลอดเลือดสมองในระดับสูงระดับปานกลาง (OR_adj=2.24; 95% CI=1.29-3.88,
p-value=0.004) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value<0.05)