การตรวจน้ำตาลด้วยตนเองต่อระดับน้ำตาลเฉลี่ยสะสมในเลือด และพฤติกรรมการดูแลสุขภาพในกำลังพลทหารผู้ป่วยเบาหวาน ชนิดที่ 2 แบบไม่พึ่งพาอินซูลิน โรงพยาบาลค่ายประจักษ์ศิลปาคม จังหวัดอุดรธานี

บทคัดย่อ

เบาหวาน เป็นโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ที่นับเป็นปัญหาสาธารณสุขระดับโลก ปัจจุบันจำนวนผู้ป่วยเบาหวานมีแนวโน้มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง และมีผู้ป่วยเบาหวานจำนวนมาก ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ การศึกษานี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลการตรวจน้ำตาลด้วยตนเอง ต่อระดับน้ำตาลเฉลี่ยสะสมในเลือด (HbA1c) และพฤติกรรมการดูแลสุขภาพ ในกำลังพลทหารผู้ป่วยเบาหวาน ชนิดที่ 2 แบบไม่พึ่งอินซูลิน ที่รับบริการที่แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลค่ายประจักษ์ศิลปาคม จังหวัดอุดรธานี กลุ่มตัวอย่างทั้งหมดจำนวน 48 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลอง และกลุ่มเปรียบเทียบ กลุ่มละ 24 คน เก็บข้อมูลทั่วไป และพฤติกรรมการดูแลสุขภาพ โดยใช้แบบสอบถาม และเก็บข้อมูลระดับน้ำตาลในเลือด (FBS) และ HbA1c จากแฟ้มประวัติผู้ป่วย กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมตรวจน้ำตาลด้วยตนเอง ส่วนกลุ่มเปรียบเทียบได้รับการดูแลรักษาตามมาตรฐานปกติ ระยะเวลาทดลอง 24 สัปดาห์ วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไป ด้วยสถิติเชิงพรรณนา เปรียบเทียบค่าเฉลี่ย HbA1c และคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการดูแลสุขภาพ ภายในกลุ่ม และระหว่างกลุ่ม ด้วยสถิติ Student's t-tests กำหนดระดับนัยสำคัญทางสถิติที่ p-value < 0.05 ผลการศึกษาพบว่า ภายหลังการทดลอง กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ย HbA1c ต่ำกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรม และต่ำกว่ากลุ่มเปรียบเทียบ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ เมื่อเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยคะแนนพฤติกรรมสุขภาพ หลังเข้าร่วมโปรแกรม พบว่า กลุ่มทดลอง มีค่าเฉลี่ยคะแนนพฤติกรรมบริโภคอาหาร สูงกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรม และสูงว่ากลุ่มเปรียบเทียบ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ นอกจากนี้ ยังพบว่า ภายหลังเข้าร่วมโปรแกรม กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยน้ำหนักตัว ดัชนีมวลกาย รอบเอว ระดับน้ำตาลในเลือด (FBS) และความดันโลหิตซิสโทลิก ลดลง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่า โปรแกรมตรวจน้ำตาลด้วยตนเอง ทำให้ผู้ป่วยเบาหวาน ชนิดที่ 2 แบบไม่พึ่งพาอินซูลิน สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดีขึ้น ซึ่งบุคลากรสาธารณสุขที่เกี่ยวข้องสามารถใช้เป็นแนวทางในการดูแล และให้คำปรึกษาแก่ผู้ป่วยเบาหวานกลุ่มนี้ ได้อย่างเหมาะสม